Klasyczne teorie w studiach miejskich - wykład

obowiązkowe

w sali

1. Miasto jako racjonalizująca praktyka dyskursywna – europejskie utopie renesansowe.

2. Ekologia społeczna szkoły chicagowskiej.

3. Procesy selekcji i segregacji w ujęciu ekologicznym i kulturalistycznym.

4. Czas, przestrzeń i heterogenizacja.

5. Główni aktorzy – dynamika zmian.

6. Stosunki władzy: miasto, państwo, rynek w świetle klasycznych teorii miejskich.

7. Miasto przemysłowe a kultura indywidualizmu – zmienne paradygmaty badawcze.

8. Miasto w systemie, system w mieście.

9. Urbanizacja, globalizacja a struktury społeczne

10. Semantyki miejskie w badaniach antropologicznych i kulturoznawczych.

11. Miasto w perspektywie fenomenologicznej.

Wykład przedstawia podstawowe socjologiczne ujecia teoretyczne problematyki powstawania miast, ich rozwoju i funkcjonowania. Głównym tematem będą tzw. klasyczne teorie miasta, czyli formułowane od lat 20tych XX wieku koncepcje szkoły chicagowskiej, ujęć kulturalistycznych, neoekologicznych, makrostrukturalnych czy funkcjonalnych. Pojęcia tych teorii posłużą przedstawieniu szerszej problematyki miejskiej: procesów segregacji i selekcji, zmian w interpretacjach czasu i przestrzeni, dynamiki wyłaniania się głównych aktorów oraz stosunków władzy zarówno w mieście, jak w odniesieniu do państwa i rynku. Z kolei ujęcia kulturalistyczne dostarczą kategorii do spojrzenia na miasto jako przedmiot/źródło praktyk dyskursywnych, jako przedmiot doświadczenia, pole komunikacji (także artystycznej). I na koniec, koncepcje makrostrukturalne zostaną wykorzystane do prezentacji zmian struktur społecznych w rezultacie procesów urbanizacji.

Literatura Castells M., Kwestia miejska, PWN, Warszawa 1982.

Człowiek w mieście. Symbioza-adaptacja-konflikt. Wyd. UW, Warszawa 2008.

Foucault M.,Wykład z 11 stycznia 1978 oraz z 5 kwietnia 1978, w: tenże, Bezpieczeństwo,terytorium, populacja. WN PWN, Warszawa 2010, s. 23-48 i s. 333-362.

Jałowiecki B., Szczepański M.S., Miasto i przestrzeń w pespektywie socjologicznej, WN Scholar, Warszawa 2006.

Kłopot S.W., Pluta J., Stare i nowe problemy wielkiego miasta. Socjologiczne studium konsumpcji na przykładzie Wrocławia. Scholar, Warszawa 2010.

Kotkin J., Powszechna historia miasta. Wydawnictwo ALETHEIA, Warszawa 2018.

Kultura Współczesna nr 3 (106) 2019, Miasta-Utopie.

Leclerc P., Rozbitkowie. Rzecz o paryskich kloszardach. Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2004.

Lisak M., Mapa mentalna Dublina w percepcji polskich imigrantów, w: Leoński J., Fiternicka-Gorzko M. (red.), Kultury, subkultury i światy społeczne w badaniach jakościowych, Wyd. U Szcz., Szczecin 2010, s. 239-258.

.

Łukasiuk M., Socjologia architektury w badaniach krajobrazu kulturowego miasta, „Przegląd Socjologiczny”, tom LX / 2-3, 2011, s. 93-109.

Madurowicz M. (red.) Kształtowanie współczesnej przestrzeni miejskiej, Wyd. UW 2014.

Madurowicz M. Ciągłość miasta. Prolegomena. Wyd. UW, 2017.

Michałowski L., Rancew – Sikora D., Bachórz A. (red.), Refleksje o mieście jako społeczno-kulturowej hybrydzie, Wyd. UG, Gdańsk 2010.

Mironowicz I., Wybrane teorie urbanistyki współczesnej, Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2013.

Niezabitowski M. Środowisko zamieszkiwania w doświadczeniu osób starszych. Wybrane aspekty psychospołeczne w ujęciu socjologicznym, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2018, rozdz. 3.

Pluciński P., Dziesięć pytań o miejskie ruchy społeczne, w: G. Skąpska, M. Szczepański, Ż. Stasieniuk (red.) Co po kryzysie? PTS, Warszawa 2016, s. 253-270.

Sassen S., Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, Wyd. UJ, Kraków 2007,

Sennett R., Ciało i kamień. Człowiek i miast w cywilizacji Zachodu. Wyd. Aletheia, Warszawa 2015.

Simmel G., Mentalność mieszkańców wielkich miast, w: Socjologia, PWN, Warszawa 1975.

Societas/Communitas nr 2 (26) 2018 „Socjourbanistyka”

Szczepański M.S., Z historii socjologii miasta i procesów urbanizacji. Ekologia klasyczna i konwencjonalne teorie urbanizacji.

Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, PWN Warszawa 2002, cz. 7: Nieprawomocne panowanie (Typologia miast), s. 905-991.

Wowrzeczka B., Agropolis. Cz. I, Nowa Atlantyda, ‘Architectus’ nr 1 (37)/2014.

Metody i kryteria oceniania Ocena końcowa składać będzie się z: obecności i aktywności na zajęciach (20%), prezentacji (30%) oraz egzaminu pisemnego (50%).