Od teorii do praktyki: aplikacyjne funkcje socjologii problemów społecznych

fakultatywne

Pierwszeństwo przyjęć dla studentów modułu ‘Problemy społeczne i sprawy publiczne’

Znajomość podstawowych orientacji teoretycznych w socjologii

w sali

Przedmiotem wykładu jest przegląd koncepcji praktycznego wykorzystywania wiedzy gromadzonej w naukach społecznych, omówienie typowych procedur zalecanych w toku przechodzenia od tez opisowych do dyrektyw praktycznych oraz wskazanie na podstawowe grupy czynników zniekształcających te procedury.

W szczególności zależy nam na pokazaniu procesu dokonujących się zmian w obrębie administracji publicznej spowodowanego niezadowalającymi rezultatami polityk publicznych. Proces zachodzących zmian w administracji publicznej pokażemy w kontekście historyczno-instytucjonalnym.

Kurs zmierza do przekazania wiedzy o podstawowych koncepcjach praktycznego wykorzystywania systematycznej wiedzy gromadzonej w naukach społecznych. W toku kursu konfrontowane są stanowiska twórców podstawowych koncepcji praktycznego wykorzystania wiedzy naukowej (socjotechnika A. Podgóreckiego, policy sciences H. Lasswella) i założenia współczesnych modeli Goal Oriented Project Planning ze stanowiskami krytyków idei 'społecznego planowania' (K. Popper, M. Oakeshott, Ch. Lindblom). Przedstawimy podstawowe argumenty przemawiające za ograniczeniem stosowania regulacji rynkowej (market failures) oraz podstawowe mankamenty realizacji zadań publicznych przez administrację (government failures) w ramach klasycznych (Weber i nurt krytyczny) oraz nie-klasycznych (New Public Management, Contracting out, New Governance) koncepcji biurokracji. W szczególności zależy nam na osadzeniu problematyki w kontekście teoretycznym w przekonaniu, że tylko znajomość teorii prowadzi do dobrej praktyki w zmieniającym się świecie.

Kurs w ramach ścieżki „Kapitał ludzki – rynek pracy – sprawy publiczne” (rekomendowany w bloku „Polityki publiczne”)

Charles Lindblom: “Still Muddling, Not Yet Through”; Public Administration Review, 1979

Charles Lindblom: “The Science of Muddling Through”, Public Administration Review, 1959

David Osborne, Ted Gaebler: „Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną”, Media Rodzina, Poznań 1992;

Guy Peters: „Administracja publiczna w systemie politycznym”, Wyd. Scholar, Warszawa 1999;

Harold Lasswell: „Policy Sciences”, 1951;

Jerzy Hausner (red.): „Administracja publiczna”, PWN, Warszawa 2005;

Jerzy Kwaśniewski (red.): „Nauki o polityce publicznej. Monografia dyscypliny”, Warszawa 2018;

Karl R. Popper: „Nędza historycyzmu”, PWN, Warszawa 1999;

Kazimierz W. Frieske: „Socjologia w działaniu. Nadzieje i rozczarowania”, Warszawa 1990;

M. Oakeshott: „Racjonalizm w polityce”, w, „Wieża Babel i inne eseje”, Aletheia, Warszawa 1999;

Max Weber: Gospodarka i społeczeństwo, PWN, Warszawa 2002;

Peter Murrel: „Conservative political philosophy and the strategy of economic transition”, 1992

Robert Merton: „Teoria socjologiczna i struktura społeczna”, PWN, Warszawa 2002;

K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu socjologii nauki i praktycznego wykorzystania wiedzy naukowej

K_W05 posiada podstawową wiedzę strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach

K_W09 posiada podstawową wiedzę na temat narzędzi i celów polityki społecznej

K_W11 rozumie społeczną naturę relacji łączących jednostki, grupy i instytucje społeczne

K_W17 ma podstawową wiedzę o kryteriach poprawności wnioskowania

K_W18 zna podstawowe metody i techniki badań społecznych oraz wie jakie dobrać metody badawcze w celu rozwiązania prostych problemów badawczych

K_W19 rozumie na czym polega specyfika analizy socjologicznej

K_W22 posiada podstawową wiedzę na temat najważniejszych zagranicznych, międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych

K_W26 posiada elementarną wiedzę na temat funkcjonowania różnego typu organizacji i zarządzania nimi

K_W27 posiada podstawową wiedzę na temat polityki oraz uczestnictwa w społeczeństwa sferze publicznej

K_W28 posiada podstawową wiedzę na temat procesów leżących u podstaw stabilności i zmiany społecznej, a także rozumie na czym polegają te procesy

K_W29 jest świadom procesów zachodzących w społeczeństwie polskim i globalnym oraz ich konsekwencji w zakresie postaw i instytucji społecznych

K_W34 zna najważniejsze procesy i idee społeczne XIX, XX i XXI w., które ukształtowały oblicze współczesnego świata

K_W35 jest świadomy wyboru określonej perspektywy teoretycznej i dostrzega konsekwencje tego wyboru

K_U01 umie rejestrować i prowadzić obserwację zjawisk społecznych w sposób metodologicznie poprawny

K_U03 potrafi zastosować podstawowe terminy i kategorie socjologiczne do analizy społeczeństwa, zwłaszcza współczesnego społeczeństwa polskiego

K_U05 potrafi formułować proste samodzielne sądy na temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych

K_U10 potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę akademicką w praktyce społecznej

K_U15 potrafi na podstawie posiadanej wiedzy omówić działania prezentowane jako rozwiązania konkretnych problemów społecznych (w skali mikro i makro)

K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji

K_K06 potrafi argumentować stawiane tezy

K_K07 umie dokonać krytycznej analizy źródeł

Egzamin ma formę pisemnego testu. Zakres materiału obowiązującego na egzaminie obejmuje treść wykładów oraz lektury. Egzamin poprawkowy będzie miał charakter ustny.

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur) – 2h tygodniowo oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu) – 15h