Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Filozofii (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział Filozofii)

Rok akademicki 2024/25

• Seminarium - 60 godzin

Seminarium ma charakter badawczy i wpisuje się w działalność Centrum Badań nad Tradycją Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (slw.uw.edu). Celem seminarium jest zbadanie aktywności akademickiej kobiet z kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (SLW). Jedną z najważniejszych cech tej szkoły jest „równouprawnienie płci” na skalę niespotykaną w tamtym czasie w żadnym innym ośrodku filozoficznym.

Semestr letni 2024/25

• Seminarium - 30 godzin

Celem seminarium jest przedstawienie filozoficznych założeń i historycznych form, w jakich pojawiło się powiązanie między życiem i polityką oraz zapoznanie studentów z podstawowymi tekstami z zakresu biopolityki i powiązanie ich z bioetyką. W trakcie zajęć zostaną między innymi omówione dwa modele biopolityki: pierwszy, związany ze starożytną koncepcją bios (życia) i politycznym sposobem jego kształtowania oraz drugi, który dotyczy życia jako przedmiotu nauk biologicznych i politycznego wykorzystania wyników tych nauk (np. darwinizm, teoria ras itp.). Przedmiotem zajęć staną się także współczesne filozoficzne wykładnie biopolityki, jakie możemy znaleźć w pismach Foucaulta, Agambena, Giddensa, Butler, które będą konfrontowane z bieżącymi problemami i studiami przypadków z życia społecznego w skali krajowej i międzynarodowej.

Rok akademicki 2024/25

• Seminarium - 60 godzin

Zajęcia opierać się będą na wspólnej lekturze książki „św. Idiota” Cezarego Wodzińskiego a następnie rekonstrukcji struktury poglądów autora ze szczególnym uwzględnieniem epistemologicznych środków i strategii wykorzystanych do uchwycenia doświadczenia religijnego.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem zajęć jest wprowadzenie w podstawowe pojęcia, kierunki, metody i zagadnienia estetyki filozoficznej jako jednej z ważnych dziedzin filozofii. Wprawdzie estetyka jako systematyczna refleksja filozoficzna jest stosunkowo młoda, niemniej szeroko pojęta refleksja estetyczna towarzyszy filozofii od samych, presokratejskich początków. Z tej racji zagadnienia kluczowe dla współczesnej problematyki estetycznej oraz współczesnej kultury, zostaną opatrzone również historycznym tłem. W ten sposób zaprezentowane zostaną także etapy usamodzielniania się estetyki w obrębie najważniejszych filozoficznych paradygmatów. W trakcie zajęć zostanie podjęta problematyka sztuki, twórczości artystycznej, relacji między zmysłowością a uczuciowością, doświadczenia estetycznego, oraz omówione zostaną klasyczne pojęcia estetyczne, jak naśladowanie, reprezentacja, piękno, forma, tragizm czy wzniosłość, które ujęte zostaną w kontekście współczesności.

Semestr zimowy 2024/25

• Seminarium - 30 godzin

Ethical reflection on the relationship between man and non-human animals dates back to the beginnings of philosophy. For centuries, however, these considerations were located on its distant periphery. Today, animal ethics covers a whole spectrum of issues, and the term itself is understood broadly, going beyond the branch of ethics focused on the study of human-animal relations.

The primary goal of the course is to provide students with theoretical knowledge as well as conceptual and methodological tools necessary to understand and critically analyze issues in the field of animal ethics. The second goal is to develop analytical and argumentative skills necessary to solve ethical problems related to the relationship between man and non-human animals.

Rok akademicki 2024/25

• Seminarium - 60 godzin

Celem zajęć jest zapoznanie studentów/studentek ze współczesnymi perspektywami, stanowiskami, problemami i dyskusjami w obszarze etyki globalnej i środowiskowej, pogłębianie wiedzy dotyczącej sprawiedliwości globalnej i środowiskowej, rozwijanie umiejętności analizy etycznej oraz kompetencji pozwalających na udział w debacie dotyczącej tych kwestii.

Semestr letni 2024/25

• Seminarium - 30 godzin

Celem zajęć jest: (1) Dostarczenie uczestnikom wiedzy teoretycznej, aparatu pojęciowego oraz narzędzi metodologicznych przydatnych do zrozumienia i poddania krytycznej analizie zagadnień moralnych pojawiających się w praktyce opieki nad pacjentami terminalnie chorymi; (2) Wykształcenie umiejętności dokonywania analizy normatywnej, formułowania ocen oraz doboru argumentów na rzecz określonego sposobu postępowania w przypadku terminalnie chorych pacjentów; (3) Uwrażliwienie uczestników na potrzeby pacjentów znajdujących się w terminalnej fazie choroby; (4) Uzmysłowienie założeń, praktycznej realizacji oraz ograniczeń medycyny paliatywnej jako formy opieki sprawowanej nad umierającymi pacjentami.

Rok akademicki 2024/25

• Seminarium - 60 godzin

Seminarium ma na celu analizę dialogu międzyreligijnego i jego podstaw filozoficznych. Będą omawiane eseje kilkunastu dwudziestowiecznych filozofów i teologów chrześcijańskich, a także żydowskich i innych, np. Bartha, Rahnera, W.C. Smitha, Tillicha, Sacksa, Heschela, Greenberga. W drugim semestrze omawiane i analizowane będą główne dokumenty, które powstały w ramach dialogu chrześcijańsko-żydowskiego.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład pomyślany jest jako systematyczne wprowadzenie w specyfikę filozoficznej refleksji nad kulturą. Punktem wyjścia będzie przekonanie, że kulturę można zrozumieć jedynie jako nierozerwalnie splecioną z człowiekiem i na odwrót – człowiek może być rozumiany i rozumieć siebie samego jedynie w horyzoncie uwikłania w kulturę, w jej aksjologiczne, symboliczne, wyobrażeniowe wymiary. Człowiek dany jest sobie jedynie poprzez kulturowo uwarunkowane sposoby przeżywania i doświadczania swojego bycia-w-świecie. Kluczową kategorią będzie dla nas kategoria doświadczenia kulturowego a wyróżnioną perspektywą badawczą antropologiczna filozofia kultury poszukująca właśnie związków między pojmowaniem człowieka i kultury. Szczególny akcent położony będzie na dynamiczny, polifoniczny, wielowymiarowy oraz oparty na fundamentalnych napięciach charakter kultury.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład z filozofii polityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od teologii politycznej, poprzez główne zagadnienia filozofii polityki takie jak wolność, rozum teoretyczny, praktyczny, ustrój wspólnoty politycznej, własność – dominium, imperium, prawa człowieka, samostanowienie indywidualne i zbiorowe; filozoficzne stanowiska wobec historii (teoria wiecznego powrotu, linearny czas polityczny, postęp w polityce, kategoria rewolucji, konserwatyzm) do filozoficznych podstaw nauk politycznych (racja stanu, biopolityka).

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Zajęcia koncentrują się na problemowej prezentacji historii filozofii, przez co student zyskuje możliwość nowego spojrzenia na kształtowanie się kluczowych zagadnień filozofii (problemów etycznych, ontologicznych i kosmologicznych, relacji duszy i ciała, myśli i języka do rzeczywistości) oraz pojęć filozoficznych z dziedziny filozofii starożytnej (takich jak filozofia, piękno, dobro, byt, Bóg, idea, wola, intelekt, cnota, twórczość, natura, czas). Ponadto, z perspektywy problemowej przedstawione zostanie formowanie się i wzajemne oddziaływanie szkół i nurtów filozoficznych. Istotnym wątkiem kursu jest ukazanie specyfiki poszczególnych epok w historii filozofii starożytnej, zwłaszcza tych mniej znanych, takich jak filozofia hellenistyczna oraz filozofia późnej starożytności.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem wykładu jest zaznajomienie uczestników z najważniejszymi pojęciami i teoriami współczesnej analitycznej filozofii umysłu. Zakresem analiz objęte zostaną zarówno metafizyczne, epistemologicznie, semantyczne, jak i metodologiczne zagadnienia rozpatrywane w odnośnej subdyscyplinie filozoficznej.

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Zajęcia poświęcone są filozofii umysłu epoki nowożytnej, od Kartezjusza do Hume’a. Podejmiemy na nich zagadnienia, które są wciąż obecne we współczesnych dyskusjach toczonych na gruncie analitycznej filozofii umysłu i działania. Propozycje i spory autorów nowożytnych nie będą nas przy tym interesować jedynie w charakterze przyczynków do bieżących debat. Przyjrzymy się temu, w jakiej mierze pojęciowość i rozstrzygnięcia teoretyczne wypracowane na gruncie klasycznych stanowisk przekładają się na (a niekiedy krępują) nasze dzisiejsze filozoficzne oraz naukowe koncepcje umysłu i działania. Omówimy również próby przełamania nowożytnego sposobu rozumienia ich natury oraz przywołamy nowe odczytania klasycznych myślicieli.

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Celem wykładu jest przedstawienie głównych idei, doktryn, filozoficznych szkół i kierunków należących do polskiej tradycji filozoficznej od średniowiecza do czasów pozytywizmu włącznie.

Semestr letni 2024/25

• Seminarium - 30 godzin

Zajęcia stanowią krytyczne wprowadzenie do szeregu idei dotyczących etyki działalności charytatywnej, a także innych dziedzin etyki stosowanej, proponowanych przez ruch społeczny i prąd myślowy określany mianem „efektywnego altruizmu”. Zadamy sobie pytania o skalę naszych powinności moralnych wobec obcych nam ludzi i zwierząt oraz przyjrzymy się praktycznym problemom związanym z realizacją tych powinności. Jak dużą część naszego dochodu i wolnego czasu powinniśmy poświęcać na pomaganie najbardziej potrzebującym? Komu i jak pomagać? Jak uniknąć wypalenia i zainspirować innych? W trakcie zajęć przyjrzymy się krytycznie odpowiedziom, których filozofowie tacy jak Peter Singer, William MacAskill czy Toby Ord udzielili na te pytania, starając się zidentyfikować słabe i mocne strony proponowanych przez nich rozwiązań i wizji czynienia dobra.