Master's Degree Seminar (Cultural Studies - The Mediterranean Civilisation) [3700-CS2-2-SEM-MGR] Academic year 2020/21
Seminar, group no.3

Abulafia D. The Great Sea. A Human History of the Mediterranean

Abulafia D. The Western Mediterranean Kingdoms 1200-1500. The Struggle for Dominion

Bennassar B., Lebrun F. (red.), Historia świata śródziemnomorskiego, Ossolineum, Wrocław 2003.

Braudel F. Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II, , Wyd. Morskie, t. I-II, Gdańsk 1976-1977.

Braudel F., Coarelli F., Aymard M., Morze Śródziemne. Region i jego okolice, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1982.

F. Braudel i inni, Morze Śródziemne. Przestrzeń i historia. Ludzie i dziedzictwo, Volumen, Warszawa 1994.

Burckhardt J., Kultura Odrodzenia we Włoszech, Warszawa 1961.

Burke P., Kultura i społeczeństwo w renesansowych Włoszech, Warszawa 1991.

Chaunu P., Cywilizacja wieku Oświecenia, Warszawa 1989.

Crowley R. Morskie imperia. Rywalizacja o panowanie na Morzu Śródziemnym 1521-1580

Grześkowiak-Krwawicz A. Dyskurs polityczny Rzeczypospolitej Obojga narodów. Pojęcia i idee. Toruń 2018.

Graciotti S. Braterstwo myśli i uczuć. Italia, Polska i Slowiańszczyznaq w kręgu kultury europejskiej XV-XVIII wieku. Warszawa 2016.

Grzybowski St., Narodziny świata nowożytnego 1453-1605, Kraków 2005.

Inalcik H., Imperium osmańskie. Epoka klasyczna 1300-1600, Wyd. UJ, Kraków 2006.

Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zachodu, Dialog, Warszawa 2003.

Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości. Pod red. A. Nowickiej-Jeżowej (wybrane teksty w tomów:

T.1. Wśród krajów Północy;

T. 2. W przestrzeni Południa.

T. 11. Między Wschodem i Zachodem;

Mączak A., Odkrywanie Europy. Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.

Norwich J J The Middle Sea. A History of the Mediterranean,

Ostrogorski G., Dzieje Bizancjum , Warszawa 1969 (lub wyd. następne).

Pentek Z., Cesarstwo łacińskie 1204-1261. Kolonialne państwo krzyżowców czy Neobizancjum?, Poznań 2004.

Romano R., Między dwoma kryzysami. Włochy Renesansu, Warszawa 1978.

Sokołow N., Narodziny weneckiego imperium kolonialnego, Warszawa 1985.

Tygielski W. Włosi w Polsce XVI-XVII wieku: utracona szansa na modernizację, Warszawa 2005.

Uffelmann D. Polska literatura postkolonialna. Od sarmatyzmu do migracji poakcesyjnej. Kraków 2020.

Wolff L. Wynalezienie Europy Wschodniej. Mapa cywilizacji w dobie Oświecenia. Kraków 2020.

Tematem jest pogranicze i strefy wzajemnego przenikania Europy Slowiańskiej i Śródziemnomorza, postrzeganego jako świat wielu cywilizacji. Przedmiotem szczegółowych rozważań będzie rzeczywistość słowiańskiego Śródziemnomorza jako obszaru wzajemnego przenikania cywilizacji łacińskiej i bizantyńskiej (i jej sukcesorów), ale także spotkań z innymi cywilizacjami (orientalizm). Osobne miejsce zajmie kwestia kolonializmu i przydatności do badań nad regionem dyskursu kolonialnego .

Seminarium jest poświęcone związkom Europy Słowiańskiej (ze szczególnym uwzględnieniem krajów Europy Wschodniej i Środkowo-Wschodniej) ze Światem Śródziemnomorskim w całej jego rozciągłości geograficznej i dziejowej, cywilizacyjnej i ekonomicznej, ze szczególnym uwzględnieniem przełomu czasów nowożytnych i współczesnych (XV-XX w.).

Tematem jest Śródziemnomorze jako świat wielu cywilizacji i jego oddziaływanie na kraje i narody słowiańskie, ze szczególnym uwzględnieniem Rzeczypospolitej i Rosji. Obszary oddziaływania, wybrane do badania, będą obejmować nie tylko procesy historyczne i społeczno-prawne, ale także rozliczne aspekty szeroko pojętej kultury i sztuki (literatura, muzyka), ale także kultury materialnej i życia codziennego (tradycja kulinarna).

Seminarium stanowi próbę ukazania wzajemnego oddziaływania starych ośrodków Świata Śródziemnomorskiego, powstałych w następstwie rozpadu Pax Romana, i ośrodków wschodzących – nierzadko jego pogrobowców bądź sukcesorów. Jest to zatem próba interdyscyplinarnej refleksji nad śródziemnomorską ekumeną, obserwowaną w toku różnorodnych przemian społecznych i cywilizacyjnych na przestrzeni ponad pięciu wieków.

Osobne miejsce zajmować będzie implementacji do przestrzeni tradycyjnie zagospodarowanej przez tradycję grecko-rzymską, a następnie łacińską i bizantyńską, nowych zjawisk i impulsów (cywilizacji islamskich: arabskiej i tureckiej, ale także żydowskiej i ormiańskiej).

Obszar Śródziemnomorza i jego cywilizacyjnych i gospodarczych peryferiów (rozległych, ale charakteryzujących się dość ruchomymi granicami) traktowany będzie jako region szczególnie intensywnych kontaktów i spotkań odmiennych cywilizacji, który mimo oczywistych różnic i napięć przetrwał aż do narodzin nowoczesnej Europy, z jej kapitalistyczną globalizacją, ekspansją kolonialną.

Zagadnienia generalne:

1/ Państwo polsko-litewskie wobec spuścizny cywilizacyjnej Rusi i Bizancjum; 2/ Państwo Moskiewskie między cywilizacją bizantyńską i tradycją ordyńską; 3/ Region czarnomorski jako miejsce spotkań kulturowych, 4/ Słowiańskie peryferia włoskiego renesansu, 5/ Epoka Baroku w dziejach kontaktów Słowiańsczyny ze Śródziemnomorzem.

Dobór konkretnych tematów zależeć będzie od konkretnych zainteresowań badawczych uczestników i wybranych przez nich tematów prac seminaryjnych i magisterskich, a także wyników i stanu zaawansowania badań prowadzonych przez uczestników seminarium.

Analiza i interpretacja tekstów źródłowych i historiograficznych, dyskusja, indywidualne projekty studenckie (praca semestralna, temat do prezentacji na egzaminie ustnym), wykład

Uczestnicy zajęć oceniani według postępów w realizacji indywidualnego programu (praca seminaryjna/praca dyplomowa); wystąpienia ustne i prace pisemne są poddawana dyskusji i i ocenie uczestników stałych i gości seminarium.

Zaliczenie na podstawie oceny aktywności, przygotowanych wystąpień ustnych i pisemnych.

Dopuszczalna ilość nieobecności - 2. Uwaga: zważywszy na podwojony charakter spotkań, jedynie 1 nieobecność pozostaje bez obowiązku zaliczania. Każda kolejna nieobecność skutkuje zaliczeniem ustnym z problematyki opuszczonych zajęć.

"Mediterraneum slavicum: związki Europy Wschodniej z basenem Morza Śródziemnego w wiekach średnich i epoce nowozytnej"