Ikonografia średniowieczna

obowiązkowe

Wykład obejmuje ikonografię sztuki religijnej w średniowieczu, od jej początków do okresu Reformacji.

Jednosemestralny wykład poświęcony jest ikonografii sztuki chrześcijańskiej od jej początków aż po czasy Reformacji. Część wstępna obejmuje prezentację metody ikonograficznej w badaniach nad sztuką, jej założenia i historię, oraz informacje bibliograficzne. W drugiej części przedstawione będą ogólne zasady symbolizmu średniowiecznego, jego źródła literackie (wybrane fragmenty Pisma św. oraz apokryfów), a także relacje pomiędzy teologią i sztuką (doktrynalny charakter obrazów). Kolejne wykłady będą omówieniem najważniejszych tematów sztuki religijnej w średniowieczu, uwzględniającym przedstawienia chrystologiczne, maryjne i trynitarne, oraz wybrane zagadnienia z innych dziedzin, np. ikonografii eschatologicznej i moralnej.

J. BIAŁOSTOCKI, Metoda ikonologiczna w badaniach nad sztuką, w: Pięć wieków myśli o sztuce, s. 249-273

E. PANOFSKY, Studia z historii sztuki, wyb. i oprac. J. Białostocki, Warszawa 1971 (artykuły: Ikonografia i ikonologia; Rzeczywistość i symbol w malarstwie niderlandzkim

D. FORSTNER, Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990;

J. SEIBERT, Leksykon sztuki chrześcijańskiej. Tematy, postacie, symbole, Kielce 2007

Lexikon der christlichen Ikonographie (LCI), red. E. KIRSCHBAUM, t. I – VIII, Rom-Freiburg-Basel-Wien 1968 – 1976.

G. SCHILLER, Ikonographie der christlichen Kunst, t. 1 – 5, Gutersloh 1966-1991.

J. BRAUN, Tracht und Attribute der heiligen in der deutschen Kunst, Stuttgart 1943.

Guy de TERVARENT, Attributs et symboles dans l'art profane 1450-1600. Dictionnaire d'un language perdu, Geneve 1958.

Po przyswojeniu materiału omawianego na wykładach student powinien umieć:

- rozpoznawać tematy średniowiecznych obrazów religijnych Kościoła Łacińskiego

- w ramach jednego tematu nadrzędnego odróżniać rozmaite typy przedstawień (np. w ikonografii maryjnej - Maria Regina, Assunta, Virgo inter virgines, itp.)

- orientować się w ogólnych zasadach symboliki religijnej w średniowieczu

- prawidłowo rozpoznawać i interpretować obecność motywów o charakterze symbolicznym w konkretnych obrazach.

Test pisemny, którego podstawą jest analiza treści 10-12 wybranych przeze mnie obrazów.