Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Seksualność wieków średnich

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3105-SWS-OG
Kod Erasmus / ISCED: 03.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Seksualność wieków średnich
Jednostka: Instytut Historii Sztuki
Grupy: Historia kultury - interpretacje i inspiracje - moduł specjalizacyjny, Hist. kult. w dob. hum. cyfr.
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Instytutu Historii Sztuki
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Skrócony opis:

Wykład ma na celu zaprezentowanie zjawisk, poglądów, pojęć i

terminów związanych z szeroko rozumianą średniowieczną

seksualnością. Polskie przekazy źródłowe zostaną omówione na

szerokim tle porównawczym Europy średniowiecznej.

Pełny opis:

Przejawy popędu seksualnego, jako zjawiska biologicznego, nie

mają swojej historii. Badać można natomiast seksualność, czyli

całokształt zachowań, postaw i odczuć człowieka wynikających z

popędu płciowego. Pojęcie „seksualność” jest terminem

kształtującym się dopiero u schyłku wieku XVIII, a

sformułowanym ostatecznie na początku następnego stulecia.

Oczywistym jest fakt, że seksualność istnieje jako zjawisko

niezależnie od jakiejkolwiek kultury i przejawia się w każdej

ludzkiej społeczności, w niemal każdej sytuacji. Nie każda

jednak kultura i cywilizacja przywiązuje do roli płci i zachowań

erotycznych takie samo znaczenie. Popęd płciowy jest

zjawiskiem gatunkowym, biologicznym, natomiast seksualność

jest w każdym społeczeństwie determinowana kulturowo.

Przedmiotem wykładu będą przejawy seksualności dostrzegalne

w społeczeństwach chrześcijańskiej Europy wieków średnich.

Plan zagadnień: 

1. Wprowadzenie: czym jest średniowieczna seksualność? Jak

badać zachowania erotyczne człowieka, jego poglądy na temat

cielesności? Czy seksualność średniowieczna różniła się od

współczesnej?

2. Etyka chrześcijańska.

3. Prokreacja i seksualność heteronormatywna.

4. Wpływ antyku i społeczeństw barbarzyńskich na seksualność

średniowieczną.

5. Małżeństwo.

6. Życie poza małżeństwem.

7. Wstrzemięźliwość, czystość, dziewictwo

8. Reforma gregoriańska i odejście od dziedzictwa

manicheizmu.

9. Kobieta, mężczyzna, trzecia płeć.

10.Homoseksualizm czy sodomia?

11. Sądy kościelne.

12. Moralistyka średniowieczna.

13. Prostytucja.

14. Rodzina.

Literatura:

- BINIAŚ-SZKOPEK Magdalena, Małżonkowie przed sądem

biskupiego oficjała poznańskiego w pierwszej ćwierci XV wieku,

Poznań 2018

- BOSWELL John, Chrześcijaństwo, tolerancja społeczna i

homoseksualność. Geje i lesbijki w Europie Zachodniej od

początku ery chrześcijańskiej do XIV wieku, tłum. Jerzy

Krzyszpień, Kraków 2006 (wyd. oryg. Christianity, Social

Tolerance and Homosexuality Chicago 1980).

- FOUCAULT Michel, Historia seksualności, przekł. Bogdan

Banasiak, Tadeusz Komendant, Krzysztof Matuszewski,

Warszawa 1995 wyd. oryg.: Histoire de la sexualité, t. 1 – 3,

Paris 1976 – 1984).

- KARRAS Ruth Mazo, Seksualność w średniowiecznej Europie,

przekł. Arkadiusz Bugaj, Warszawa 2012 (wyd. oryg.: Sexuality

in Medieval Europe. Doing onto others, London – New York

2005).

- KRAWIEC Adam, Seksualność w średniowiecznej Polsce,

Poznań 2000

- NEHRING Przemysław, Dlaczego dziewictwo jest lepsze niż

małżeństwo? Spór o ideał w chrześcijaństwie zachodnim końca

IV wieku w relacji Ambrożego, Hieronima i Augustyna, Toruń

2005

- SKWIERCZYŃSKI Krzysztof, Mury Sodomy. Piotra Damianiego

Księga Gomory i walka z sodomią wśród kleru, Kraków 2011

******

- Comportamenti e immaginario della sessualità nell’alto

medioevo (Settimane di Studio della Fondazione Centro Italiano

di Studi sull’Alto Medioevo 53), Spoleto 2006

- A Cultural History of Sexuality in the Middle Ages, red. Ruth

EVANS, London – New York 2014

- BRUNDAGE James Arthur, Law, Sex and Christian Society in

Medieval Europe, Chicago 1987

- Handbook of Medieval Sexuality, red. James Arthur

BRUNDAGE, Vern Leroy BULLOUGH, Abingdon – London 1987

- KARRAS Ruth Mazo, Unmarriages: Women, Men and Sexual

Unions in the Middle Ages, Philadelphia 2012

- Sexuality in the Middle Ages and Early Modern Times. New

Approaches to a Fundamental Cultural – Historical and Literary

– Anthropological Theme (Fundamentals of Medieval and Early

Modern Culture 3), red. Albrecht CLASSEN, Berlin – New York

2008

Efekty uczenia się:

K_W14 - Student uczestniczący w wykładzie nabywa wiedzę

zarówno o podstawowych pojęciach związanych z historią

seksualnością w ogóle, jak o wybranych problemach i procesach

szczegółowych. Oprócz zapoznania się z metodologią,

terminologią i faktografią, uczestnik wykładu będzie mógł

rozpoznać zależności między historią społeczną, obyczajową,

prawną, religijną oraz dziejami kultury.

K_W16 - Zdobywa wiedzę i instrumentarium niezbędne

zarówno do zrozumienia przeszłości, jak i wielu procesów

zachodzących obecnie.

K_U05 – Zaprezentowane podczas wykładu źródła pozwolą

uczestnikom na udoskonalenie umiejętności krytyki źródeł i

pomogą w wykorzystaniu ich we własnych badaniach.

K_U07 – studenci udoskonalą umiejętność dyskusji,

merytorycznego argumentowania oraz sposobów prezentacji

wiedzy.

Metody i kryteria oceniania:

Wykład będzie zakończony rozmową zaliczeniową. Do rozmowy

nie będą dopuszczone osoby, które opuszczą (bez ważnego i

udokumentowanego powodu) więcej niż trzy wykłady.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 25 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Skwierczyński
Prowadzący grup: Krzysztof Skwierczyński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-319af3e59 (2024-10-23)