Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Polityka zagraniczna Polski

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 4003-EU-L35-PZP
Kod Erasmus / ISCED: 14.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Polityka zagraniczna Polski
Jednostka: Centrum Europejskie
Grupy: Europeistyka dzienne I stopnia III rok 5 semestr ZIMA, Centrum Europejskie
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Skrócony opis:

Wykład obejmuje podstawowe kierunki polskiej polityki zagranicznej po odzyskaniu niepodległości, tzn. po 1989 roku. Szczególny nacisk położono na kwestie integracji europejskiej (członkostwo w UE) oraz bezpieczeństwa (członkostwo w NATO). Uwzględniono też problematykę sąsiedztwa, sojuszy oraz przyszłych wyzwań stojących przed polską polityką zagraniczną, w tym kontekście zauważalnych zmian (brexit) i procesów wewnątrz UE oraz w systemie światowym (tzw. efekt Trumpa i wzrost roli Azji Chin na scenei globalnej)

Pełny opis:

Polska po 1989 r. odzyskała suwerenność, a następnie spełniła swoje strategiczne założenia i zakotwiczyła w zachodnich strukturach (Rada Europy, OECD, NATO, UE).

Podstawowe założenie tego wykładu, to zapoznanie studentów z podstawowymi założeniami polityki zagranicznej RP, wraz z wyzwaniami i dylematami za nimi stojącymi. Polska jest zbyt słaba, by prowadzić politykę globalną. Trzeba więc wskazać i wybrać, to drugie podstawowe założenie tego wykładu, właściwe środki i sposoby prowadzenia polityki zagranicznej, zgodne z naszymi możliwościami i atutami. Chodzi przede wszystkim o wyjaśnienie takich zagadnień, jak: rola Polski w UE, NATO, w najbliższym sąsiedztwie i Europie Środkowej, rola promotora europejskiej polityki wschodniej, innowacyjność i kreatywność w poszukiwaniu nowych rozwiązań na stale zmieniającej się arenie międzynarodowej.

W końcowej części wykładu dużo uwagi będzie poświęcone zmieniającej się rzeczywistości na scenie globalnej w początkach XXI stulecia, w tym takim zagadnieniom, jak wyłaniający się nowy porządek (ład?) instytucjonalny po wybuchu kryzysu na rynkach światowych w 2008 r., narastające problemy wokół tzw. wyzwań globalnych (proliferacja broni jądrowej, sieć globalnego terroryzmu i cyberterroryzm, zmiany klimatyczne, wyzwania ekologiczne. itp.) i stosunek do nich dyplomacji polskiej. Znajdzie się też odniesienie do pandemii COVID-19, która tez wniosła nową dynamikę do stosunków międzynarodowych i postawiła nowe wyzwania państwom narodowym.

Wykład podzielono na dziewięć zagadnień tematycznych, podzielonych na 30 godzin - tematów szczegółowych:

I. Podstawowe zasady i uwarunkowania polskiej polityki zagranicznej.

W tym:

1. Polska racja stanu,

2. Podstawowe zasady: suwerenność, bezpieczeństwo i rozwój,

3. Sojusze i "powrót do Europy",

4. Strategia państwa a polityka zagraniczna.

II. Ewolucja polskiej polityki zagranicznej: 1989 - 2012.

W tym:

5. Odzyskanie suwerenności 1989-1992,

6. Zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego 1993-1999,

7. Integracja europejska 2000 - 2004,

8. Doświadczenie projektu IV RP w polityce zagranicznej i powrót "polityki godności" po 2015 roku.

III. Integracja europejska w polityce zagranicznej RP.

W tym:

9. Od stowarzyszenia do członkostwa w UE - proces akcesyjny,

10. Polska w UE - zalety i wady,

11. Struktura instytucjonalna polskiego członkostwa (UKIE, MSZ),

12. Dylematy wokół polskiego członkostwa po 2015 roku.

IV. Polska w NATO.

W tym:

13. Proces akcesyjny,

14. Udział Polski w misjach NATO,

15. Polska a strategia z Lizbony (2010)

V. Polska polityka wschodnia.

W tym:

16. Partnerstwo Wschodnie UE,

17. Kryzys ukraiński i wyzwania na Wschodzie,

18. Wyzwania w stosunkach z Rosją.

VI. Polska w Europie Środkowej - polityka regionalna RP.

W tym:

19. Regionalizm w polityce RP, w tym Grupa Wyszehradzka (V4)

20. Inne inicjatywy współpracy (IŚE, Rada Państw Morza Bałtyckiego, Inicjatywa Trójmorza).

VII. Polska w organizacjach międzynarodowych.

W tym:

21. Polska w ONZ i jego agendach,

22. Polska w OBWE,

23. Polska w Radzie Europy.

VIII. Polska a wyłaniający się nowy ład międzynarodowy.

W tym:

24. Kryzys 2008 r. i jego konsekwencje dla polityki światowej

25. G-20, BRICS, SOW jako przykłady nowej współpracy,

26. Polska wobec zagadnienia "rosnących rynków", w tym szczególnie chińska inicjatywa BRI i 17+1 oraz bank AIIIB

IX. Polska wobec wyzwań globalnych

27. Terroryzm i cyberterroryzm

28. Zmiany klimatu i alternatywne źródła energii

29. Zagrożenia ekologiczne.

30. Co wynika z COVID-19 dla Polski i świata?

Nakład pracy studenta:

wykład - 30 h

przygotowanie do wykładu - 45 h

przygotowanie do egzaminu - 45 h

ogółem - 120 h

Literatura:

1. "Polska polityka zagraniczna RP 1989 - 2002", pod red. R. Kuźniara, K. Szczepanika, ASKON, Warszawa 2002;

2. R. Kuźniar, "Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej", SCHOLAR, Warszawa 2008.

3. R. Zięba, "Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie", Wyd. Akademickie i Profesjonalne,Warszawa 2010.

4. „Polityka zagraniczna Polski po wstawieniu do NATO i do Unii Europejskiej. Problemy tożsamości i adaptacji”, pod red. S. Bielenia, Difin, Warszawa 2010.

5. "Poland's Foreign Policy in the 21st Century" Ed. By. S. Bieleń, Warsaw 2010

6. "Obama Is Poland's Only Hope", "Foreign Policy", January 21, 2016

7. J. Zielonka, "Kontrrewolucja. Liberalna Europa w odwrocie", PWN, Warszawa 2018.

8. "Europe's Crises", Ed. by Manuel Castells et al., Polity, Cambridge 2018

9. Parasg Khanna, "Przyszłość należy do Azji", Wektory, Warszwa 2020

Efekty uczenia się:

Po zakończeniu procesu nauczenia student powinien:

WIEDZA

- umieć wyjaśnić istoty zmian zachodzących w polskiej polityce zagranicznej po 1989 roku;

- być w stanie rozpoznawać główne procesy, w których Polska uczestniczyła (wejście do NATO, proces integracji europejskiej, itp.);

- posiadać zdolność do zdefiniowania podstawowych podmiotów kreujących polską politykę zagraniczną (Prezydent, minister Spraw Zagranicznych, instytucje centralne) i określenia ich wpływu na kształtowanie tej polityki;

- zdobyć umiejętność określenia miejsca Polski w polityce światowej, europejskiej i regionalnej;

UMIEJĘTNOŚCI

- umieć samodzielnie określić wartość decyzji podejmowanych przez polską dyplomację;

- być w stanie zdecydować, w jaki sposób pozytywnie wpływać na politykę zagraniczną państwa;

- potrafić zanalizować, co pozytywnie lub negatywnie wpływa na środowisko zewnętrzne Polski (tak w ramach UE, jak też poza nią);

- wiedzieć, w której sferze czy dziedzinie mógłby realnie oddziaływać na polską politykę zagraniczną (polityka pomocowa, obserwowanie wyborów, działalność na blogach itp.).

POSTAWY

- usiłować samodzielnie wpływać na otaczającą go rzeczywistość polityczną w sferze stosunków międzynarodowych;

- mieć świadomość, że wybory kierunków polityki zagranicznej państwa zależą także od jego indywidualnych wyborów, tak w wyniku udziału w wyborach powszechnych, jak też indywidualnej działalności np. w NGO czy na blogu;

- próbować wpływać przynajmniej na najbliższe sobie środowisko i otoczenie w celu wywierania wpływu na pozytywne zmiany funkcjonowania dyplomacji państwa;

- być wyczulonym na wyzwania i mieć świadomość, jakie jest stanowisko Polski w poszczególnych kwestiach.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny: zaliczany dzięki uzyskaniu minimum 60% punktów

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 36 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Bogdan Góralczyk
Prowadzący grup: Bogdan Góralczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-895557ea9 (2024-09-26)