Historia literatury polskiej po 1864 roku [3001-11A3LP]
Rok akademicki 2022/23
Ćwiczenia,
grupa nr 4
Przedmiot: | Historia literatury polskiej po 1864 roku [3001-11A3LP] |
Zajęcia: |
Rok akademicki 2022/23 [2022]
(zakończony)
Ćwiczenia [CW], grupa nr 4 [pozostałe grupy] |
Termin i miejsce:
|
|
Terminy najbliższych spotkań:
Kliknij w datę by zobaczyć tygodniowy plan z zaznaczonym spotkaniem. |
Wszystkie zajęcia tej grupy już się odbyły - pokaż terminy wszystkich spotkań. |
Liczba osób w grupie: | 22 |
Limit miejsc: | 20 |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Prowadzący: | Urszula Kowalczuk, Łukasz Książyk |
Literatura: |
Literatura uzupełniająca na semestr zimowy - opracowania (teksty literackie, które będą omawiane na zajęciach, wymienione są przy tematach): 2. - Woźniakiewicz-Dziadosz, Powieści powstańcze Bolesławity, w: Zdziwienia Kraszewskim, red. M. Zielińska, Wrocław 1990. - E. Warzenica-Zalewska, Przełom scjentystyczny w publicystyce warszawskiej obozu młodych, Wrocław 1978. 3. - J. Maciejewski, Miejsce pozytywizmu polskiego w XIX-wiecznej formacji kulturowej, w: Pozytywizm. Języki epoki, red. G. Borkowska, J. Maciejewski, Warszawa 2001. 4. - M. Żmigrodzka, Strategia powieści tendencyjnej, w: tejże, Orzeszkowa. Młodość pozytywizmu, Warszawa 1965. - A. Górnicka-Boratyńska, „Marta” i „Maria” – kwestia kobieca w twórczości Elizy Orzeszkowej, w: „Stańmy się sobą”. Cztery projekty emancypacji (1863–1939), Warszawa 2001. 5. - D. M.Osiński, Aleksander Świętochowski w poszukiwaniu formy. Biografia myśli, Warszawa 2011 (wybrane fragmenty). - A. Mazur, „Ludi bene fundati”? Dylematy etyczne w „Tragikomedii prawdy” Aleksandra Świętochowskiego, w: Etyka i literatura. Pisarze polscy lat 1863–1918 w poszukiwaniu wzorów życia i sztuki, red. E. Ihnatowicz, E. Paczoska, Warszawa 2006. 6. - A. Mazur, Nowela jako „epifania”, w: tejże, Transcendencja realistów. Motywy metafizyczne w polskiej i niemieckiej prozie II połowy XIX wieku, Opole 2001. - D.M. Osiński, O chorowaniu i żydowskości w warszawskim tekście Marii Konopnickiej, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 2015, R. VIII (L). 7-8. - J. Tomkowski, Największy skarb, Lekcja profesora Dębickiego, w: tegoż, Mój pozytywizm, Warszawa 1993. - A. Mazur, Magdalena Brzeska i Maggie Tuliver – wiktoriańskie siostry? O niektórych paralelach „Emancypantek” Bolesława Prusa i „Młyna nad Flossą” George Eliot, w: Wiktorianie nad Tamizą i nad Wisłą, red. E. Paczoska, A. Budrewicz, Warszawa 2016. 9. - I. Gubernat, Przedsionek piekła. O powieściopisarstwie Gabrieli Zapolskiej, Słupsk 1998 (wybrane fragmenty). - K. Kłosińska, Ciało, pożądanie, ubranie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Kraków 1999 (wybrane fragmenty). 10. - E. Paczoska, Teoretyk w laboratorium naturalizmu, w: J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska, Naturalizm i naturaliści w Polsce, Warszawa 1991. - A. Martuszewska, Pozytywistyczna mowa ezopowa w kontekście literackich kategorii dotyczących milczenia i przemilczenia, w: Z domu niewoli, red. J. Maciejewski, Wrocław 1988. 11. - M. Kabata, Warszawska batalia o nową sztukę („Wędrowiec" 1884–1887)", Warszawa 1978 – wybrane fragmenty. - M. Vražic, Stanisław Witkiewicz i Witkacy. Dwa paradygmaty sztuki, dwie koncepcje kultury, Warszawa 2013 (wybrane fragmenty). 12. - Z. Mocarska-Tycowa, Wybory i konieczności. Poezja Asnyka wobec gustów estetycznych i najważniejszych pytań swoich czasów, Toruń 2005 (wybrane fragmenty). - T. Budrewicz, Poezja a ulica, w: tegoż, Rymowane spory. Asnyk, Kraków 2015; R. Okulicz-Kozaryn, Rok 1894. Właściwy początek Młodej Polski, w: tegoż, Rok 1864 oraz inne szkice o Młodej Polsce, Poznań 2013; 13. - A. Bielik-Robson, W poszukiwaniu reguły: człowiek estetyczny i jego doświadczenie nowoczesności, w: tejże, Inna nowoczesność, Kraków 2000. - H. Markiewicz, Bezdogmatowcy i melancholicy, w: tegoż, W kręgu Żeromskiego, Warszawa 1977. - A. Rozpłochowska, Dekadentyzm utracony, „Pamiętnik Literacki” 2006, z. 4. 14. - D. Knysz-Rudzka, Ignacy Dąbrowski czyli naturalistyczne progi Młodej Polski, w: J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska, Naturalizm i naturaliści w Polsce, Warszawa 1992. - M. Sadlik, Konfesje samotnych. W kręgu prozy spowiedniczej 1884-1914, Kraków 2004; 15. Literatura zostanie ustalona wspólnie ze studentami; Semestr letni 16. - „Antologia liryki Młodej Polski”, red. Ireneusz Sikora, Wrocław 1990. - Maria Podraza-Kwiatkowska, „Przełomowe znaczenie literatury Młodej Polski”, w: eadem, „Somnambulicy – dekadenci – herosi”, Kraków 1985. 17. - Stanisław Przybyszewski, "Requiem aeternam", w: idem, "Wybór pism",, BN I-190., Stanisław Przybyszewski, "Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche"; Wacław Nałkowski, "Forpoczty ewolucji psychicznej i troglodyci", w: "Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski", oprac. Maria Podraza-Kwiatkowska, BN I-212; - Andrzej Z. Makowiecki, „<Norma to głupota, degeneracja zaś to geniusz>”, w : „Obraz głupca i szaleńca w kulturach słowiańskich”, red. Teresa Dąbek-Wigrowa, Andrzej Z. Makowiecki, Warszawa 1996; - Paweł Dybel, „Pogrzeb Edypa. O <Requiem aeternam> Stanisława Przybyszewskiego”, w: idem, „Urwane ścieżki. Przybyszewski – Freud – Lacan”, Kraków 2000. 18. - Tadeusz Konczyński, "Gabriel D’Annunzio"; Piast [Stanisław Szczepanowski], "Dezynfekcja prądów europejskich"; Ludwik Szczepański, "Sztuka narodowa"; Marian Zdziechowski, "Płazy a ptaki"; Quasimodo [Artur Górski], "Młoda Polska. Felieton nie posłany na konkurs <Słowa Polskiego>”, w: "Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski", oprac. Maria Podraza-Kwiatkowska, BN I-212; - Anna Kieżuń, „Zdziechowski, Górski i <Młoda Polska>. Spór czy porozumienie?”, w: „Etyka i literatura. Pisarze polscy lat 1863-1918 w poszukiwaniu wzorów życia i sztuki”, red. Ewa Ihnatowicz i Ewa Paczoska, Warszawa 2006. 19. - Jan Kasprowicz, "Hymny", w: idem, "Wybór poezji", oprac. Jan Józef Lipski, BN I-120; - Artur Hutnikiewicz, „<Hymny>” Jana Kasprowicza”, Warszawa 1973. 20. - Joseph Conrad, "Jądro ciemności", wydanie dowolne; lub - Oscar Wilde, "Portret Doriana Graya", wydanie dowolne; 21. - Władysław Reymont, „Ziemia obiecana”, BN I-286; - Magdalena Popiel, „Brzydota i patos cywilizacji. <Ziemia obiecana> Władysława Reymonta”, w: eadem, „Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej”, Kraków 1999. 22. - Jan August Kisielewski," W sieci", w: idem, "Dramaty", BN I-196; - Andrzej Z. Makowiecki, „Artysta i filistrzy: Konflikt czy symbioza”, w: idem, „Młodopolski portret artysty”, Warszawa 1971. 23. - Wacław Berent, "Próchno", BN I-234; - Magdalena Popiel, „Ironia, paradoks i <człowiek dostojny>”. <Próchno> Wacława Berenta, w: eadem, „Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej”, Kraków 1999; - Andrzej Z. Makowiecki, „Twórczość i improduktywizm”, w: idem, „Młodopolski portret artysty”, Warszawa 1971. 24. - Stanisław Wyspiański, "Wyzwolenie", BN I-200; - Michał Głowiński, „Konstelacja <Wyzwolenia>”, w: idem, „Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej”, Kraków 1997; - Magdalena Popiel, „Wyspiański – artysta agonu, Starcie drugie: Wyspiański – Mickiewicz”, w: eadem, „Wyspiański. Mitologia nowoczesnego artysty”, Kraków 2008. 25. - Karol Irzykowski, "Pałuba", BN I-240; - Kazimierz Wyka, „<Pałuba> a <Próchno>, w: idem, „Modernizm polski”, Kraków 1959; - Teresa Walas, „Osobowość rozszczepiona i mózgowcy”, w: eadem, „Ku otchłani (dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905)”, Kraków 1986. 26. - Tadeusz Miciński, "Kniaź Patiomkin", w: idem, "Utwory dramatyczne", t. I, wybór i oprac. Teresa Wróblewska, Kraków 1996; - Karol Irzykowski, „Dwie rewolucje”, w: idem, „Wybór pism krytycznoliterackich”, BN-222; - Elżbieta Rzewuska, „O dramaturgii Tadeusza Micińskiego”, Wrocław 1977. 27. - Stefan Żeromski, „Dzieje grzechu”, wydanie dowolne; - Dariusz Trześniowski, „Kim jest Ewa Pobratyńska? Rzecz o antypsychologizmie Stefana Żeromskiego”, w: „Światy Stefana Żeromskiego”, red. Maria Olszewska i Grzegorz Bąbiak, Warszawa 2005. 28. - Roman Jaworski "Historie maniaków", wydanie dowolne; - Ryszard Nycz, "Gest śmiechu. Z przemian świadomości literackiej początku XX wieku (do pierwszej wojny), w: idem, "Język modernizmu", Wrocław 1997. 29. - Wacław Berent, "Ozimina", BN I-213; - Kontekst: Stanisław Wyspiański, "Wesele"; - Bronisław Malinowski, „Uwagi o <Oziminie> Wacława Berenta, w: idem „Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu”, oprac. Grażyna Kubica, Kraków 2001. 30. - Tadeusz Boy Żeleński, „Słówka”, wydanie dowolne; - Tadeusz Boy Żeleński, „Znaszli ten kraj?...”, wydanie dowolne; - Roman Zimand, „Mitotwórca”, w: idem, „Trzy studia o Boyu”, Warszawa 1961. |
Zakres tematów: |
Semestr zimowy: 1. Zajęcia organizacyjne 2. W kręgu narodowej mitologii - J. I. Kraszewski, Dziecię Starego Miasta (BN I - 71) 3. Przełom – „energia skandalu" - Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, red. J. Kulczycka-Saloni, Wrocław 1985: A. Świętochowski, My i wy, Pleśń społeczna i literacka, P. Chmielowski, Utylitaryzm w literaturze 4. Powieść tendencyjna – uwarunkowania i ograniczenia - E. Orzeszkowa, Marta - E. Orzeszkowa, Kilka uwag nad powieścią, O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle – oba artykuły znajdują się w Programach i dyskusjach literackich okresu pozytywizmu 5. Korekta programowych oczywistości - A. Świętochowski, Dumania pesymisty, oprac. E. Paczoska, Warszawa 2002 - A. Świętochowski, Nowele i opowiadania (BN I - 185) 6. Nowela i laboratorium percepcji - M. Konopnicka, Szpital żydowski w Warszawie - B. Prus, Przygoda Stasia, Widziadła - E. Orzeszkowa, Oni (z cyklu Gloria victis) 7- 8. Wyzwania i pułapki nowoczesności - B. Prus, Emancypantki – wydanie dowolne 9. „Zola w spódnicy” i emancypacja cielesności - G. Zapolska, Kaśka Kariatyda – wydanie dowolne - G. Zapolska, Przedmowa do „Kaśki Kariatydy”, w: Modernizm. Spotkania. Antologia, pod red. E. Paczoskiej i L. Magnone, Warszawa 2008. 10. Zwyczajność i przeciętność jako tematy literatury - A. Sygietyński, Wysadzony z siodła – wydanie dowolne - A. Sygietyński, Współczesna powieść we Francji, w: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu 11. Obszary poszukiwań. Natura-kultura/Peryferia i centra - S. Witkiewicz, Na przełęczy – wydanie dowolne 12. Poetycka próba syntezy? - A. Asnyk, Nad głębiami 13. Dylematy „człowieka estetycznego" - H. Sienkiewicz, Bez dogmatu – wydanie dowolne 14. Języki kryzysu – I. Dąbrowski, Śmierć 15. Tematy zajęć zostaną ustalone wspólnie ze studentami Semestr letni 16. Wprowadzenie do epoki Młodej Polski. 17. Modernistyczna osobowość neurotyczna w literaturze i publicystyce. 18. Młodopolskie programy i dyskusje - spór o sztukę narodową. 19. (Pre)ekspresjonizm i katastrofizm - "Hymny" J. Kasprowicza. 20. "Zgroza, zgroza" jako opis kondycji człowieka XX wieku. 21. Modernistyczne miasto. 22. Artysta kontra filister : "W sieci" J.A. Kisielewskiego. 23."Próchno" W. Berenta: modernistyczna księga mitów artystowskich. 24."POEZJO, PRECZ!!! JESTEŚ TYRANEM!!" S. Wyspiańskiego konfrontacja z romantyzmem. 25. Karol Irzykowski - Wysłannik Bogini Rzeczywistości. 26. Po rewolucji 1905; "Kniaź Patiomkin" - dramat (pre)ekspresjonistyczny. 27. „Erotyczna” powieść Żeromskiego – „Dzieje grzechu”. 28. Modernistyczna groteska; "Historie maniaków". 29. Po rewolucji 1905; "Ozimina" - powieść polifoniczna. 30. Młoda Polska się śmieje. |
Metody dydaktyczne: |
Dyskusja. |
Metody i kryteria oceniania: |
- obecność na zajęciach; - aktywność na zajęciach (udział w dyskusji); - praca roczna dopuszczająca do egzaminu. |
Uwagi: |
Kowalczuk Urszula/Książyk Łukasz W sytuacji, gdyby zajęcia miały formę zdalną, odbędą się za pośrednictwem narzędzi Google. Kamery i mikrofony – wymagane. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.