Historia kultury polskiej do końca XVIII w. [3002-1LHKP1CW1] Semestr letni 2024/25
Ćwiczenia, grupa nr 1

Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III

Korespondencje i gazetki rękopiśmienne Jędrzeja Kitowicza z lat 1771-1776, oprac. i wyd. S. Ciesielski et al., Warszawa-Bellerive-sur-Allier 2017.

Jędrzej Kitowicz, Pamiętniki, czyli Historia polska, oprac. P. Matuszewska, kom. Z. Lewinówna, Warszawa 2005.

Opis obyczajów, czyli jak zwyczajnie..., reż. M. Grabowski.

Pozostałe źródła:

Józef Baka, Poezje, Uwagi śmierci niechybnej.

Stanisław Czerniecki, Compendium ferculorum albo zebranie potraw, wyd. i oprac. J. Dumanowski i M. Spychaj, różne wyd.

Dekret w niebieskim ferowany parlamencie. Wybór testamentów z XVII-XVIII wieku, oprac. M. Borkowska, wyd. dowolne

Dwa pamiętniki z XVII wieku Jana Cedrowskiego i Jana Floriana Drobysza Tuszyńskiego, wyd. A. Przyboś, dowolne wyd. (pamiętnik Cedrowskiego).

Jakub Kazimierz Haur, Skład albo skarbiec znakomity sekretow oekonomiey ziemiańskiey..., Kraków 1693

Czesław Hernas, W kalinowym lesie, t. 2, Antologia…, wybór.

Inwentarze mieszczańskie z lat 1528-1635 z ksiąg miejskich Poznania, przyg. do druku S. Nawrocki i J. Wisłocki, Poznań 1961.

Florian Jaroszewicz, Matka świętych Polska…, wyd. różne.

Franciszek Karpiński, Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem, oprac. R. Sobol, Warszawa 1987 (fragmenty).

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, fragmenty.

Jadwiga Rafałowiczówna, A z Warszawy nowiny te… Listy do Elżbiety Sieniawskiej z lat 1710-1720, oprac. B. Popiołek, Kraków 2000.

Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego, wyd. rożne, ks. II.

Zofia Turska, Oskarżeni oskarżają. Wieś osiemnastowieczna w mrokach kronik sądowych, Warszawa 1961.

Z rontem marszałkowskim przez Warszawę (Zeznania oskarżonych z lat 1787-1794), oprac. Z. Turska, Warszawa 1961, fragmenty.

Ważniejsze opracowania:

Peter Burke, Kultura ludowa we wczesnonowożytnej Europie, przeł. R. Pucek, M. Szczubiałka, Warszawa 2009.

Piotr Kowalski, Epizod sarmacki: wyobraźnia sylwiczna, w: idem, O jednorożcu, Wieczerniku i innych motywach mniej lub bardziej ważnych. Szkice z historii kultury, Kraków 2007.

Przemysława Martuszewska, Proza Jędrzeja Kitowicza, Wrocław 1965.

Edward Opaliński, Liberum veto, „Przegląd Polityczny” 2007, nr 81.

Andrzej Pośpiech, Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992.

Tadeusz Seweryn, Staropolska grafika ludowa, Warszawa 1956, rozdz. Dokumentacja realiów, Drzeworyt jako oręż.

Janusz Tazbir, Szlachta i teologowie. Studia z dziejów polskiej kontrreformacji, Warszawa 1987, rozdz. Sarmatyzacja potrydenckiego katolicyzmu, s. 230-267.

Codzienność

Szlachecki wzór kultury (i co poza tym)

Teatralizacja religii i polityki

Kuchnia staropolska

Świat przedmiotów

Komunikacja

Pierwsza polska powieść partyzancka

Obrazy świata - Opis obyczajów za panowania Augusta III

W tym roku akademickich chciałbym uczynić osią kompozycyjną ćwiczeń dwa teksty, które można uznać za rodzaj podsumowania czy syntezy epoki. Jednym z nich jest "Rękopis znaleziony w Saragossie" Jana Potockiego (semestr zimowy), drugim "Opis obyczajów za panowania Augusta III" Jędrzeja Kitowicza (semestr letni). W obu przypadkach mamy do czynienia z dziełami, których nie da się zrozumieć bez szerokiego tła kulturowego i intertekstualnych kontekstów, sięgniemy również do innych autorów. Pierwsze z dzieł będzie służył do przyjrzenia się przede wszystkim kulturze europejskiej, drugi jako przewodnik do kultury staropolskiej (ale nie będzie się do tego ograniczał).