Wiedza o kulturze węgierskiej I

obowiązkowe

Semestr letni:

Znajomość języka węgierskiego na poziomie minimum B2, ponieważ literatura podana do tego przedmiotu obejmuje także pozycje w języku węgierskim, poza tym część filmów jest tylko po węgiersku.

Studenci mają także obowiązek poznania podstawowego słownictwa w jęz. węgierskim, dotyczącego kinematografii.

w sali

Semestr letni:

Studenci na zajęciach poznają historię węgierskiej kinematografii, sylwetki czołowych reżyserów. Prezentowane są najbardziej znane dzieła węgierskiej kinematografii. Zagadnienia są realizowane także w kontekście dzieł literatury węgierskiej oraz dostępnych publikacji recenzji filmowych.

Semestr letni:

Studenci na zajęciach poznają historię węgierskiej kinematografii, sylwetki czołowych reżyserów. Wśród filmów prezentowanych na zajęciach znajdują się m.in. Valahol Európában (Gdzieś w Europie) reż. Géza Radványi; Körhinta (Karuzela miłości) reż. Zoltán Fábri; Ház a szíklák alatt (Dom nad urwiskiem), Szerelem (Miłość), Egymásra nézve (Inne spojrzenie) reż. Károly Makk; Csillagosok, katonák (Gwiazdy na czapkach) lub Csend és kiáltás (Cisza i krzyk), reż. Miklós Jancsó; Mefistó, Hanussen, Édes Emma drága Böbe (Kochana Emma, droga Böbe) reż. István Szabó; Szindbad, reż. Zoltán Huszárik; A tanú (Świadek), Te rongyos élet ! (To cholerne życie) reż. Péter Bacsó; Angi Vera (Vera Angi), reż. Pál Gábor; Napló gyerekeimnek (Dziennik dla moich dzieci) , Napló szerelmeimnek (dziennik dla moich ukochanych), Kisvilma, az utolsó napló (Mała Vilma – Ostatni dziennik), Temetettlen halott (Niepochowany) reż. Márta Mészáros; Bolse vita, reż. Ibolya Fekete; Sose halunk meg (Nigdy nie umrzemy) reż. Robert Koltai; Sorstalanság (Los utracony) reż. Lajos Koltai, Nyocker (Dzielnica) reż. Áron Gauder; A kontroll (Kontrolerzy) reż. Antal Nimród; Istnieje możliwość rozszerzenia tej listy o inne filmy, zgodnie z sugestiami i zainteresowaniami studentów.

Filmy prezentowane są chronologicznie, przedstawiają szereg problemów, z jakimi musiało się zmierzyć społeczeństwo węgierskie po II wojnie światowej, w okresie budowania socjalizmu, w okresie rewolucji 1956 roku, w okresie tzw. „gulaszowego komunizmu” oraz po transformacji ustrojowej. Szczególnej uwadze poświęcone będą elementy propagandy, próby odwrócenia uwagi cenzury, a także przedstawianie pewnych faktów historycznych w różnych kontekstach politycznych. Większa cześć prezentowanych filmów należy do tzw. „złotej ery” kina węgierskiego, która przypadała na lata 60. i 70. Studenci będą zapoznawać się także z dorobkiem najważniejszych węgierskich reżyserów oraz aktorów.

Omawianie filmów odbywa się w kontekście porównawczym w stosunku do wybitnych dzieł polskiej kinematografii. Na zajęciach prezentowane są fragmenty wybranych filmów. Omawiane są także recenzje, dostępne w czasopismach oraz w Internecie.

Jedne z zajęć poświęcone będą także historii węgierskiego teatru, (szczególnie Teatru Narodowego).

Semestr letni:

B. Balázs, Wybór pism, Warszawa 1987

G. Bubak, Twórczość filmowa Istvána Szabó, Kraków 2003

I. Nemeskürty, Historia filmu węgierskiego, Warszawa 1979

Magyar Filmográfia, Játékfilmek – Hungarian Feature Films 1931-1998, Budapest 1999

Magyar Filmkalauz, Negyven év száz Magyar nagyjátékfilmje, Budapest 1985

M. Mészáros, Ja Marta…, Warszawa 1995

I. Szabó, Kino moja miłość, „Film na świecie” Nr 399/1998

V. Zalán, Magyar filmrendező-portrék, Budapest 2004

A 303 magyar film, amit látnod kell, mielőtt meghalsz, (red.) Bori Erzsébet, Budapest 2007

D. Zielińska, Márta Mészáros- a prawa kobiet w: Kobieta z kamerą (pod red. G. Stachówny), Kraków 1998

Złota era kina węgierskiego (pod red. R. Kardzisa i J.Topolskiego), Kraków 2009.

Wybrane recenzje w węgierskich czasopismach dotyczących kinematografii, oraz recenzje zamieszczane w Internecie

Filmy fabularne do prezentacji można pożyczyć w Węgierskim Instytucie Kultury, Bibliotece KH oraz u prowadzącej zajęcia.

Semestr letni:

Po ukończeniu przedmiotu student:

• Umie przedstawić historię węgierskiej kinematografii począwszy od okresu międzywojennego, wskazać najczęściej podejmowane tematy w filmach fabularnych,

• Wymienia, umiejscawia na osi czasu i przedstawia sylwetki i dorobek najważniejszych reżyserów węgierskich, potrafi wymienić ich najważniejsze filmy, przedstawić fabułę oraz nagrody, jakie otrzymywały na festiwalach.

• Zna najważniejszych węgierskich aktorów i ich najważniejsze kreacje filmowe.

• Na podstawie węgierskich filmów fabularnych potrafi przedstawić problemy społeczne, polityczne na Węgrzech w drugiej połowie XX wieku.

• Potrafi dostrzec i przedstawić podobieństwa i różnice w kinematografii węgierskiej i polskiej .

STUDENT

• zna i rozumie elementarne zjawiska zachodzące w obszarach literatury, kultury i historii oraz elementarną terminologię używaną w opisie literatury, kultury i historii oraz rozumie jej źródła oraz zastosowania (K_W05)

• ma elementarną wiedzę o metodologii badań nad literaturą i kierunkach badań w literaturoznawstwie (K_W06)

• ma wiedzę o współczesnych zjawiskach w literaturze węgierskiej oraz orientację w zakresie współczesnych procesów i zjawisk w kulturze węgierskiej w odniesieniu do literatury (K_W09)

• potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla literaturoznawstwa i kulturoznawstwa (K_U02)

• potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury (literatura, sztuka) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod (K_U03)

• potrafi - z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację niezbędną do udziału w zajęciach (K_U04)

• posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników w zakresie niezbędnym do udziału w dyskusji na zajęciach i przygotowania własnych prac (K_U05)

• posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i węgierskim z zakresu problematyki hungarystycznej i problemów z nią związanych (K_U09)

• potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje kompetencje badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U13)

• ma nawyk samodzielnego śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w literaturze, kulturze Węgier, ma przekonanie o potrzebie rozwoju osobistego i zawodowego (K_K02)

• ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego studiowanego regionu, kraju, Europy (K_K06)

• potrafi aktywnie włączyć się w uczestnictwo w kulturze studiowanego regionu (Węgier) korzystając z różnych mediów i form, aktywnie uczestniczyć w inicjatywach społecznych, działać w sposób przedsiębiorczy w kontekście wielokulturowym (K_K07)

Semestr letni:

Student ma obowiązek uczestniczyć w zajęciach, przygotować prezentacje wybranych filmów i przedstawić sylwetki ich twórców, także w oparciu o węgierskojęzyczne recenzje.

Na zaliczenie przedmiotu przewidziana jest praca semestralna na jeden z tematów do wyboru (tematy i kryteria dotyczące pracy będą podane na początku semestru)

Praktyki zawodowe nie są przewidziane