System polityczny Konfederacji Szwajcarskiej

obowiązkowe

Celem konwersatorium jest pogłębienie wiedzy studentów na temat zagadnień prawno-ustrojowych z zakresu prawa konstytucyjnego Konfederacji Szwajcarskiej w ujęciu historycznym i problemowym. Zakres tematyczny obejmuje konstytucyjną analizę systemów rządów, z uwzględnieniem zakresu kompetencji organów państwowych oraz występujących relacji między władzą ustawodawczą a wykonawczą i sądowniczą. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na uwarunkowania historyczne, polityczne, gospodarcze i społeczne kształtujące system polityczny Szwajcarii, jak i na budowę administracyjno-terytorialną państwa. Analiza obejmie politycznoustrojowe znaczenie form demokracji bezpośredniej. Omówione i scharakteryzowane zostanie prawo wyborcze systemu partyjnego jak i główne partie polityczne w Szwajcarii.

w sali
zdalnie

Celem konwersatorium jest pogłębienie wiedzy studentów na temat zagadnień prawno-ustrojowych z zakresu prawa konstytucyjnego Konfederacji Szwajcarskiej w ujęciu historycznym i problemowym.

Dyżur dydaktyczny w czwartki od godz. 16.45-18.00 na platformie google meet

stały link

meet.google.com/xvi-uqgu-huq

(prośba o zapowiedź mailową obecności studenta na dyżurze - mail na adres j.miecznikowska@uw.edu.pl)

1.Zajęcia.

Wprowadzenie do przedmiotu. Omówienie kwestii organizacyjnych oraz

zasad zaliczania przedmiotu. Rys historyczny ustroju Szwajcarii –

uwarunkowania społeczno-polityczne.

2. Zajęcia.

Konstytucyjne podstawy ustroju państwowego Konfederacji Szwajcarskiej. Konstytucja z 1848r. i jej późniejsze nowelizacje. Konstytucja z 1999 roku

Zasada demokratycznego państwa prawa, państwo socjalne, zasada

subsydiarności, trójpodział władzy. Prawa wyborcze kobiet

Prawa jednostki i ustrój społeczno-polityczny.

3.Zajęcia

Zasada federalizmu kooperacyjnego. Trójszczeblowa struktura federalnego

państwa - podział rzeczowy i funkcjonalny kompetencji

4. Zajęcia

Instytucje demokracji bezpośrednie: inicjatywa ludowa, referendum

obligatoryjne, referendum fakultatywne. Postępowanie konsultacyjne.

5. Zajęcia

Federalny parlament – równorzędna dwuizbowość. System wyborczy do Rady Narodowej. Status prawny deputowanych. Organizacja Rady Narodowej

6. Zajęcia

Rada Narodowa – kompetencje. Relacje Rady Narodowej z rządem. Procedura legislacyjna.

7. Zajęcia

Rada Kantonów Konfederacji Szwajcarskiej -zasady wyboru i pozycja prawna członków, organizacja wewnętrzna. Zasady obradowania i podejmowania decyzji.

8. Zajęcia

Kompetencje Rady Kantonów. Prace komisji redakcyjnej. Zgromadzenie Federalne - wspólne obrady obu izb. Zmiana konstytucji.

9. Zajęcia

Władza wykonawcza - Rada Federalna. Skład i sposób powoływania rządu – „magiczna formuła”. Organizacja oraz zasady działania. Zadania i uprawnienia rządu federalnego

10. Zajęcia

Zadania i uprawnienia rotacyjnego prezydenta i wiceprezydenta. Odpowiedzialność członków rządu Relacje między rządem a Zgromadzeniem Federalnym. Stany nadzwyczajne.

11.Zajęcia

Władza sądowa- Sąd Federalny

Wybór i pozycja sędziów. Sposób i zakres działania. Rozpatrywanie skarg konstytucyjnych. Relacje z innymi organami państwowymi

12. Zajęcia

System partyjny – specyfika. Rola partii politycznych. Skład polityczny Rady Federalnej i Rady Narodowej. Analiza wyników wyborów – ocena zmian politycznych.

14 Zajęcia

Pozycja ustrojowa kantonów i gmin. Organizacja władz kantonalnych. Podział kompetencji między federację i kantony. Rodzaje gmin. Organizacja władz gminnych i funkcjonowanie gmin.

15. Zajęcia

Podsumowanie: ocena funkcjonowania systemu politycznego Szwajcarii. Kierunki dalszej ewolucji systemu politycznego i partyjnego. Wyzwania i problemy. Odniesienia do innych europejskich federacji.

• Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z dnia 18 kwietnia 1999 http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/szwajcaria.html

• Die helvetische Staatsverfassung 12 April 1798, http://www.servat.unibe.ch/verfg/ch/1798_Helvetische_staatsverfassung.pdf

• Regulamin Rady Kantonów z 20 czerwca 2003 r., Geschäftsreglement des Ständerates (GRS) vom 20. Juni 2003, sr 171.14. regulamin Rady Narodowej z 3 października 2003 r.,

Monografie:

• T. Branecki, Główne podmioty przywództwa politycznego w Konfederacji Szwajcarskiej, [w:] Dylematy przywództwa w Europie, analiza na wybranych przykładach, Kielce 2014.

• Z. Czeszejko-Sochacki, Konfederacja Szwajcarska, [w:] Opozycja parlamentarna, Eugeniusz Zwierzchowski (red.), Warszawa 2000.

• Z. Czeszejko-Sochacki, Rada Kantonów Konfederacji Szwajcarskiej, [w:] E. Zwierzchowski (red.), Izby drugie parlamentu, Białystok 1996, s. 241-265.

• Z. Czeszejko-Sochacki, System konstytucyjny Szwajcarii, Warszawa 2002.

• R. Klepka, Parlament w państwie federalnym na przykładzie Austrii, Belgii, Niemiec i Szwajcarii: analiza porównawcza, Warszawa 2013.

• R. Klepka, System partyjny Szwajcarii – specyfika i kierunki ewolucji, w: Kryzys liberalnej demokracji w Europie i próby jego zażegnania, red. naukowa Szymon Ossowski, Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.

• J. Kozierska, Szwajcarska Partia Ludowa – zmiana polityczna w Szwajcarii?, [w:] Populizm w Europie. Defekt i przejaw demokracji?, red. J.-M. De Waele, A. Pacześniak, Warszawa 2010.

• W. Linder, przekład Z. Pucek, Demokracja szwajcarska. Rozwiązywanie konfliktów w społeczeństwie wielokulturowym, Rzeszów 1996.

• M. Marczewska-Rytko, Szwajcarski model demokracji bezpośredniej, [w:] Stan i perspektywy demokracji bezpośredniej we współczesnym świecie, M. Marczewska-Rytko (red.), Lublin 2011.

• M. Musiał-Karg, Elektroniczne referendum w Szwajcarii. Wybrane kierunki zmian helweckiej demokracji bezpośredniej, Poznań 2012.

• E. Myślak, System polityczny Konfederacji Szwajcarskiej, Kraków 2014.

• P. Sarnecki, Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2006. (rozdział pt. „Konfederacja Szwajcarska”), s. 265-313.

• P. Sarnecki, Zgromadzenie Federalne Parlament Konfederacji Szwajcarskiej, Warszawa 1995.

• E. Zieliński, Rząd Federalnej Konfederacji Szwajcarskiej, w: E. Zieliński, I. Bokszczanin, Rządy w państwach Europy, Tom 2, Warszawa 2005, s.345-383.

Artykuły naukowe

• T. Branecki, Szwajcarskie referendum „Stop minaretom” – podstawa prawna, wyniki i skutki, „Atheneum” 2011, vol. 32.

• Z. Czeszejko-Sochacki, Procedura legislacyjna w Konfederacji Szwajcarskiej, „Przegląd Sejmowy” 1994, nr 4.

• Z. Czeszejko-Sochacki, Projekt reformy szwajcarskiego parlamentu federalnego, Przegląd Sejmowy 1998, Nr 3

• Z. Czeszejko-Sochacki, Sądowa kontrola konstytucyjności w prawie szwajcarskim, „Przegląd Sejmowy” 1995, Nr 4.

• E. Kużelewska, Landsgemeinde – demokracja na świeżym powietrzu. Czy głosowanie jawne nadal ma sens?, „Political Preferences” 2017, nr 15.

• M. Musiał-Karg, Demokracja bezpośrednia w szwajcarskich kantonach. Wybrane uwagi na temat referendum, inicjatywy ludowej oraz zgromadzenia ludowego, „Polityka i Społeczeństwo” 2014, 2(12).

• M. Musiał-Karg, Demokracja bezpośrednia a wprowadzenie praw wyborczych dla kobiet – przykład Szwajcarii, „Studia Środkowoeuropejskie” 2012, nr 4.

R. Riedel, Szwajcarski eurosceptycyzm – pomiędzy ekonomią a polityką, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016, nr 269

Po zakończeniu procesu uczenia student:

Wiedza

- zna rozwój historyczny systemu politycznego Szwajcarii

- zna i posługuje się siatką pojęć związanych z systemem politycznym Szwajcarii

Umiejętności

- umie zdefiniować kryteria określające system polityczny Szwajcarii i na tej podstawie określić jego sprawność i wartość;

- potrafi wyjaśnić funkcjonowanie systemu rządów w Szwajcarii oraz wyjaśnić i ocenić przyczyny i skutki reform ustrojowych

- potrafi przeanalizować, co pozytywnie lub negatywnie wpływa na system polityczny Szwajcarii

Postawy

- potrafi samodzielnie wpływać na otaczającą go rzeczywistość polityczną; - ma świadomość, jak bardzo dany system polityczny zależy od jego indywidualnych wyborów;

- współpracuje z grupą przy realizacji powierzonych zadań - opracowywanie referatu/ prezentacji lub praca na zajęciach.

Nakład pracy studenta:

konwersatorium: 30 h

przygotowanie do zajęć (aktywność, przygotowanie multimedialnej prezentacji na temat uzgodniony z Prowadzącą zajęcia): 30 h

przygotowanie do egzaminu: 30 h

Razem: 90h

Zaliczenie konwersatorium uzależnione jest od spełnienia poniższych kryteriów:

1. Obecność na zajęciach on-line– dopuszczone do uzyskania zaliczenia 2 nieobecności oraz terminowa realizacja zajęć na platformie Classroom

2. Bieżące przygotowanie i aktywność na zajęciach. Premiowany udział w dyskusji.

3. Prezentacja multimedialna na ustalony z Prowadzącą problemowy temat ( dwa dni przed zajęciami przesłana).

4. Test z pytaniami otwartymi i zamkniętymi na ostatnich zajęciach.

Ocena końcowa stanowi średnią ważoną z ocen cząstkowych w ramach przedmiotu:

1) Aktywność oceniana na każdych zajęciach (0-4 pkt);

2) Terminowa i prawidłowa realizacja zadań on-line (0-5pkt)

3) Przygotowanie i przedstawienie prezentacji multimedialnej(0-6 pkt);

4) Test w ramach przedmiotu (0-15 pkt);