Historia literatury polskiej po 1864 roku [3001-11A3LP] Rok akademicki 2021/22
Ćwiczenia, grupa nr 6

1. Zajęcia organizacyjne.

2. A. Świętochowski, My i wy, Pleśń społeczna i literacka; A. Wiślicki, Groch na ścianę; P. Chmielowski, Utylitaryzm w literaturze, w: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, BN I 249.

J. Maciejewski, Miejsce pozytywizmu w XIX-wiecznej formacji kulturowej, w: Pozytywizm. Języki epoki, red. G. Borkowska, J. Maciejewski, Warszawa 2001.

3. E. Orzeszkowa, Marta (dowolne wydanie)

P. Chmielowski, Utylitaryzm w literaturze; E. Orzeszkowa, Kilka uwag nad powieścią, w: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu.

M. Żmigrodzka, Strategia powieści tendencyjnej, w: tejże, Orzeszkowa. Młodość pozytywizmu, Warszawa 1965.

4. B. Prus, Kroniki (BN I 285)

M. Dąbrowska, Szkice myśli o Bolesławie Prusie, w: tejże, Myśli o sprawach i ludziach, Warszawa 1956.

5. A. Sygietyński, Na skałach Calvados (wydanie dowolne)

A. Sygietyński, Współczesna powieść we Francji. Gustaw Flaubert; H. Sienkiewicz, O naturalizmie w powieści, w: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu.

E. Paczoska, Antoni Sygietyński – teoretyk w laboratorium naturalizmu, w: J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska, Naturalizm i naturaliści w Polsce, Warszawa 1992.

6. A. Świętochowski, Dumania pesymisty, oprac. E. Paczoska, Warszawa 2002.

J. Tomkowski, Geniusz i miliony, w: tegoż, Mój pozytywizm, Warszawa 1993.

D. M. Osiński, „Aleksander Świętochowski w poszukiwaniu formy. Biografia myśli”, Warszawa 2011, s. 429–455.

7. E. Orzeszkowa, Meir Ezofowicz (wyd. dowolne)

G. Borkowska, Żydzi Orzeszkowej, w: Kwestia żydowska w XIX wieku. Spory o tożsamość Polaków, red. G. Borkowska i M. Rudkowska, Warszawa 2004.

W. Panas, Sacer: święty-przeklęty. Obraz judaizmu w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku, w: tegoż, Pismo i rana. Szkice o literaturze polsko-żydowskiej, Lublin 1996.

8. M. Konopnicka, Italia, Obrazki (wyd. dowolne)

A. Brodzka, Z doświadczeń czasu wędrówek, w: tejże, Maria Konopnicka, Warszawa 1975.

B. Bobrowska, Elementy naturalizmu w Obrazkach Marii Konopnickiej, w: Problemy literatury polskiej okresu pozytywizmu, seria III, Wrocław 1984.

L. Magnone, Maria Konopnicka: lustra i symptomy, Gdańsk 2011.

9. E. Orzeszkowa, Cham, wstęp i oprac. G. Borkowska, Kraków 1998.

M. Głowiński, „Cham” czyli pani Bovary nad brzegami Niemna, w: Lalka i inne. Studia w stulecie polskiej powieści realistycznej, red. J. Bachórz, M. Głowiński, Warszawa 1992.

Niewiedza bohaterów Orzeszkowej, w: Sekrety Orzeszkowej, red. Grażyna Borkowska, Magdalena Rudkowska, Iwona Wiśniewska, Warszawa 2012, s. 137-145.

10. B. Prus, „Ogniem i mieczem”, powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza; H. Sienkiewicz, O powieści historycznej, w: Programy i dyskusje literackie...

S. Brzozowski, Henryk Sienkiewicz i jego stanowisko w literaturze współczesnej, w: tegoż, Eseje i studia o literaturze, t. I, BN-258.

11. M. Bałucki, Dom otwarty, oprac. T. Weiss, Wrocław 1981 (BN I 236).

P. Próchniak, Kalosze i pistolety. O „Domu otwartym” Michała Bałuckiego, w: Świat Michała Bałuckiego, red. T. Budrewicz, Kraków 2002.

12. B. Prus, Emancypantki (wydanie dowolne).

J. Tomkowski, Ser szwajcarski profesora Dębickiego, w: tegoż, Mój pozytywizm.

M. Głowiński, Anioł wśród fałszywych języków (O „Emancypantkach” Prusa), w: tegoż, Gry powieściowe, Warszawa 1973.

13. A. Asnyk, Nad głębiami, w: tegoż, Poezje zebrane, Toruń 2000.

Z. Mocarska-Tycowa, Historia. Ludzkość, Natura, w: tejże, Wybory i konieczności. Poezja Asnyka wobec gustów estetycznych i najważniejszych pytań swoich czasów, Toruń 1990.

kontekstowo: F. Faleński, Meandry, w: tegoż, Wybór utworów, oprac. M. Grzędzielska, 1971, BN I 202.

14. H. Sienkiewicz, Bez dogmatu

H. Markiewicz, Bezdogmatowcy i melancholicy, w: tegoż, W kręgu Żeromskiego. Rozprawy i szkice historycznoliterackie, Warszawa 1977.

K. Kłosińska, Powieści o „wieku nerwowym”, Katowice 1988.

15. I. Dąbrowski, Śmierć, oprac. T. Lewandowski, Kraków 2001.

D. Knysz-Rudzka, Ignacy Dąbrowski czyli naturalistyczne progi Młodej Polski, w: J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska, Naturalizm i naturaliści w Polsce.

16. W. Nałkowski, Forpoczty ewolucji psychicznej i troglodyci; A. Górski, Młoda Polska; Z. Przesmycki, Harmonie i dysonanse; S. Przybyszewski, Confiteor, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Wrocław 2000.

17. S. Przybyszewski, Requiem aeternam, w: tegoż, Poematy prozą, wybór, wstęp i oprac. G. Matuszek, Kraków 2003.

S. Przybyszewski, Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski...

A. Wysocki, Sprzed pół wieku, Kraków 1958 (rozdział II).

E. Boniecki, Nasze biedne i śmieszne „ja”, w: tegoż, Struktura „nagiej duszy”. Studium o Stanisławie Przybyszewskim, Warszawa 1993.

18. W. Berent, Próchno (BN I – 234).

S. Brzozowski, Wacław Berent, w: tegoż, Eseje i studia o literaturze, t. 1, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1990.

A. Nowaczyński, „Próchno” Wacława Berenta, w: tenże, Wczasy literackie, Warszawa 1906, s. 202–223.

A. Z. Makowiecki, Twórczość i improduktywizm, w: tenże, Młodopolski portret artysty, Warszawa 1971.

19. J. A. Kisielewski, W sieci, w: tegoż, Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969.

G. Matuszek, Ucieczki w sztukę, w: tejże, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2008.

20. K. Irzykowski, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981.

K. L. Koniński, Katastrofa wierności. Uwagi o Pałubie Karola Irzykowskiego, w: tenże, Pisma wybrane, Warszawa 1955.

A. Budrecka, Wstęp, w: Pałuba. Sny Marii Dunin, Wrocław 1981.

W. Bolecki, Metaliteratura wczesnego modernizmu, w: tenże, Modalności modernizmu. Studia, analizy, interpretacje, Warszawa 2012, s. 329–346.

21. K. Przerwa-Tetmajer, Poezje wybrane, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1968.

M. Komornicka, Utwory poetyckie, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1996.

(tytuły konkretnych wierszy do uzgodnienia)

A. Ważyk, Cudowny kantorek, Warszawa 1979.

E. Paczoska, Gdzie jest Komornicka?, w: Przerabianie XIX wieku. Studia, red. E. Paczoska i B. Szleszyński, Warszawa 2011.

M. Stala, Rozbita dusza i jej cień. Pytanie o człowieka w poezji Kazimierza Tetmajera, Między „zamkiem duszy” a „domkiem mego ciała”. Doświadczenie ciała i cielesności jako problem i temat poezji Młodej Polski, w: tegoż, Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994.

22. S. Wyspiański, Wyzwolenie, oprac. A. Łempicka, Wrocław 1970.

M. Głowiński, Konstelacja „Wyzwolenia”, w: tegoż, Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.

23. J. Kasprowicz, Hymny, w: tegoż, Wybór poezji, oprac. Jan Józef Lipski, BN I-120.

A. Hutnikiewicz, „Hymny” Jana Kasprowicza, Warszawa 1973.

J.J. Lipski, Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1891–1906, Warszawa 1975, s. 208–346.

24. T. Miciński, Nietota: księga tajemna Tatr, Kraków 2002 (lub inne wydanie)

J. Żuławski, Z domu, w: tenże, Z domu. Czas odzyskany. Przydługa teraźniejszość, Warszawa 2016 (wybrane fragmenty w kserokopii)

R. Malczewski, Pępek świata. Wspomnienia z Zakopanego, Warszawa 1999, s. 63–71.

25. S. I. Witkiewicz, 622 upadki Bunga czyli Demoniczna Kobieta, wstępem poprzedziła i oprac. Anna Micińska, Warszawa 1974.

S. I. Witkiewicz, Ogólne zasady teorii Freuda, w: tenże, Nikotyna – alkohol - kokaina – peyotl - morfina - eter + appendix + Niemyte dusze, Warszawa 2016, s. 166–196.

A. Micińska, Wstęp, w: 622 upadki Bunga czyli Demoniczna Kobieta, Warszawa 1974.

J. Gondowicz, Upadek rozpatrywany jako jedna ze sztuk pięknych, w: tenże, Paradoks o autorze, Kraków 2011.

26. S. Żeromski, Róża: dramat niesceniczny, oprac. Elżbieta Jaworska, Warszawa 1999.

K. Irzykowski, Dwie rewolucje, w: tegoż, Wybór pism krytycznoliterackich, BN-222.

R. Zimand, Róża – próba lektury, w: tenże, Szkice, Warszawa 1965.

U. Kowalczuk, „Egoizm” i rewolucja. Wokół listów Stanisława Brzozowskiego z lat 1905-1907, w: Rewolucja lat 1905-1907. Literatura – Publicystyka – Ikonografia, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2005, s. 251–262.

27. B. Leśmian, Sad rozstajny, w: tegoż, Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, Wrocław 1991.

M.Podraza-Kwiatkowska, Gdzie umieścić Leśmiana? Próba lokalizacji historycznoliterackiej, w: Studia o Leśmianie, red. M. Głowiński i J. Sławiński, Warszawa 1971.

T. Karpowicz, Nieskończoność in statu nascendi, w: tegoż, Poezja niemożliwa. Modele Leśmianowskiej wyobraźni, Wrocław 1975.

28. T. Żeleński–Boy, Słówka, wstęp i wybór tekstów T. Weiss, przypisy E. Miodońska-Brookes i J. Michalik, Wrocław 1988.

T. Żeleński–Boy, Tamte czasy, w: tenże, Mity i zgrzyty. Polemiki i recenzje Boya-Żeleńskiego, Warszawa 2016 (wybrane teksty w kserokopii).

29. S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski : studia o strukturze duszy kulturalnej, t. 1, oprac. tekstu J. Bahr, współpr. S. Góra, Kraków 2001.

A. Mencwel, Wobec szablonów recepcji, w: tegoż, „No! Io non sono morto…” Jak czytać „Legendę Młodej Polski”?, Kraków 2001.

M. Głowiński, Wielka parataksa. O budowie dyskursu w „Legendzie Młodej Polski” Stanisława Brzozowskiego, w: tegoż, Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.

E. Paczoska, Moderniści i stłumienia kultura polskiej. Przykład Stanisława Brzozowskiego, [w:](Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, red. H. Gosk i B. Karwacka, Warszawa 2008.

1. Wejście w pozytywizm: charakterystyka, problem granic.

2. Dyskusje, manifesty, programy

3. Powieść tendencyjna: w służbie ideologii?

4. Bolesław Prus – obserwator życia społecznego

5. Naturalizm: z francuskich inspiracji

6. Dezercja czy autoweryfikacja?

7. Kwestia żydowska

8. Konopnicka nieoczywista

9. W kręgu Madame Bovary

10. Dwugłos w/o powieści historycznej

11. Typy ludzkie, typy mieszczańskie

12. Między scjentyzmem a dekadencją

13. Poezja w czasach prozy

14. Sienkiewicz a „wiek nerwowy”

15. Śmierć – książka o „kalece zwyciężonym przed walką”?

16. Programowanie nowej sztuki

17. Forma artyzmu, formy kryzysu

18. Diagnoza artyzmu, przyczyny kryzysu

19. Artysta versus filister?

20. Pałubiczność

21. Liryka

22. Rewizja czy repetycja: Wyspiański wobec romantyzmu

23. Ekspresja i rozpacz

24. Tatry i mity

25. Debiuty i upadki

26. Problem rewolucji

27. Demon zieleni: Leśmian

28. Czystej krwi błazen

29. Struktura duszy kulturalnej

30. Problematyka zajęć do ustalenia ze studentami

Dyskusja

Elementy wykładu

Analiza i interpretacja tekstów źródłowych

Indywidualne projekty studenckie (praca roczna)

Konsultacje

- kontrola obecności

- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć oraz aktywność)

- praca roczna

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych) nie ma możliwości zaliczenia zajęć.

Zajęcia będą odbywać się w formie stacjonarnej lub synchronicznej za pośrednictwem komunikatora Google Meet (do odwołania).