Historia sztuki nowożytnej polskiej

obowiązkowe

w sali

Wykład poświęcony głównym zjawiskom w sztuce Rzeczypospolitej od początku renesansu do końca rokoka.

Wykład jest „panoramiczną” prezentacją zjawisk artystycznych obecnych w sztuce Rzeczypospolitej od początku XVI po koniec XVIII wieku. Chronologiczne i problemowe ujęcie prezentowanych zagadnień ma umożliwić zrozumienie istoty i genezy zmian artystycznych. Szczególny nacisk zostanie położony na zagadnienia formy artystycznej oraz związki sztuki polskiej ze sztuką europejską.

Podczas wykładu omawiane będą takie zagadnienia jak:

­ Początki renesansu w Polsce - drogi i sposoby przenikania rozwiązań renesansowych na tereny Rzeczypospolitej, prace Franciszka Florentczyka.

­ Działalność warsztatu Bartłomieja Berrecciego i jego wpływ na sztukę polską XVI wieku.

­ Sztuka sepulkralna w Polsce w XVI wieku.

­ Ratusz, zamek, pałac, willa - świecka architektura XVI wieku w Polsce.

­ Architektoniczne i rzeźbiarskie prace Santi Gucciego i ich wpływ na późniejszą sztukę w Rzeczypospolitej

­ Różnorodność rozwiązań artystycznych stosowanych w Polsce w czasach króla Zygmunta III Wazy (nurt wenecki, lombardzki, niderlandyzm, „sztuka rodzima”).

­ Sztuka czasów Władysława IV.

­ Sztuka dojrzałego baroku – czasy Jana Kazimierza.

­ Sztuka oświeconego sarmatyzmu – główni twórcy, dzieła zleceniodawcy w czasach Jana III Sobieskiego.

­ Główne środowiska artystyczne w I połowie XVIII wieku.

­ Główne typy architektoniczne w architekturze sakralnej XVIII wieku.

­ Środowiska rzeźbiarskie w połowie XVIII wieku w Polsce.

­ Malarstwo XVIII wieku.

Białostocki J., The Art of the Renaissance in Eastern Europe. Hungary - Bohemia - Poland, Phaidon Press 1976

Białostocki J., Obszar bałtycki jako region artystyczny w XVI w., [w:] Sztuka pobrzeża Bałtyku. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1976, Warszawa 1978

Chrzanowski T., Portret staropolski, Warszawa 1995

Cieślak K., Między Rzymem, Wittenbergą a Genewą. Sztuka Gdańska jako miasta podzielonego wyznaniowo, Wrocław 2000

Gdzie Wschód spotyka Zachód. Portret osobistości dawnej Rzeczypospolitej Polskiej 1576-1763, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, oprac. J. Malinowski, Warszawa 1993

Gębarowicz M., Początki malarstwa historycznego w Polsce, Wrocław 1981

Hentschel W., Die sächsische Baukunst des 18. Jahrhunderts in Polen, Bd. 1-2, Berlin 1967

Jakimowicz T., Dwór murowany w Polsce w wieku XVI. Wieża - Kasztel - Kamienica, Warszawa 1978

Karpowicz M., Sztuka polska XVII w., Warszawa 1983

Karpowicz M., Barok w Polsce, Warszawa 1991

Karpowicz M., Sztuka oświeconego sarmatyzmu, Warszawa 1970

Karpowicz M., Sztuka polska XVIII wieku, Warszawa 1985

Karpowicz M., Sztuka Warszawy czasów Jana III, Warszawa 1987

Karpowicz M., Sztuki polskiej drogi dziwne, Bydgoszcz 1994

Kębłowski J., Dzieje sztuki polskiej. Panorama zjawisk od zarania do współczesności, Warszawa 1987

Kowalczyk J., Andrea Pozzo a późny barok w Polsce, cz. 1: Traktat i ołtarze, cz. 2: Freski sklepienne, „Biuletyn Historii Sztuki”, 37: 1975, nr 2, s. 162-178; nr 4, s. 335-350

Kowalczyk J., Sebastiano Serlio a sztuka polska. O roli włoskich traktatów architektonicznych w dobie nowożytnej, Ossolineum 1973

Kowalczyk J., Wille w Polsce w XVI i w pierwszej połowie XVII stulecia, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 21:1976,

Kozakiewiczowa H., Renesans i manieryzm w Polsce, Warszawa 1978

Kozakiewiczowa H., Rzeźba XVI wieku w Polsce, Warszawa 1984

Kozakiewiczowie H. i S., Renesans w Polsce, Warszawa 1976

Michalczyk Z.,W lustrzanym odbiciu. Grafika europejska a malarstwo w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych ze szczególnym uwzględnieniem późnego baroku, Warszawa 2016

Mikocki T., Problemy recepcji antyku w sztuce polskiej XVI wieku, „Studia Archeologiczne”, 2: 1984, s. 73-80.

Miłobędzki A., Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980

Miłobędzki A., Główne nurty i zjawiska w architekturze polskiej 1 ćw. XVIII w., [w:] Sztuka 1 poł. XVIII wieku. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Rzeszów, listopad 1978, Warszawa 1981

Niderlandyzm w sztuce polskiej. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Toruń, grudzień 1992, red. T. Hrankowska, Warszawa 1995

Ostrowski J., Portret w dawnej Polsce, Warszawa 2019.

Renesans. Sztuka i ideologia. Materiały Sympozjum Naukowego Komitetu Nauk o Sztuce PAN, Kraków, czerwiec 1972 oraz Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Kielce, listopad 1973, Warszawa 1976

Stoga A., Quadratura w malarstwie polskim XVIII wieku. Malowidła na sklepieniach, „Biuletyn Historii Sztuki”, 42: 1980

Talbierska J., Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011

Tomkiewicz W., Pisarze polskiego Odrodzenia o sztuce, Wrocław 1955

Tomkiewicz Wł., Pędzlem rozmaitym. Malarstwo okresu Wazów w Polsce, Warszawa 1970

Walicki M., Malarstwo polskie. Gotyk - renesans - wczesny manieryzm, Warszawa 1961

Walicki M., Tomkiewicz Wł., Ryszkiewicz A., Malarstwo polskie. Manieryzm - barok, Warszawa 1971

Witwińska M., Topografia i kierunki malarstwa ściennego w Polsce około połowy XVIII wieku, „Biuletyn Historii Sztuki”, 43: 1981, nr 2

K_W02

Zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie technik, materiałów, funkcji, datowania, warunków przechowywania

K_W03

Ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii sztuki nowożytnej polskiej, obejmującą dzieje, teorię i metodologię dyscypliny

K_W04

Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu historii sztuki nowożytnej polskiej w ujęciu chronologicznym, tematycznym i problemowym, w zakresie najważniejszych artystycznych kierunków, ruchów, tendencji, środowisk

K_W16

Ma podstawową wiedzę o powiązaniach historii sztuki z innymi dziedzinami nauki, jak historia, filozofia, antropologia, wiedza o kulturze, religii i literaturze

K_U04

Potrafi rozpoznać różne rodzaje obiektów sztuki nowożytnej w Polsce (pod względem techniki, tematu, typologii, chronologii, stylistyki, genezy, atrybucji) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym, umie opisać dzieła omawianego okresu identyfikując i wartościując zjawiska i problemy szczególnie istotne

K_K02

Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego dziedzictwa kulturowego.

Egzamin pisemny – dwuczęściowy:

I część – rozpoznawanie, datowanie i atrybucja dzieł

II część – test złożony z pytań otwartych.

Ostateczne ocena ustalona na podstawie sumy punktów uzyskanych z obu

części egzaminu.