Opera romantyczna – muzyka wobec historii i polityki
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3700-CS-OR |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.0
|
Nazwa przedmiotu: | Opera romantyczna – muzyka wobec historii i polityki |
Jednostka: | Wydział "Artes Liberales" |
Grupy: |
Przedmioty fakultatywne dla kierunku kulturoznawstwo - cywilizacja śródziemnomorska Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Posiadanie uprawnień do uczestniczenia w zajęciach (USOS); w przypadku studentów spoza AL wymagana zgoda władz jednostki. Wskazana znajomość przynajmniej jednego języka nowożytnego. Przedmiot adresowany do studentów, zainteresowanych historią nowożytnej kultury europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki. |
Skrócony opis: |
Historyczno-polityczne konteksty powstania, społecznego odbioru i tradycji scenicznej wybitnych dzieł romantycznej literatury operowej (pocz. – druga polowa XIX w.) w powiązaniu z literaturą piękną, sztukami plastycznymi i rozwojem form teatralnych. Problematyka zajęć mieści się dla specjalizacji Artes Liberales: Dla I stopnia: Pamięć i tożsamość: Dla II stopnia: Ideowe i materialne aspekty życia społecznego Dla CŚ i FNG problematyka jest rozszerzeniem ich programów. |
Pełny opis: |
Problematyka zajęć dotyczy historyczno-politycznych kontekstów, powstania, społecznego odbioru i tradycji scenicznej wybitnych dzieł literatury operowej epoki romantyzmu oraz ich recepcji w czasach późniejszych. W ramach przedmiotu przeprowadzony zostanie przegląd czołowych utworów operowych o tematyce historycznej, ze szczególnym uwzględnieniem szkół narodowych: opery włoskiej (Rossini, Donizetti, Bellini, Verdi), francuskiej (Auber, Meyerbeer, Halevy), niemieckiej (Beethoven, Weber, Wagner), rosyjskiej (Glinka, Dargomyżski, Mussorgski) i polskiej (Moniuszko) w powiązaniu z głównymi procesami politycznymi i zjawiskami kulturowymi, zachodzącymi na kontynencie europejskim (Wielka Rewolucja Francuska, epopeja napoleońska, Wiosna Ludów, Risorgimento, panslawizm, zjednoczenie Niemiec) oraz literaturą i propagandą. Ukazane zostaną okoliczności powstawania poszczególnych dzieł, związek fabuły z zapotrzebowaniem społecznym i oficjalną wykładnią dziejów ojczystych, a także udział opery jako gatunku w kreowaniu świadomości historycznej narodów. Problematyka zajęć dotyczyć będzie także związków romantycznej formy operowej z teatrem epoki oraz wpływu literatury romantycznej na późniejszy rozwój gatunku muzycznego (dramat muzyczny, weryzm). Osobne miejsce zajmie kwestia funkcji edukacyjnych opery, w powiązaniu z innym dyscyplinami artystycznymi. Wskazane zostaną również przypadki kolizji między wizją artystyczną i oczekiwaniami czynników rządowych. Zajęcia wymagające samodzielnego odsłuchania wskazanych dzieł muzycznych (wybranych fragmentów) oraz obejrzenia konkretnych realizacji scenicznych, dostępnych w sieci (przede wszystkim – Youtube). |
Literatura: |
Literatura podstawowa: A.Borkowska-Rychlewska, Szekspir w operze XIX wieku. Romantyczne konteksty, inspiracje i nawiązania, Poznań 2013; N. Bouchard, Risorgimento in Modern Italian Culture: Revisiting the Nineteenth-century Past in History, Narrative, and Cinema, 2005; P. Carnegy, Wagner and the Art. Of the Theater, London 2006; J. Chomiński, K. Wilkowska-Chomińska, Opera i dramat, Kraków 1976; J. Fulcher, Le Grand Opera en France. Un Art. Politique. 1820-1870, Paris 1988; P. Kamiński, Tysiąc i jedna opera, Kraków 2008 (wydanie jednotomowe - 2015); E. Łętowska, J. Łętowski, Przygoda z operą, Warszawa 1991; E. Nowicka, Zapisane w operze. Studia z historii i estetyki opery, Poznań 2012; Od literatury do opery i z powrotem. Studia nad estetyką teatru operowego, red. R.D. Golianek, P. Urbański, Toruń 2010; Opera polska w XVIII i XIX wieku. Poznań: PTPN, 2000; Opera polska w XX wieku. Poznań: PTPN, 1999; Opera wobec historii, red. nauk. R.D. Golianek, P. Urbański, Toruń 2012 (wybrane szkice); A. Parin, Chożdienije w Niewidimyj Grad. Paradigmy russkoj klassiczeskoj opery, Moskwa 1999 (wybrane szkice); Idem, Fantom russkoj opery, Moskwa 2006; R. Parker, The New Grove Guide to Verdi and his Operas, Oxford and New York: Oxford University Press, 2007; R. Parker, Verdi politico (https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1354571X.2012.690581); M. Sokalska, Opera a dramat romantyczny. Mickiewicz – Krasiński – Słowacki. Kraków: UJ, 2009; S. Stewart-Steinberg, Risorgimento in opera (https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1354571X.2012.753010?journalCode=rmis20); P. Urbański, David musicus i inne studia z pogranicza tradycji antycznej i historii opery, Kraków 2013 (wybrane fragmenty) Szczegółowa bibliografia do poszczególnych tematów zostanie podana w trybie roboczym, w zależności od kompetencji językowych słuchaczy. |
Efekty uczenia się: |
Słuchacze uzyskują możliwość prześledzenia na przykładzie dziejów opery - przede wszystkim XIX-wiecznej - procesu budowania nowożytnej tożsamości narodowej, a także oficjalnej narracji historycznej wybranych państw europejskich. Ważnym efektem będzie opanowanie przez studenta podstaw warsztatu w zakresie studiowanej problematyki historycznej i muzykologicznej, z elementami kulturoznawstwa. Po ukończeniu zajęć student powinien posiadać umiejętność samodzielnej pracy z dziełem operowym jako specyficznym typem źródła historycznego, umieć posługiwać się podstawowym instrumentarium NPH dla źródeł artystycznych i dokumentacji mechanicznej. Dodatkowym efektem jest nabycie konkretnej wiedzy merytorycznej w zakresie omawianej problematyki historycznej i muzykologicznej. |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena z zajęć odbywa się na podstawie osiągnięć studenta podczas zajęć wspólnych (aktywność, stopień przygotowania – erudycyjne opanowanie materiału, inwencja, poziom prezentacji wybranego tematu, analiza materiału źródłowego) oraz pracy pisemnej, poświęconej wybranemu zagadnieniu z zakresu omawianej problematyki. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.