Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Rządy prawa i społeczeństwo otwarte. Czytanie Fullera i Poppera

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3700-AL-RPSO-QSP
Kod Erasmus / ISCED: 10.9 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0421) Prawo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Rządy prawa i społeczeństwo otwarte. Czytanie Fullera i Poppera
Jednostka: Wydział "Artes Liberales"
Grupy: Przedmioty do społecznego modułu kształcenia - II stopień Artes Liberales
Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Skrócony opis:

Treścią wykładu będzie refleksja nad klasycznym ujęciem praworządności jako zasadą i praktyką przeciwdziałającą arbitralności władzy politycznej. Szczegółowej analizie zostanie poddane dzieło L.L. Fullera: „Moralność prawa”. Zadamy pytania o to, komu służą rządy prawa, kto się ich wystrzega, dlaczego są splecione z ustrojem demokratycznym i zasadą społeczeństwa obywatelskiego. Jakie warunki muszą być spełnione, żeby prawo było dobre i dlaczego obywatel powinien być świadomym współtwórcą i adresatem takiego porządku prawnego. Dwutomowa praca K. Poppera „Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie” posłuży nam do formułowania komentarzy wobec problemu podporządkowania polityki prawu oraz odwrotnie podporządkowania prawa polityce. Podkreślimy znaczenie otwartości i racjonalności jednostki jako obywatela dla realnego funkcjonowania państwa prawnego.

Pełny opis:

Zapraszam wszystkich zainteresowanych przemyśleniem znaczenia rządów prawa. Przy okazji będzie to przygoda posłużenia się perspektywą wybitnych klasyków tego tematu –teoretyka prawa i filozofa, których spróbujemy czytać jakbyśmy mieli do czynienia z porywającą awangardą.

Dlaczego rządy prawa są ważne? Jak na to pytanie odpowiada Lon L. Fuller? Dlaczego prawo, o którym chcemy powiedzieć, że jest wewnętrznie i zewnętrznie moralne, nie może być jednostronną projekcją władzy.

Przedyskutujemy za Fullerem kwestię „złych czasów”, które nastały po konstytucyjnych i demokratycznych rządach. Co jest ich największym złem? Jak ukarać „partię Granatowych Koszul” odpowiedzialną za niszczenie rządów prawa, jakie medody są akceptowalne w przywróconym porządku konstytucyjnym. Zainscenizujemy proces sądowy, w którym wykorzystamy różne podejścia do rozliczenia reżimu Granatowych Koszul.

Przy okazji analiz – na poziomie filozoficznoprawnym – problemu podporządkowywania prawa polityce wypłynie zagadnienie: jak rodzi się autorytaryzm i do jakiej pozycji redukowany jest obywatel w ramach tej formy władzy.

Spróbujemy także zbadać i rozwinąć jedną z najbardziej lapidarnych i niedokończonych kwestii w książce Fullera – tego, że prawo ma służyć porozumieniu między ludźmi, pogłębianiu kanałów komunikacji.

Z Karlem R. Popperem przejdziemy brawurową ścieżkę sięgającą myśli antycznej, by uchwycić rdzeń myślenia totalitarnego i poszukać odpowiedzi na pytanie, co pozwala wyrwać się z zaklętego kręgu zniewolenia.

W czasie zajęć przewidziane spotkanie – rozmowa z gośćmi: konstytucjonalistą prof. R. Piotrowskim oraz specjalistą i wybitnym praktykiem w zakresie obrony praworządności i praw człowieka prof. A. Bodnarem.

Literatura:

Fuller, L.L., Moralność prawa, tłum. Stefan Amsterdamski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978, lub inne wydanie.

Popper, K.P., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1. Urok Platona, tłum. H. Krahelska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

Popper, K.P., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 2. Wysoka fala proroctw: Hegel, Marks i następstwa, tłum. H. Krahelska, W. Jedlicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

Metody i kryteria oceniania:

Dopuszczalna dwukrotna nieobecność.

W razie dłuższej choroby zaliczenie po dodatkowych ustaleniach.

Praca pisemna lub referowanie fragmentu książki w czasie zajęć. Mile widziane zabieranie głosu w dyskusji. Pożądane podejście krytyczne.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-2b06adb1e (2024-03-27)