Dydaktyka ogólna 4100-2SDYDOGOLO
Wykład (WYK) Semestr letni 2023/24

Bereźnicki F. (2007). Dydaktyka kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Bereźnicki F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Bereźnicki F. (2015). Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Kruszewski K. (2007). (red.) Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Warszawa: PWN.

Kupisiewicz C. (2000). Dydaktyka ogólna, Warszawa: Graf-Punkt.

Kupisiewicz C. (2005). Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa: WSiP.

Niemierko B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: WAiP.

Okoń W. (2003). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Półturzycki J. (2002). Dydaktyka dla nauczycieli. Płock: Wydawnictwo Naukowe Novum.

Zaczyński W. (1988). Metodologiczna tożsamość dydaktyki, Warszawa: PWN.

Wiedza: absolwent zna i rozumie

K_W01 w zaawansowanym stopniu wybrane fakty, teorie, instytucje, procesy, zjawiska z zakresu dydaktyki ogólnej/podstaw dydaktyki

K_W02 niezbędną terminologię z zakresu dydaktyki ogólnej/podstaw dydaktyki

Umiejętności: absolwent potrafi

K_U09 dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające zmian w przyszłym działaniu

K_U16 prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestie w języku polskim i obcym popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych i poglądów różnych autorów

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:

K_K09 podejmowania działań psychologicznych, pedagogicznych i dydaktycznych w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym będąc przekonanym o ich sensie, wartości i potrzebie; jest gotów do podejmowania wyzwań zawodowych

S_K13 dostrzegania wagi zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodu nauczyciela, jak również rozwijania jego dorobku i podtrzymywania etosu zawodu nauczyciela.

Student uzyskuje zaliczenie na podstawie:

1) obecności na zajęciach - limit nieobecności nieusprawiedliwionych wynosi 1,

2) przygotowania i aktywnego udziału w zajęciach prowadzonych stacjonarnie i w trybie zdalnym asynchronicznym (K_U16, K_U09),

3) terminowego i zgodnego z instrukcją wykonywania pisemnych i ustnych zadań na zajęciach i na platformie CKC UW, zgodnie z planem danego semestru (K_W01, K_W02, K_U16, K_U09),

4) zaliczenie testu końcowego na poziomie 60% (S_W01, S_W02),

Ocena końcowa z przedmiotu jest oceną z testu końcowego. Skala ocen:

90-100% - 5

85-89% - 4,5

75-84% - 4

70-74% - 3,5

60-69% - 3

0-59% - 2

Osoby aktywnie i regularnie uczestniczące w wykładach stacjonarnych mogą być zwolnione z testu końcowego i egzaminu.

1. Początek myśli dydaktycznej w starożytnej Grecji i w Średniowieczu. Definicja i zakres dydaktyki. Główne osiągnięcia dydaktyczne

epok.

2. Rozwój dydaktyki w Renesansie. Główne trendy i osiągnięcia dydaktyki. Definicja dydaktyki według Wolfganga Ratke'go. Koncepcja

jednolitego systemu powszechnego nauczania, innowacje i prace Jana Komeńskiego.

3. Rozwój dydaktyki w XIX wieku. Współczesne systemy dydaktyczne: system tradycyjny J. Herbarta. Zasady dydaktyki herbartowskiej.

Koncepcja kształcenia moralnego.

4. Rozwój dydaktyki w XIX wieku. Współczesne systemy dydaktyczne: system nowego wychowania J. Deweya. Zasady dydaktyki

deweyowskiej (progresywnej, progresywistyczne)j. Koncepcja kształcenia progresywnego. Zasady działania szkoły progresywnej.

Reforma edukacji.

5. Porównanie dydaktyki tradycyjnej i progresywnej i ich krytyka.

6. Wprowadzenie do polskiej współczesnej myśli dydaktycznej. Definicja, zakres i miejsce dydaktyki ogólnej w naukach społecznych.

Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiczna. Przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe.

7. "Dekalog dydaktyka" Stanisława Głowackiego. Cele dydaktyki ogólnej wg Władysława Zaczyńskiego. Zasady dydaktyki.

8. Definicja i cele kształcenia w ujęciu współczesnym. Proces nauczania – uczenia się Związek pomiędzy nauczaniem a uczeniem się.

Środowisko uczenia się. Szkolne uczenie się.

9. Cele kształcenia - źródła, sposoby formułowania i rodzaje. Cele kształcenia wg Wincentego Okonia. Taksonomia celów kształcenia wg

Bloom'a i ich wykorzystanie w praktyce edukacyjnej. Konstruowanie celów kształcenia.

10. Szkoły budzące się - Evangelische Schule Berlin-Zentrum: studium przypadku. Szkoła jako instytucja wspomagająca rozwój jednostki

i społeczeństwa. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne. Style kierowania klasą.

12. Współczesne wyzwania edukacyjne. Refleksja nad szkołą współczesną. Rola kreatywności w edukacji wg Kena Robinsona.

13. Język jako narzędzie pracy nauczyciela. Porozumiewanie się w celach dydaktycznych – sztuka wykładania, sztuka zadawania pytań,

sposoby zwiększania aktywności komunikacyjnej uczniów. Edukacyjne zastosowania mediów

Stosowane metody są zróżnicowane, a ich wybór zależy od zadania i trybu pracy.

- wykład konwersatoryjny - prezentacje ppt, filmy dydaktyczne,

- metoda webquest - wyszukiwanie i gromadzenie informacji z zasobów internetowych - analiza przypadku/rozwiązywanie problemu

- symulacja/drama/odgrywanie ról- wcielanie się w rolę ocenianego/oceniającego

- samodzielna pracy studentów: lektura tekstu, wykonanie zadania, przygotowanie krótkiej wypowiedzi na zadany temat, obejrzenie filmu, odsłuchanie nagrania w wyznaczonym czasie pracy w parach i w podgrupach (np. w tzw. pokojach) np. think – pair – share

- nauczanie spiralne, czyli nawiązujące do poprzednich treści,

- rozmowa o odczuciach i emocjach związanych z wykonanym zadaniem, przeczytanym tekstem, przekazywanymi treściami.