Fakultety (studia stacjonarne, filozofia) (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział Filozofii)

Rok akademicki 2024/25

• Ćwiczenia - 60 godzin
• Wykład - 60 godzin

Celem zajęć jest wprowadzenie w podstawowe pojęcia, kierunki, metody i zagadnienia estetyki filozoficznej jako jednej z ważnych dziedzin filozofii. Wprawdzie estetyka jako systematyczna refleksja filozoficzna jest stosunkowo młoda, niemniej szeroko pojęta refleksja estetyczna towarzyszy filozofii od samych, presokratejskich początków. Z tej racji zagadnienia kluczowe dla współczesnej problematyki estetycznej oraz współczesnej kultury, zostaną opatrzone również historycznym tłem. W ten sposób zaprezentowane zostaną także etapy usamodzielniania się estetyki w obrębie najważniejszych filozoficznych paradygmatów. W trakcie zajęć zostanie podjęta problematyka sztuki, twórczości artystycznej, relacji między zmysłowością a uczuciowością, doświadczenia estetycznego, oraz omówione zostaną klasyczne pojęcia estetyczne, jak naśladowanie, reprezentacja, piękno, forma, tragizm czy wzniosłość, które ujęte zostaną w kontekście współczesności.

Rok akademicki 2024/25

• Ćwiczenia - 60 godzin
• Wykład - 60 godzin

Najważniejsze zagadnienia składni (zasada kompozycjonalności, gramatyka kategorialna (Husserl, Frege, Geach, Montague), semantyki (m.in. znaczenie a odniesienie, nazwy i deskrypcje, klasyczne koncepcje znaczenia zdań, internalizm a eksternalizm, wyrażenia okazjonalne) i pragmatyki (czynności mowy, implikatury, presupozycje, minimalizm semantyczny a kontekstualizm).

Lektury omawiane na ćwiczeniach oraz warunki zaliczenia ćwiczeń są zamieszczone na podstronie grupy ćwiczeniowej.

Semestr zimowy 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin
• Wykład - 30 godzin

Przedmiotem filozofii matematyki jest matematyka, jej rozwój, natura pojęć matematycznych, poznanie matematyczne, rzeczywista praktyka matematyków, zastosowania w naukach i rola matematyki w kulturze. Ponadto godny refleksji jest fakt, że matematyka od zawsze była źródłem przykładów i wzorców dla różnych działów filozofii. Celem zajęć jest poznanie głównych problemów i kierunków w filozofii matematyki. Komputery wnoszą nowe aspekty do tradycyjnej problematyki. Od starożytności do dzisiaj pozostaje faktem, że sprzeczne poglądy w prawie każdej kwestii współistnieją ze sobą, choć dzięki swojej ścisłości i dowodzeniu twierdzeń matematyka jest bardziej pewna i mniej arbitralna niż inne nauki.

Rok akademicki 2024/25

• Ćwiczenia - 60 godzin
• Wykład - 60 godzin

Wykład z filozofii polityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od teologii politycznej, poprzez główne zagadnienia filozofii polityki takie jak wolność, rozum teoretyczny, praktyczny, ustrój wspólnoty politycznej, własność – dominium, imperium, prawa człowieka, samostanowienie indywidualne i zbiorowe; filozoficzne stanowiska wobec historii (teoria wiecznego powrotu, linearny czas polityczny, postęp w polityce, kategoria rewolucji, konserwatyzm) do filozoficznych podstaw nauk politycznych (racja stanu, biopolityka).

Zagadnienia omawiane na ćwiczeniach oraz warunki zaliczenia ćwiczeń są zamieszczone na podstronie grupy ćwiczeniowej.

Rok akademicki 2024/25

• Ćwiczenia - 60 godzin
• Wykład - 60 godzin

Celem wykładu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. W pierwszej części rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z klasyczną filozofią społeczną przedstawione w porządku historycznym – od starożytności do nowożytności. W drugiej części wykładu przeanalizowane zostaną kluczowe problemy filozofii społecznej jako wprowadzenia do nowożytności czy nowoczesności (w sensie Neuzeit). Odwołując się do pojęcia „legitymizacji nowożytności” (Blumenberg) analizie poddane zostaną m.in. pojęcia pracy, intersubiektywności, modernizacji społecznej, ideologii, wolności, a następnie wprowadzone zostaną teorie, które analizują trajektorie rozwoju nowoczesności jako projektu filozoficznego.

Semestr letni 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin
• Wykład - 30 godzin

Fakultet z filozofii średniowiecznej jest rozwinięciem i pogłębieniem problematyki wykładanej w ramach zajęć kursowych z historii filozofii średniowiecznej. Zajęcia są prezentacją dziejów filozofii w układzie problemowym, dzięki czemu student zyskuje możliwość nowego spojrzenia na kształtowanie się w średniowieczu ogólnego zagadnienia relacji filozofii i teologii i wyłaniającej się na tym tle szczegółowszej problematyki filozoficzno-językowej, metafizycznej, psychologicznej, kosmologicznej i teoriopoznawczej. Dopełnieniem wykładów są ćwiczenia oparte na lekturze tekstów źródłowych. Ćwiczenia mają za zadanie przygotować warsztatowo studenta do samodzielnej pracy badawczej.

Semestr zimowy 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin
• Wykład - 30 godzin

Zajęcia poświęcone są filozofii umysłu epoki nowożytnej, od Kartezjusza do Hume’a. Podejmiemy na nich zagadnienia, które są wciąż obecne we współczesnych dyskusjach toczonych na gruncie analitycznej filozofii umysłu i działania. Propozycje i spory autorów nowożytnych nie będą nas przy tym interesować jedynie w charakterze przyczynków do bieżących debat. Przyjrzymy się temu, w jakiej mierze pojęciowość i rozstrzygnięcia teoretyczne wypracowane na gruncie klasycznych stanowisk przekładają się na (a niekiedy krępują) nasze dzisiejsze filozoficzne oraz naukowe koncepcje umysłu i działania. Omówimy również próby przełamania nowożytnego sposobu rozumienia ich natury oraz przywołamy nowe odczytania klasycznych myślicieli.

Semestr zimowy 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin
• Wykład - 30 godzin

Celem zajęć jest przedstawienie głównych idei, doktryn, filozoficznych szkół i kierunków należących do polskiej tradycji filozoficznej od średniowiecza do czasów pozytywizmu włącznie.

Semestr zimowy 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin
• Wykład - 30 godzin

Głównym celem wykładu jest szczegółowe przedstawienie klasycznych twierdzeń limitacyjnych dla logiki pierwszego rzędu, w szczególności obu twierdzeń Godla i twierdzenia Tarskiego o niedefiniowalności prawdy, wraz z ich najważniejszymi konsekwencjami. Żeby lepiej zrozumieć filozoficzną wartość twierdzeń limitacyjncyh zostaną wprowadzone maszyny Turinga i teza Churcha-Turinga. Ostatnia część wykładu poświęcona będzie strukturze modeli niestandardowych arytmetyki i teorii mnogości. Jako uzupełnienie kursu Logika II zostanie przedstawiony dowód twierdzenia o pełności (metodą Henkina).