| Literatura: |
McSween H.Y., Huss G.R.: Cosmochemistry. Cambridge University Press.
Meteorites and cosmochemical processes. Treatise on Geochemistry, vol. 1. Planets, asteroids, comets and the Solar System. Treatise on Geochemistry, vol. 2 The mantle and core. Treatise on Geochemistry. Vol. 3. The Crust. Treatise on Geochemistry, vol. 4.
White W.M.: Geochemistry. Willey- Blackwell
Richardson S.M., McSween H.Y.: Geochemistry. Pathways and Processes. Prentice Hall.
Anderson D.L.: New Theory of the Earth. Cambridge University Press.
Cox P.A.: The Elements on Earth. Inorganic Chemistry in the Environment. Oxford University Press.
|
| Efekty uczenia się: |
Student rozumie złożone zjawiska i procesy związane z formowaniem się i chemicznym rozwojem Kosmosu i Układu Słonecznego. Posiada wiedzę na temat aktualnych poglądów dotyczących materiału presolarnego, z którego uformowała się mgławica planetarna Układu Słonecznego, a także powstania planet i ciał macierzystych dla meteorytów. Zapoznał się z podziałem i budową meteorytów i potrafi powiązać ich cechy chemiczne i petrograficzne z procesami fizykochemicznymi zachodzącymi we wczesnym Układzie Słonecznym. Zna i rozumie związki pomiędzy, kosmochemią, a geochemią petrologią i mineralogią. Umie wykorzystać dane kosmochemiczne do scharakteryzowania i opisania materiału pochodzenia ziemskiego. Rozumie znaczenie badań chemicznych Księżyca i Marsa dla lepszego zrozumienia rozwoju Układu Słonecznego i Ziemi. Zna skład chemiczny jądra, płaszcza i skorupy ziemskiej, zapoznał się z najważniejszymi poglądami na temat ukształtowania się ich obecnego składu chemicznego, potrafi wskazać i scharakteryzować powiązania chemiczne pomiędzy nimi. Jest przygotowany do samodzielnego studiowania i interpretowania zaawansowanej literatury geochemicznej i kosmochemicznej.
K_W01 – ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż
K_W06 – zna nowoczesne instrumentalne metody analityczne wykorzystywane w badaniach substancji mineralnych i organicznych, zna zalety i ograniczenia poszczególnych metod , zna znaczenie badań empirycznych w rekonstrukcji środowisk przyrodniczych
K_U07 – umie opisać budowę wewnętrzną skały, zanalizować procesy prowadzące do jej powstania, środowisko geotektoniczne i procesy przeobrażeń, umie określić termodynamiczne warunki konieczne do powstawania określonych typów skał
K_U11 – ma umiejętność studiowania fachowej literatury polskiej i światowej oraz materiałów niepublikowanych, posiada umiejętności językowe na poziomie B2+, zdobyte poprzez korzystanie z anglojęzycznej literatury podczas przygotowywania się do seminariów oraz pisania pracy magisterskiej; ma umiejętność samodzielnego wyciągania wniosków i wykorzystania w pracy badawczej
K_K01 – Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową i aktami prawnymi
K_K04 – realizując geologiczne zadania badawcze umie zidentyfikować problemy i zaproponować właściwe sposoby ich rozwiązania
|
| Zakres tematów: |
1. Niezbędne zagadnienia wstępne:
atom, promień jonowy, elektroujemność, potencjał jonowy, podział pierwiastków, układ okresowy, klasyfikacja geochemiczna pierwiastków, izotopy i nuklidy, rozpad promieniotwórczy, procesy rozpadu jądrowego (rozpad alfa, beta, wychwyt elektronu, procesy syntezy jądrowej).
2. Procesy powstawania pierwiastków:
Model Wielkiego Wybuchu, nukleosynteza w gwiazdach mało- i średniomasywnych, nukleosynteza w gwiazdach masywnych, chemiczny rozwój Galaktyki.
3. Częstości pierwiastków w Kosmosie i w Układzie Słonecznym:
oszacowanie składu chemicznego Słońca, skład chemiczny meteorytów i znaczenie meteorytów typu CI, częstości pierwiastków i izotopów w Układzie Słonecznym, zróżnicowanie chemiczne pomiędzy Słońcem i Kosmosem.
4. Ziarna presolarne.
5. Meteoryty:
podział meteorytów, meteoryty prymitywne i zdyferencjowane, budowa i skład meteorytów chondrytowych, klasyfikacja chondrytów, meteoryty niechondrytowe (achondryty pierwotne i magmowe, meteoryty żelazne i kamienno-żelazne), chondryty księżycowe i marsjańskie.
6. Planetezymale bezwodne i uwodnione:
Asteroidy i meteoryty, skład chemiczny i termiczna ewolucja bezwodnych asteroid, struktura pasa asteroid, obiekty zawierające lód, skład chemiczny komet, zmienione meteoryty.
7. Chronologia i kosmochemiczne modele powstania i rozwoju wczesnego Układu Słonecznego:
Środowisko tworzenia się Słońca, wiek i chronologia wczesnego Układu Słonecznego, akrecja obiektów macierzystych dla meteorytów, struktura i procesy zachodzące w dysku akrecyjnym, akrecja i skład chemiczny planet, powstanie planet typu ziemskiego oraz planet zewnętrznych.
8. Księżyc i Mars:
Przebieg badań kosmicznych Księżyca, skład chemiczny płaszcza i jądra Księżyca, geochemiczny rozwój Marsa, znaczenie i wpływ badań Księżyca i Marsa na rozwój badań Ziemi.
9. Jądro ziemskie
Struktura jądra ziemskiego, strefa D”, badania jądra ziemskiego (dane bezpośrednie, pośrednie, założenia teoretyczne), skład chemiczny jądra wewnętrznego i zewnętrznego (pierwiastki główne, obecność pierwiastków lekkich i radioaktywnych), szacowanie i ustalanie składu chemicznego jądra (dane meteorytowe, modele powstania Ziemi, planetarna krzywa lotności), czas powstania jądra, jądro i granica jądro-płaszcz.
10. Płaszcz ziemski
Struktura i skład mineralogiczny płaszcza ziemskiego, przejścia fazowe w płaszczu, modele obiegu materii w płaszczu, znaczenie bazaltów wysp oceanicznych i stref subdukcji dla heterogenicznej natury płaszcza, skład pierwiastkowy i izotopowy płaszcza (pierwiastki niedopasowane, izotopy Pb, Nd, Sr i He), obecność i rola pióropuszy płaszcza w ustaleniu się obecnego składu chemicznego płaszcza).
11. Skorupa ziemska (zarys)
Struktura skorupy ziemskiej, skład chemiczny skorupy oceanicznej i kontynentalnej, utworzenie się i wzrost skorupy kontynentalnej, procesy wietrzenia minerałów skałotwórczych i ich znaczenie w obiegu pierwiastków.
|
