Psychopedagogika (- aspekty psychologiczne)

języki obce
obowiązkowe
uprawnienia pedagogiczne

Celem wykładu jest ogólne przygotowanie studentów w zakresie psychologiczno-pedagogicznym - prezentacja wiedzy psychologicznej w ujęciu, który ma walor aplikacyjny dla przyszłych nauczycieli, czyli pomaga zastosować wiedzę psychologiczną do rozumienia drugiego człowieka (ucznia/wychowanka), przebiegu procesów psychicznych i zachowania w określonym środowisku/kontekście społecznym. Ponadto, wykład ma dostarczyć podstawowej wiedzy na temat nietypowego rozwoju oraz powszechnie występujących trudności wychowawczych.

Zajęcia przeznaczone dla studentów pierwszego roku studiów I stopnia na kierunku germanistyka, którzy poznają podstawy psychopedagogiki z ukierunkowaniem na naukę języków obcych.

Zajęcia stanowią element przygotowania do wykonywania zawodu nauczyciela języka niemieckiego na wszystkich etapach edukacyjnych (Moduł B Rozporządzenia MNiSzW z dnia 25 lipca 2019 r.).

Student posiada znajomość języka niemieckiego na poziomie B2+ wg ESOKJ.

* W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej, zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość (Google Meet).

mieszany: w sali i zdalnie
w sali

Wykład obejmuje:

1. podstawowe pojęcia psychologii;

2. proces rozwoju ucznia w okresie dzieciństwa, adolescencji i wczesnej dorosłości;

3. teorię spostrzegania społecznego i komunikacji;

4. proces uczenia się;

5. zagadnienia autorefleksji i samorozwoju nauczyciela.

Treści wykładu zawierają przykłady ilustrujące opisywane zagadnienia. Wykład obejmuje następujące zagadnienia: psychologia jako nauka – teorie psychologiczne i ich weryfikacja; główne dziedziny psychologii i ich przydatność w pracy nauczyciela języka niemieckiego; procesy poznawcze i emocjonalne; emocje a poznanie – wzajemny wpływ, emocje a uczenie się, emocje a motywacja, emocje a samokontrola i samoregulacja; temperament i osobowość jako wyznaczniki różnic indywidualnych i funkcjonowania jednostki; procesy uczenia się – główne prawidłowości w świetle podstawowych teorii uczenia się i ich psychologiczne konsekwencje (zmiany osobowości, rozwój fizyczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny); motywacja do działania – geneza, rodzaje, sposoby wzbudzania motywacji istotne dla uczenia się języka niemieckiego i wychowywania; rozwój na przestrzeni całego życia – czynniki rozwoju, zmiana rozwojowa, rozwój od poczęcia do śmierci (z uwzględnieniem teorii przywiązania i rozwoju przywiązania); stadia rozwoju dziecka ważne z perspektywy edukacji szkolnej; spostrzeganie społeczne w ujęciu rozwojowym i rola nauczyciela w jego rozwoju; komunikacja werbalna i niewerbalna jako podstawa interakcji i relacji interpersonalnej; jednostka w grupie – role, normy, struktura, procesy grupowe, kierowanie grupą a funkcjonowanie jednostki; proces socjalizacji i wychowania w różnych stadiach życia z uwzględnieniem przyswajania norm moralnych; środowiska wychowawcze (rodzina, szkoła jako system z jawnym i ukrytym programem oraz jako instytucja wychowująca); rola kultury w kształtowaniu osobowości i wzorów zachowań jednostki; kryzysy rozwojowe na przestrzeni całego życia człowieka jako czynnik sprzyjający zachowaniom problemowym jednostki i jako wstęp do psychoprofilaktyki zawodu; wybrane zaburzenia rozwojowe i problemy wychowawcze uczniów o szczególnych wymaganiach edukacyjnych w kolejnych stadiach rozwoju z perspektywy potrzeb nauczyciela języka niemieckiego i jego współpracy z psychologiem szkolno-wychowawczym; proces uczenia się: metody i techniki uczenia się (w tym języka niemieckiego).

Bovet, G. / Huvendiek, V. (2011) Leitfaden Schulpraxis. Berlin.

Burwitz-Melzer, E./ Mehlhorn, G./Bausch K.-R./ Krumm, H.-J. (red) (2016):Handbuch Fremdsprachenunterricht. Tübingen.

Decke-Cornill, H / Küster, L. (2010) Fremdsprachendidaktik. Tübingen

Czaplikowska, R. / Kubacki, A. (2010) Grundlagen der Fremdsprachendidaktik. Kraków.

Fontana, D. (1998) Psychologia dla nauczyciela. Poznań

Knieja, J. / Piotrowski, S. (2011) Nauczanie Języka obcego a specyficzne potrzeby uczących się. Lublin.

Komorowska, H. (2011) Nauka języka obcego w perspektywie ucznia. Warszawa.

Kracke, Bärbel, Noack, Peter (Hrsg.) (2019) Handbuch Entwicklungs- und Erziehungspsychologie. Berlin.

Kwieciński Z. / Śliwerski B. (Hrsg.) (2003), Pedagogika, tom I, II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Lefrançois, G. R. (2006) Psychologie des Lernens. Heidelberg

Michońska-Stadnik, A. / Wąsik, Z. (2008) Nowe spojrzenia na motywację w dydaktyce języków obcych. Wrocław.

Mietzel G, (2002), Wege in die Entwicklungspsychologie – Kindheit und Jugend. Belz / PVU, Weinheim

Mietzel, G. (2007) PädagogischePsychologie des Lernens und Lehrens. Göttingen.

Pawlak, M. (2004) Autonomia w nauce języka obcego. Poznań - Kalisz.

Woolfolk, A. (2008) Pädagogische Psychologie. München

Zawadzka, E. (2004) Nauczyciele języków obcych w dobie przemian. Kraków.

Zawadzka-Bartnik, E. (2010) Nauczyciel języków obcych i jego niepełnosprawni uczniowie. Kraków

Zgodnie z Rozporządzeniem MNiSzW z dnia 25 lipca 2019r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela efekty to:

- w zakresie wiedzy:

B.1.W1; B.1.W2; B.1.W3; B.1.W4; B.1.W5

- w zakresie umiejętności:

B.1.U1; B.1.U2; B.1.U5; B.1.U6; B.1.U8

- w zakresie postaw:

B.1.K1, B.1.K2.

Ocena wystawiana jest na podstawie obecności i wyniku napisanego przez studenta kolokwium (w formie testu - min.60% możliwych do uzyskania punktów) zaliczającego przedmiot odpowiednio po pierwszym i drugim semestrze.

* Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od aktualnej sytuacji epidemicznej. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim, w porozumieniu z uczestnikami zajęć.

Wykład jest elementem przygotowania do odbycia praktyki psychologiczno-pedagogicznej w wymiarze 30h w szkole podstawowej, przedszkolu i szkole ponadpodstawowej.