Seminarium magisterskie (Kulturoznawstwo - cywilizacja śródziemnomorska) 3700-CS2-2-SEM-MGR
Rok akademicki 2020/21
Seminarium, grupa nr 3

Tematem jest pogranicze i strefy wzajemnego przenikania Europy Slowiańskiej i Śródziemnomorza, postrzeganego jako świat wielu cywilizacji. Przedmiotem szczegółowych rozważań będzie rzeczywistość słowiańskiego Śródziemnomorza jako obszaru wzajemnego przenikania cywilizacji łacińskiej i bizantyńskiej (i jej sukcesorów), ale także spotkań z innymi cywilizacjami (orientalizm). Osobne miejsce zajmie kwestia kolonializmu i przydatności do badań nad regionem dyskursu kolonialnego .

Seminarium jest poświęcone związkom Europy Słowiańskiej (ze szczególnym uwzględnieniem krajów Europy Wschodniej i Środkowo-Wschodniej) ze Światem Śródziemnomorskim w całej jego rozciągłości geograficznej i dziejowej, cywilizacyjnej i ekonomicznej, ze szczególnym uwzględnieniem przełomu czasów nowożytnych i współczesnych (XV-XX w.).

Tematem jest Śródziemnomorze jako świat wielu cywilizacji i jego oddziaływanie na kraje i narody słowiańskie, ze szczególnym uwzględnieniem Rzeczypospolitej i Rosji. Obszary oddziaływania, wybrane do badania, będą obejmować nie tylko procesy historyczne i społeczno-prawne, ale także rozliczne aspekty szeroko pojętej kultury i sztuki (literatura, muzyka), ale także kultury materialnej i życia codziennego (tradycja kulinarna).

Seminarium stanowi próbę ukazania wzajemnego oddziaływania starych ośrodków Świata Śródziemnomorskiego, powstałych w następstwie rozpadu Pax Romana, i ośrodków wschodzących – nierzadko jego pogrobowców bądź sukcesorów. Jest to zatem próba interdyscyplinarnej refleksji nad śródziemnomorską ekumeną, obserwowaną w toku różnorodnych przemian społecznych i cywilizacyjnych na przestrzeni ponad pięciu wieków.

Osobne miejsce zajmować będzie implementacji do przestrzeni tradycyjnie zagospodarowanej przez tradycję grecko-rzymską, a następnie łacińską i bizantyńską, nowych zjawisk i impulsów (cywilizacji islamskich: arabskiej i tureckiej, ale także żydowskiej i ormiańskiej).

Obszar Śródziemnomorza i jego cywilizacyjnych i gospodarczych peryferiów (rozległych, ale charakteryzujących się dość ruchomymi granicami) traktowany będzie jako region szczególnie intensywnych kontaktów i spotkań odmiennych cywilizacji, który mimo oczywistych różnic i napięć przetrwał aż do narodzin nowoczesnej Europy, z jej kapitalistyczną globalizacją, ekspansją kolonialną.

Zagadnienia generalne:

1/ Państwo polsko-litewskie wobec spuścizny cywilizacyjnej Rusi i Bizancjum; 2/ Państwo Moskiewskie między cywilizacją bizantyńską i tradycją ordyńską; 3/ Region czarnomorski jako miejsce spotkań kulturowych, 4/ Słowiańskie peryferia włoskiego renesansu, 5/ Epoka Baroku w dziejach kontaktów Słowiańsczyny ze Śródziemnomorzem.

Dobór konkretnych tematów zależeć będzie od konkretnych zainteresowań badawczych uczestników i wybranych przez nich tematów prac seminaryjnych i magisterskich, a także wyników i stanu zaawansowania badań prowadzonych przez uczestników seminarium.

Uczestnicy zajęć oceniani według postępów w realizacji indywidualnego programu (praca seminaryjna/praca dyplomowa); wystąpienia ustne i prace pisemne są poddawana dyskusji i i ocenie uczestników stałych i gości seminarium.

Zaliczenie na podstawie oceny aktywności, przygotowanych wystąpień ustnych i pisemnych.

Dopuszczalna ilość nieobecności - 2. Uwaga: zważywszy na podwojony charakter spotkań, jedynie 1 nieobecność pozostaje bez obowiązku zaliczania. Każda kolejna nieobecność skutkuje zaliczeniem ustnym z problematyki opuszczonych zajęć.