Seminarium magisterskie [3700-AL-SEMM2] Rok akademicki 2021/22
Seminarium magisterskie, grupa nr 2

R. Barthes, Wychodząc z kina. Przekład Ł. Demby, w: Interpretacja dzieła filmowego – antologia przekładów, red. W. Godzic. Kraków 1993.

G. Deleuze, Kino1. Obraz-ruch, Kino 2 Obraz-czas, Przekład J. Margański, Gdańsk 2008.

S. Źiżek, Lacrimae rerum, Kieślowski, Hitchock, Tarkowski, Lynch. Przekład G. Jakowicz i inni. Warszawa 2007

T. McGowan, Spojrzenie realnego, Teoria filmu po Lacanie. Prekład K. Mikurda. Warszawa 2008.

J. Łotman, Semiotyka filmu, Warszawa 1983.

Jerzy Płażewski, Historia filmu 1895-2005. Warszawa 2010

Agnieszka Helman, Podstawy wiedzy o filmie, Warszawa 2008 i Historia semiotyki filmu, Warszawa 1993

I.Tatarova, Ergo Sum. Poszukiwania sensu istnienia w polskim i radzieckim filmie 1960 – 1990,. Warszawa 2004.

Thomas Elsaesser, Kino – maszyna myślenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2018

Siegfried Kracauer, Od Caligariego do Hitlera. Z psychologii filmu niemieckiego, Gdańsk 2012.

Siegfried Kracauer, Teoria filmu. Wyzwolenie materialnej rzeczywistości, Gdańsk 2012.

Theodor W. Adorno, Prolog do telewizji, Telewizja jako ideologia, Transparentność w filmie [w:] Przemysł kulturalny . Warszawa 2019.

Seminarium adresowane do studentów , którzy chcą pisać prace magisterską z tematów związanych z filmem, jego poetyka, historią oraz kinem rozumianym jako zjawisko kulturowe i fenomen społeczny. Podczas seminarium dyskutowane będą przede wszystkim dwa różne podejścia do filmu i kina: studium kina w ujęciu filozoficznym, semiotycznym. Inne ujęcia – psychoanalityczne, ekonomiczne, polityczne będą traktowane jako uzupełniające. Szereg spotkań poświęconych zostanie analizie i interpretacji wybranych filmów (HItchock, Tarkowski, Lynch, Kieślowski, Hanecke, Zwiagincew, Philip K. Dick w kinie) oraz filmów wybranych do analizy przez studentów, zgodnie z ich zainteresowaniami i pomysłem na prace magisterskie. Pewna liczba spotkań poświęcona będzie kinu jako medium, które stawia pytania, choć nie zawsze na nie wprost odpowiada. Seminarium ma służyć przede wszystkim przygotowaniu prac magisterskich, choć promotorami nie musza być prowadzący zajęcia.

Na kino można patrzeć jako na zjawisko społeczne i jako na tekst kultury. Ale można również spojrzeć na kino jako na wynalazek kinematograficzny, który doprowadza do sytuacji, w jakiej sam ekran przeistacza się błonę mózgową (Deleuze). Kino to obraz i ruch, lecz także przekaz, komunikat zbudowany zgodnie z zasadami pewnej portyki, której konwencje zmieniają się w procesie historii kina. Kino należy do tekstów, które w różnych proporcjach konstruują przekaz ze znaków słownych i ikonicznych, z relacji obrazu i dźwięku, ruchu i gry punktów widzenia, kompozycji kadru i następstwa zdarzeń opowiadanych. Kino posługuje się znakami różnej natury, w swej historii eksponuje różne gatunki wypowiedzi: horror, serial, dokument, kino społeczne. Ale kino to również fenomen kultury odzwierciedlające jej przemiany. W różnym stopniu i konstruuje rzeczywistość zastana lub postulowaną, bywa sztuka wywrotowa, ciągle jest pewnego rodzaju tajemnicą. Jako przekaz i jako obraz-ruch pozwala się interpretować w kategoriach filozoficznych.

Seminarium będzie krążyć wokół tych właśnie tematów, zagadnień i związanych z nimi problemów badawczych.

1.Po co wchodzi się do kina i w jakim stanie z kina wychodzi

2. Historia kina: od ruchu do czasu, od zawieszenia do działania

3. Rodzaje obrazu: obraz-percepcja, obraz-uczucie, obraz-poped, obraz-działanie

4. Alfred Hichock albo odkrycie obrazu mentalnego. Zamazanie i bezczynność w kinie.

5. Rama obrazów a spojrzenie Realnego

6. Kino i źródło światła. Ruch aberracyjny obrazu.

7. Rzeczywistość nie odtworzona: obraz-ruch, obraz fakt

8. Montaż, klasyfikacje z różnych perspektyw widzenia kina i montaż jako podstawa filmowej składni.

9. Język filmu i język kina. Czy kino jest językiem, czy tylko sposobem komunikowania o świecie?

10. Kino jako przekaz wielokodowy: typ znaku i znakowości a właściwości poetyki filmowej

11.Dekonstrukacja konwencji filmowej: historia kina i przemiany technik narracyjnych

12. Kino i gatunki filmowe, gatunek a typ odbiorcy

13. Kino jako fenomen społeczny: film a telewizja, serial jako odwiedziny znajomego

14. Obraz i jego podatność na mitologizowanie rzeczywistości.

15. Historia filmu: od rekonstrukcji świata do jego konstrukcji

16. Ideologie filmowe: kino rewolucji artystycznej i kino jako narzędzie władzy

17. Tekstowość języka filmu: kadr, plan, punkt widzenia kamery, następstwo obrazów, syntagmy narracyjne

18, Kino a inn3e teksty kultury: problem adaptacji filmowej

19. Film i interpretacja

20 Prezentacja projektów prac magisterskich studentów i ich ocena

Zakres tematów i zagadnień może ulec zmianie

Od uczestników seminarium nie oczekuje się przed rozpoczęciem kursu opanowania szczególnego zakresu wiedzy czy umiejętności, choć przydatna będzie podstawowa wiedza z zakresu semiotyki, historii kina, filozofii współczesnej oraz umiejętność otwartego myślenia, chęć uczestniczenia w dyskusji, systematyczność lektur i motywacja do pisania pracy magisterskiej.

Podstawa zaliczenia zajęć jest:

Aktywne uczestnictwo w zajęciach

Wykonywanie na bieżąco zadań związanych z zajęciami

Obecność na zajęciach (student ma prawo do dwóch nieobecności)

Przygotowanie referatu, zgodnie z zaleceniami wykładowców

Sformułowanie tematu i przygotowanie konspektu pracy magisterskiej

Zaliczenie:

Aktywne uczestnictwo w zajęciach, referat na temat jednego z wybranych zagadnień 30%

Ocena ciągła, przygotowanie do zajęć 20%

Przygotowanie konspektu pracy magisterskiej i referat na jej tematat 50%

(gr. semiotyczno-filmowa) Kino gier intelektualnych II. Między semiotyką a filozofią