Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Cyfrowa edycja tekstu. Prolegomena

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3105-HKHC-CET-K
Kod Erasmus / ISCED: 03.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Cyfrowa edycja tekstu. Prolegomena
Jednostka: Instytut Historii Sztuki
Grupy: Konwersatoria
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

nieobowiązkowe

Skrócony opis:

Zajęcia stanowią wprowadzenie do problematyki edycji tekstów

historycznych przy użyciu narzędzi cyfrowych oraz sposobów

publikacji rezultatów w przestrzeni internetowej (tzw.

humanistyka cyfrowa). Uczestnicy i uczestniczki zajęć

zapoznają się z platformami i edytorami umożliwiającymi

opracowanie wydania tekstu rękopiśmiennego i dostosowanie go

do wymagań publikacji w przestrzeni cyfrowej. Zaznajomią się

również z językiem znakowania xml oraz wymaganiami

standardu TEI.

Kurs obejmuje naukę obsługi narzędzi cyfrowych w pracowni

komputerowej.

Pełny opis:

Zajęcia stanowią wprowadzenie do problematyki edycji tekstów

historycznych przy użyciu narzędzi cyfrowych oraz sposobów

publikacji rezultatów w przestrzeni internetowej (tzw.

humanistyka cyfrowa). Uczestnicy i uczestniczki zajęć

zapoznają się z platformami i edytorami umożliwiającymi

opracowanie tekstu rękopiśmiennego i dostosowanie go do

wymagań publikacji w przestrzeni cyfrowej. Zaznajomią się

również z językiem znakowania xml oraz wymaganiami

standardu TEI.

Spotkania obejmują przygotowanie teoretyczne oraz praktyczne

wykorzystanie narzędzi (w tym platform, edytorów tekstowych i

oprogramowania), wspomagających przejście przez proces

edycji tekstu począwszy od odczytania manuskryptu do

prezentacji w postaci opatrzonego anotacjami wydania

cyfrowego. Będą to, między innymi:

– Transkribus

– TEI Publisher

– EXist

– OXygen

Studenci zapoznają się również z podstawowymi znacznikami

języka xml w standardzie TEI, stosowanymi do znakowania

tekstu.

Kurs obejmuje naukę obsługi narzędzi cyfrowych w pracowni

komputerowej.

Literatura:

Przedstawiona literatura przedmiotu ma charakter orientacyjny.

Lektury na poszczególne spotkania zostaną dostosowane do

poszczególnych tematów zajęć w uzgodnieniu z uczestnikami i

uczestniczkami zajęć.

 Burnard Lou, „What is the Encoding Text Initiative”:

https://books.openedition.org/oep/426

 Digital Scholarly Editing. Theories and Practices, ed.

by Matthew James Driscall, Elena Pierazzo, Cambridge,

Open Book Publisher, 2016 (szczególnie rozdział P.

Sahle, „What is a Scholarly Digital Edition”, s. 19-40

 Hawkins Kevin S.,  Introduction to XML for Text : This

is meant to be a starting point, to be read even before  A

Gentle Introduction to XML  (a chapter of the full TEI

Guidelines which provides a technical introduction that

defines and describes elements, attributes, entities,

validity, well-formedness, schemas and DTDs).

 Niciński K, "O strukturalizmie w działaniu, czyli TEI i

naukowa edycja cyfrowa z perspektywy praktyki

edytorskiej", in: Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i

Edytorskie 23/1 (2023): Praktyki edycji cyfrowych,

2023, p. 103-111

 Pierazzo E., „What future for digital scholarly editions?

From Haute Couture to Prêt-à-Porter”, w: International

Journal of Digital Humanities 1 (2019),

https://doi.org/10.1007/s42803-019-00019-3, s. 209-220

 Pierazzo E., Digital Scholarly Editing: Theories, Models

and Methods, Farnham – Burlinton – Ashgate, 2015

 Sahle P., a catalog of Digital Scholarly Editions, v 3.0,

snapshot 2008ff, last change 2017/03/22

http://www.digitale-edition.de/

 Sahle P., Digital Modelling, http://dixit.uni-koeln.de/wp-

content/uploads/2015/04/Camp1-Patrick_Sahle_-

_Digital_Modelling.pdf

 Skolimowska A, Turska M, "Długie trwanie edycji

cyfrowej. Przypadek „Korpusu Tekstów i

Korespondencji Jana Dantyszka”", in: Sztuka Edycji.

Studia Tekstologiczne i Edytorskie 23/1 (2023): Praktyki

edycji cyfrowych, p. 7-13

 Skolimowska A., „Applying Handwritten Text

Recognition in Scholarly Source Editing Case of the

“Corpus of Ioannes Dantiscus’ Texts &

Correspondence”” w: Editionswissenschaftliches

Kolloquium 2019. Urkundenbücher, Chroniken,

Amtsbücher. Alte und neue Editionsmethoden, red.

Helmut Flachenecker, Krzysztof Kopiński, Janusz

Tandecki, Toruń, Towarzystwo Naukowe w Toruniu,

2019, s. 253-263

 Skolimowska A., „Atuty i pułapki edytorstwa

cyfrowego – przypadek korespondencji Jana

Dantyszka”, w: Editiones sine fine, t. 2, red. Janusz

Tandecki, Krzysztof Kopiński, Toruń 2021

 Teach Yourself TEI. Text Encoding Initiative

Consortium. < http://www.tei-

c.org/Support/Learn/tutorials.xml >

 Text Encoding Initiative (TEI) http://www.tei-

c.org/About/Archive_new/ETE/Preview/index.xml

 Vogeler G., „The ‘assertive edition’. On the

consequences of digital methods in scholarly editing for

historian”, w: International Journal of Digital

Humanities 1 (2019), https://doi.org/10.1007/s42803-

019-00025-5, p. 309-322

Efekty uczenia się:

Student(ka):

– nabywa wiedzę o podstawowych pojęciach związanych z

edycją tekstu oraz metodach badawczych wykorzystywanych w

tej dziedzinie, a także o wybranych problemach i procesach

szczegółowych, w tym o metodologii oraz terminologii

właściwym tej dziedzinie badań;

– nabywa wiedzę o podstawowych pojęciach związanych z

cyfrową edycją tekstu oraz o możliwościach i ograniczeniach tej

metody;

– zdobywa wiedzę o oprogramowaniu ułatwiającym cyfrową

edycję tekstu;

– potrafi samodzielnie doskonalić umiejętność tworzenia edycji

cyfrowych, a także pozyskiwać i przetwarzać

zastane/samodzielnie wytworzone dane we własnych badaniach;

– potrafi podejmować dyskusję na temat edycji cyfrowych,

stosując merytoryczną argumentację;

– zna podstawowe zastosowania języka xml w IT oraz w

humanistyce cyfrowej;

– zna podstawy składni języka xml, zgodne z TEI;

– potrafi tworzyć proste dokumenty w języku xml;

– potrafi korzystać z dokumentacji języka xml oraz z

poświęconych mu zasobów internetowych, a także szukać

pomocy i informacji w Internecie przy rozwiązywaniu

problemów edycyjnych;

– potrafi posługiwać się podstawową terminologią i

współpracować ze specjalistami IT.

Metody i kryteria oceniania:

Podstawą zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz

samodzielne przygotowanie edycji cyfrowej krótkiego tekstu,

począwszy od odczytania jego rękopisu, a skończywszy na

stworzeniu wersji cyfrowej znakowanej tagami języka xml

zgodnymi ze standardem TEI.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-2c23f7018 (2025-06-12)