Zagadnienia językoznawstwa iberyjskiego

seminaria magisterskie

Kandydat zdobywa wiedzę na temat pisania prac magisterskich zgodnie z nowoczesną metodologią stosowaną w lingwistyce.

Od kandydata wymagane jest zainteresowanie tematyką językoznawczą.

w sali

Tematyka poruszana na zajęciach uzależniona jest od rodzaju prac magisterskich pisanych przez uczestników. Dopuszczalne są wszelkie prace o tematyce językoznawczej oraz z pogranicza lingwistyki i innych dziedzin wiedzy. W trakcie seminarium studenci referują wyniki kwerendy oraz poszczególne rozdziały prac, które są szczegółowo omawiane. Przyjmowani są studenci obu sekcji: hiszpańskiej i portugalskiej.

Wiedza i umiejętności zdobyte na tych zajęciach mają pomóc studentom II stopnia w napisaniu pracy magisterskiej.

Prowadzący seminarium ustala ze studentami wybór zajęć (obowiązkowych i fakultatywnych) towarzyszących seminarium w związku z zadeklarowanym zakresem realizowanego projektu badawczego.

Język wykładowy: hiszpański, portugalski, polski.

Seminarium poświęcone jest przygotowaniu uczestników do pisania pracy magisterskiej. Program przewiduje zapoznanie studentów z najważniejszymi kierunkami współczesnej lingwistyki, zasadami opisu języka naturalnego oraz działami językoznawstwa. Z tematu kierunki współczesnej lingwistyki omówione zostaną: strukturalizm, (formalny i funkcyjny) z opisem założeń metodologicznych, pojęcia systemu, formy, funkcji, cechy relewantnej i redundantnej, diachronii, synchronii; lingwistyka generatywno transformacyjna oraz językoznawstwo kognitywne. W temacie działów językoznawstwa przedstawione będą: językoznawstwo zewnętrzne (fonetyka, socjolingwistyka, psycholingwistyka, neurolingwistyka) i językoznawstwo wewnętrzne (fonologia, morfologia, semantyka, syntaktyka, leksykologia, stylistyka). Dalej następuje prezentacja zasad opisu języka naturalnego, a w szczególności zasady klasyfikacji genetycznej i typologicznej języków w tym języki naturalne, etniczne (w tym kreolskie), międzyetniczne pidżiny, sztuczne); żywe, martwe; rodziny i grupy językowe, języki izolująco pozycyjne, aglutynacyjne, fuzyjne. Fonologia z fonetyką i prozodią obejmuje kwestie inwentarza fonemów, archifonemów i allofonów, neutralizacji, typów opozycji fonologicznych, system prozodycznego oraz funkcji akcentu. Zakres morfologii to kwestie zasad podziału na części mowy, według różnych kryteriów, pojęcia morfemu, wyrazu, leksemu, fleksji wobec słowotwórstwa, derywacji, kompozycji oraz klasyfikacji rdzeni i afiksów. Pozostałe poruszane zagadnienia to: kategorie gramatyczne, zagadnienia składni (składnia zgody, rekcja, zgodność czasów, szyk wewnątrz grupy nominalnej, struktura tematyczno rematyczna zdania), semantyka (m.in. pojęcie pola semantycznego), leksykologia (pochodzenie wyrazów, udział słownictwa odziedziczonego i zapożyczonego, neologizmy), stylistyka (style funkcjonalne). W czasie zajęć studenci zapoznają się z metodologią diachronii, nabywając podstawową wiedzę o rekonstrukcji prajęzyka, typologii zmian fonemicznych, prozodycznych, morfologicznych i składniowych, ewolucję semantyczną, gramatykalizację i powstawanie nowych kategorii gramatycznych. Poznają genezę języków iberoromańskich od praindoeuropejskiego do stanu współczesnego. Szczególny nacisk położony jest na ewolucję od łaciny klasycznej, wraz z dialektalną bifurkacją łaciny ludowej oraz na inne historyczne komponenty opisywanych języków to jest substrat iberyjski oraz wpływy wizygockie i arabskie. Przykłady wzięte są z historii języków iberyjskich. Ponadto na zajęciach uczestnicy zapoznają się z analizą tekstów starohiszpańskich i staroportugalskich.

W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych okoliczności i konieczności zmiany trybu, zajęcia będą się odbywały online, bez uszczerbku dla przewidzianych w sylabusie efektów uczenia się, przy użyciu platform edukacyjnych i komunikatorów rekomendowanych i dopuszczanych przez UW. Efekty uczenia sie będą weryfikowane za pośrednictwem testów, zadań, sprawdzianów pisemnych i ustnych przeprowadzanych online. Konsultacje będą się odbywały za pomocą dostępnych komunikatorów, np. Skype, telefonicznie lub mailowo.

Apresjan, J., Koncepcje i metody współczesnej lingwistyki strukturalnej, Warszawa 1978

Duarte, V. M., Lingüística, Brasil Escola 2020

Escandell, M. V., Introducción a la pragmática, Barcelona 2006

Fisiak, J., Wstęp do współczesnych teorii lingwistycznych, Warszawa 1985

Fuentes Rodríguez, C., El diccionario de conctores y operadores del español, Madrid 2005

Grochowski, M., Zarys leksykologii i leksykografii. Zagadnienia synchroniczne, Toruń 1982

Heinz, A., Dzieje językoznawstwa w zarysie, Warszawa 1978

Inchaurralde, C. y Vázquez, I., Una introducción cognitiva al lenguaje y la lingüística, Zaragoza 2000

Lyons, J., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 1975

Lyons, J., Semantyka I, Warszawa 1984

Lyons, J., Semantyka II, Warszawa 1989

Martinet, A., Podstawy lingwistyki funkcjonalnej, Warszawa 1970

Nagórko, A., Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996

Nueva Gramática de la Lengua Española, RAE, Madrid 2009

Piotrowski, T., Z zagadnień leksykografii, Warszawa 1994

Saloni, Z., Świdziński, M., Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa 1987

Weinsberg, A., Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983

Wierzbicka, A., O języku dla wszystkich, Warszawa 1967

Ponadto literatura dostosowana indywidualnie, w zależności od tematu pracy.

Absolwent ma wiedzę na temat podstawowych zagadnień językoznawstwa ogólnego oraz kierunków we współczesnej lingwistyce oraz pogłębioną wiedzę na temat związany z pracą magisterską.

Wiedza

Absolwent zna i rozumie:

 miejsce i znaczenie nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną (K_W01);

 podstawową terminologię nauk humanistycznych w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów, jej źródła, oraz zastosowania (K_K02);

 metodologię badań w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów(K_W03);

 miejsce studiów nad portugalskim i/lub hiszpańskim obszarem językowym w systemie nauk humanistycznych oraz ich przedmiotowe i metodologiczne powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi (K_W04);

 zasady dotyczące wiedzy językowej niezbędnej w profesjonalnej analizie i interpretacji tekstów reprezentujących różne rejestry i style funkcjonalne języka kierunkowego (portugalski lub hiszpański) (K_W05).

Umiejętności

Absolwent potrafi:

 z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje (K_U01);

 samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U02);

 stosować podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, w dyscyplinach, w których prowadzony jest kierunek studiów (K_U03);

 rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek, oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym (K_U05);

 merytorycznie argumentować z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować wnioski (K_U06).

Kompetencje społeczne

Absolwent jest gotów do:

 uczenia się przez całe życie (K_K01);

 podnoszenia poziomu swojej wiedzy i umiejętności językowych w zakresie języka portugalskiego i/lub hiszpańskiego, ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, samooceny własnych kompetencji i doskonalenia umiejętności (K_K02);

 śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w portugalskojęzycznym i/lub hiszpańskojęzycznym obszarze językowym w ramach dyscyplin, w których prowadzony jest kierunek studiów.

Ocenia się umiejętności analitycznego myślenia, naukowej dedukcji i indukcji, abstrakcyjnego rozumowania w zakresie stawiania hipotez badawczych, dostrzegania i rozwiązywania zagadnień interpretacyjnych, krytycznej oceny omawianych. Wymagana jest systematyczna obecność oraz aktywność na zajęciach jak też zauważalne postępy w nabywaniu wiedzy.

Sposób zaliczenia: Obecność i aktywność na zajęciach. Wygłoszenie referatu. Na drugim roku złożenie pracy magisterskiej.

-