Historia powszechna 1914-1945 [2900-L-H20PW1] Semestr zimowy 2024/25
Ćwiczenia, grupa nr 5

I. Geneza wybuchu II wojny św.

Lektury: Evan Mawdsley, „II wojna światowa. Nowe ujęcie”, Kraków 2011, s. 12 – 96.

II. Układ Ribbentrop – Mołotow i jego konsekwencje (1939 – 1940),

Źródła: „Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej”, t. 2, Warszawa 1996 r., s. 322 – 323, „Geneza paktu Hitler – Stalin. Fakty i propaganda”, red. B. Musiał, B. Szumski, Warszawa 2012, s. 144 – 146, 175 – 179, 194 – 196.

Opracowania: Anthony Read, David Fisher, The Deadly Embrance. Hitler, „Stalin and the Nazi – Soviet Pact 1939 – 1941”, London, s. 103 – 267 lub Bogdan Musiał „Geneza paktu Hitler – Stalin”, w: „Geneza paktu Hitler – Stalin. Fakty i propaganda”, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2012, s. 12 – 34, 67 – 83.

III. Wielka Brytania wobec ZSRS (1940 – 1941)

Źródła: „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s. 69 – 74, Anthony Eden “Pamiętniki 1938 – 1945: obrachunki”, Warszawa 1972 r., s. 209 – 213.

Opracowania: Steven Merrit Miner “Between Churchill and Stalin. The Soviet Union, Great Britain, and the origins of the Grand Alliance”, Chapel Hill – London 1988, s. 31 – 97 lub J. Tebinka „Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko – radzieckiej 1939 – 1945”, Warszawa 1998, s. 107 – 137.

IV. Państwa anglosaskie wobec ZSRS po agresji niemieckiej (czerwiec – grudzień 1941) – 2 zajęcia

Źródła: „Dzienniki Majskiego”, opr. Gabriel Gorodetsky, Warszawa 2020, s. 523 - 607, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem I C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., nr 3 – 4, 12, 14.

Opracowania: Miner Steven Merit “Between Churchill and Stalin: The Soviet Union, Great Britain and the origins of the Great Alliance”, Chapel Hill 1988, s. 138 – 183, lub J. Fenby “Alianci …”, s. 107 – 123.

V. Brytyjsko – sowiecki układ sojuszniczy maj 1942

Źródła: Anthony Eden “Pamiętniki 1938 – 1945: obrachunki”, Warszawa 1972 r., s. 250 - 261, „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s. 94 – 106, materiały własne prowadzącego,

Opracowania: J. Tebinka „Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko – radzieckiej 1939 – 1945”, Warszawa 1998, s. 171- 221.

VI. Wokół strategii wojennej (1942 – 1943)

Źródła: W. Churchill “Druga wojna światowa”, t. IV, ks. 2, Gdańsk 1996, s. 78 – 96, 280 – 303, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem I C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., dok. 89

Opracowania: J. Fenby „Alianci …”, op. cit., s. 199 – 271 lub Keith Sainsbury, „Churchill and Roosevelt at War. The War They Fought and the Peace They Hoped to Make”, London 1996, s. 17 – 58.

VII. Konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie, grudzień 1943 r.

Źródła: „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 1 – 22, 36 – 90.

Opracowania: J. Fenby „Alianci …”, op. cit., s. 339 – 384 lub Keith Sainsbury, „The Turning Point. Roosevelt, Stalin, Churchii and Chiang – Kai – Shek, 1943. The Moscow, Cairo and Teheran Conferences”, Oxford – New York 1985, s. 217 – 280.

VIII. Od Teheranu do Normandii

Źródła: “Szanowny Panie Stalin. Korespondencja pomiędzy Franklinem D. Rooseveltem a Iosifem W. Stalinem”, opr. S. Butler, Warszawa 2007, s. 232 – 245, 248 – 255, 259 – 262, 264 – 267, 277 - 280, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem i C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., s. 199 - 203, 205 – 206.

Opracowania: J. Fenby „Alianci …”, op. cit., s.393 – 431.

IX. Mocarstwa wobec Powstania Warszawskiego

Źródła: „Mocarstwa wobec Powstania. Wybór dokumentów i materiałów”, pod red. Mariana M. Drozdowskiego, Warszawa 1994, s. 410 – 415, 481 – 501, 566 – 568, 570, 576, 614 – 615,

Opracowania: „Międzynarodowe aspekty Powstania Warszawskiego 1994 roku”, Warszawa 2004, s. 259 – 290, 357 – 373.

X. Wizyta Churchilla Moskwie, październik 1944

Źródła: W. Churchill “Druga wojna światowa”, t. VI, ks. 1, Gdańsk 1996, s. 235 - 252, „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s.170 – 182. - skrócić

Opracowania: J. Fenby „Alianci …”, s. 469 – 507.

XI. Konferencja w Jałcie: przebieg i ustalenia

Źródła: „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 108 – 196, 201 – 209.

Opracowania: J. Fenby „Alianci …”, s. 509 – 555 lub Krystyna Kersten, „Jałta w polskiej perspektywie”, Londyn - Warszawa 1989, s. 65 – 101.

XII. Między Jałtą a Poczdamem

Źródła: “Szanowny Panie Stalin. Korespondencja pomiędzy Franklinem D. Rooseveltem a Iosifem W. Stalinem”, opr. S. Butler, Warszawa 2007, s. 345 – 373, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem i C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., s. 309 – 318, 339 – 350.

Opracowania: Warren F. Kimball „Roosevelt, Churchill i II wojna światowa”, Warszawa 1999, s. 327 – 347.

XIII – XIV. Konferencja w Poczdamie VII – VIII 1945

1. „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 221 – 272;

2. „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 272 – 336;

Opracowania: Michael Dobbs, Sześć miesięcy w 1945. Roosevelt, Stalin, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny, Warszawa 2013, s. 283 – 341.

Temat: Stosunki między Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Sowieckim 1939 – 1945

I. Geneza wybuchu II wojny św.

Lektury: Evan Mawdsley, „II wojna światowa. Nowe ujęcie”, Kraków 2011, s. 12 – 96.

II. Układ Ribbentrop – Mołotow i jego konsekwencje (1939 – 1940)

Źródła: „Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej”, t. 2, Warszawa 1996 r., s. 322 – 323, „Geneza paktu Hitler – Stalin. Fakty i propaganda”, red. B. Musiał, B. Szumski, Warszawa 2012, s. 144 – 146, 175 – 179, 194 – 196.

Opracowania: Anthony Read, David Fisher, The Deadly Embrance. Hitler, „Stalin and the Nazi – Soviet Pact 1939 – 1941”, London, s. 103 – 267 lub Bogdan Musiał „Geneza paktu Hitler – Stalin”, w: „Geneza paktu Hitler – Stalin. Fakty i propaganda”, red. B. Musiał, J. Szumski, Warszawa 2012, s. 12 – 34, 67 – 83.

III. Wielka Brytania wobec ZSRS (1940 – 1941)

Źródła: „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s. 69 – 74, Anthony Eden “Pamiętniki 1938 – 1945: obrachunki”, Warszawa 1972 r., s. 209 – 213.

Opracowania: Steven Merrit Miner “Between Churchill and Stalin. The Soviet Union, Great Britain, and the origins of the Grand Alliance”, Chapel Hill – London 1988, s. 31 – 97 lub J. Tebinka „Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko – radzieckiej 1939 – 1945”, Warszawa 1998, s. 107 – 137.

IV. Państwa anglosaskie wobec ZSRS po agresji niemieckiej (czerwiec – grudzień 1941) – 2 zajęcia

Źródła: „Dzienniki Majskiego”, opr. Gabriel Gorodetsky, Warszawa 2020, s. 523 - 607, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem I C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., nr 3 – 4, 12, 14.

Opracowania: Miner Steven Merit “Between Churchill and Stalin: The Soviet Union, Great Britain and the origins of the Great Alliance”, Chapel Hill 1988, s. 138 – 183, lub J. Fenby “Alianci …”, s. 107 – 123.

V. Brytyjsko – sowiecki układ sojuszniczy maj 1942

Źródła: Anthony Eden “Pamiętniki 1938 – 1945: obrachunki”, Warszawa 1972 r., s. 250 - 261, „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s. 94 – 106, materiały własne prowadzącego,

Opracowania: J. Tebinka „Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko – radzieckiej 1939 – 1945”, Warszawa 1998, s. 171- 221.

VI. Wokół strategii wojennej (1942 – 1943)

Źródła: W. Churchill “Druga wojna światowa”, t. IV, ks. 2, Gdańsk 1996, s. 78 – 96, 280 – 303, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem I C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., dok. 89

Opracowania: J. Fenby „Alianci: Stalin, Roosevelt, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny”, Warszawa 1999, s. 199 – 271 lub Keith Sainsbury, „Churchill and Roosevelt at War. The War They Fought and the Peace They Hoped to Make”, London 1996, s. 17 – 58.

VII. Konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie, grudzień 1943 r.

Źródła: „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 1 – 22, 36 – 90.

Opracowania: J. Fenby „Alianci: Stalin, Roosevelt, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny”, Warszawa 1999, s. 339 – 384 lub Keith Sainsbury, „The Turning Point. Roosevelt, Stalin, Churchii and Chiang – Kai – Shek, 1943. The Moscow, Cairo and Teheran Conferences”, Oxford – New York 1985, s. 217 – 280.

VIII. Od Teheranu do Normandii

Źródła: “Szanowny Panie Stalin. Korespondencja pomiędzy Franklinem D. Rooseveltem a Iosifem W. Stalinem”, opr. S. Butler, Warszawa 2007, s. 232 – 245, 248 – 255, 259 – 262, 264 – 267, 277 - 280, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem i C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., s. 199 - 203, 205 – 206.

Opracowania: J. Fenby „Alianci: Stalin, Roosevelt, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny”, Warszawa 1999, s.393 – 431.

IX. Mocarstwa wobec Powstania Warszawskiego

Źródła: „Mocarstwa wobec Powstania. Wybór dokumentów i materiałów”, pod red. Mariana M. Drozdowskiego, Warszawa 1994, s. 410 – 415, 481 – 501, 566 – 568, 570, 576, 614 – 615,

Opracowania: „Międzynarodowe aspekty Powstania Warszawskiego 1994 roku”, Warszawa 2004, s. 259 – 290, 357 – 373.

X. Wizyta Churchilla Moskwie, październik 1944

Źródła: W. Churchill “Druga wojna światowa”, t. VI, ks. 1, Gdańsk 1996, s. 235 - 252, „The Foreign Office and the Kremlin. British Documents on Anglo – Soviet Relations 1941 – 45”, Cambridge 1984, s.170 – 182.

Opracowania: J. Fenby „Alianci: Stalin, Roosevelt, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny”, Warszawa 1999, s. 469 – 507.

XI. Konferencja w Jałcie: przebieg i ustalenia

Źródła: „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 108 – 196, 201 – 209.

Opracowania: J. Fenby „Alianci: Stalin, Roosevelt, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny”, Warszawa 1999, s. 509 – 555 lub Krystyna Kersten, „Jałta w polskiej perspektywie”, Londyn - Warszawa 1989, s. 65 – 101.

XII. Między Jałtą a Poczdamem

Źródła: “Szanowny Panie Stalin. Korespondencja pomiędzy Franklinem D. Rooseveltem a Iosifem W. Stalinem”, opr. S. Butler, Warszawa 2007, s. 345 – 373, „Korespondencja. Stalin – Churchill – Attlee. Tom I. Korespondencja z W. S. Churchillem i C. R. Attleem lipiec 1941 r. – listopad 1945 r.”, Warszawa 1960 r., s. 309 – 318, 339 – 350.

Opracowania: Warren F. Kimball „Roosevelt, Churchill i II wojna światowa”, Warszawa 1999, s. 327 – 347.

XIII – XIV. Konferencja w Poczdamie VII – VIII 1945

1. „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 221 – 272;

2. „Teheran, Jałta, Poczdam. Dokumenty konferencji szefów rządów trzech wielkich mocarstw”, Warszawa 1972, s. 272 – 336;

Opracowania: Michael Dobbs, Sześć miesięcy w 1945. Roosevelt, Stalin, Churchill i Truman od wojny światowej do zimnej wojny, Warszawa 2013, s. 283 – 341.

Wspólna analiza źródeł i dyskusja w zakresie tematyki ćwiczeń. Niektóre tematy poboczne zajęć mogą być opracowywane przez studentów w postaci referatów.

Podstawą zaliczenia ćwiczeń, oprócz obecności, jest aktywność na zajęciach (w tym wygłaszanie referatów - co dotyczy zwłaszcza osób aspirujących do oceny dobrej bądź bardzo dobrej). Jedna nieobecność jest możliwa bez uzasadnienia, pozostałe (maksimum nieobecności - 3) wymagają zaliczenia na dyżurze prowadzącego. W przypadku wątpliwości prowadzącego, co do orientacji grupy w tematyce zajęć możliwe jest – zapowiedziane wcześniej - kolokwium na zakończenie ćwiczeń.

prof. Tadeusz Rutkowski