Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Opera romantyczna – muzyka wobec historii i polityki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3700-CS-OR
Kod Erasmus / ISCED: 08.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0220) Nauki humanistyczne Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Opera romantyczna – muzyka wobec historii i polityki
Jednostka: Wydział "Artes Liberales"
Grupy: Przedmioty fakultatywne dla kierunku kulturoznawstwo - cywilizacja śródziemnomorska
Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Posiadanie uprawnień do uczestniczenia w zajęciach (USOS); w przypadku studentów spoza AL wymagana zgoda władz jednostki.

Wskazana znajomość przynajmniej jednego języka nowożytnego.

Przedmiot adresowany do studentów, zainteresowanych historią nowożytnej kultury europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki.


Skrócony opis:

Historyczno-polityczne konteksty powstania, społecznego odbioru i tradycji scenicznej wybitnych dzieł romantycznej literatury operowej (pocz. – druga polowa XIX w.) w powiązaniu z literaturą piękną, sztukami plastycznymi i rozwojem form teatralnych.

Problematyka zajęć mieści się dla specjalizacji Artes Liberales:

Dla I stopnia: Pamięć i tożsamość:

Dla II stopnia: Ideowe i materialne aspekty życia społecznego

Dla CŚ i FNG problematyka jest rozszerzeniem ich programów.

Pełny opis:

Problematyka zajęć dotyczy historyczno-politycznych kontekstów, powstania, społecznego odbioru i tradycji scenicznej wybitnych dzieł literatury operowej epoki romantyzmu oraz ich recepcji w czasach późniejszych. W ramach przedmiotu przeprowadzony zostanie przegląd czołowych utworów operowych o tematyce historycznej, ze szczególnym uwzględnieniem szkół narodowych: opery włoskiej (Rossini, Donizetti, Bellini, Verdi), francuskiej (Auber, Meyerbeer, Halevy), niemieckiej (Beethoven, Weber, Wagner), rosyjskiej (Glinka, Dargomyżski, Mussorgski) i polskiej (Moniuszko) w powiązaniu z głównymi procesami politycznymi i zjawiskami kulturowymi, zachodzącymi na kontynencie europejskim (Wielka Rewolucja Francuska, epopeja napoleońska, Wiosna Ludów, Risorgimento, panslawizm, zjednoczenie Niemiec) oraz literaturą i propagandą. Ukazane zostaną okoliczności powstawania poszczególnych dzieł, związek fabuły z zapotrzebowaniem społecznym i oficjalną wykładnią dziejów ojczystych, a także udział opery jako gatunku w kreowaniu świadomości historycznej narodów. Problematyka zajęć dotyczyć będzie także związków romantycznej formy operowej z teatrem epoki oraz wpływu literatury romantycznej na późniejszy rozwój gatunku muzycznego (dramat muzyczny, weryzm). Osobne miejsce zajmie kwestia funkcji edukacyjnych opery, w powiązaniu z innym dyscyplinami artystycznymi. Wskazane zostaną również przypadki kolizji między wizją artystyczną i oczekiwaniami czynników rządowych.

Zajęcia wymagające samodzielnego odsłuchania wskazanych dzieł muzycznych (wybranych fragmentów) oraz obejrzenia konkretnych realizacji scenicznych, dostępnych w sieci (przede wszystkim – Youtube).

Literatura:

Literatura podstawowa:

A.Borkowska-Rychlewska, Szekspir w operze XIX wieku. Romantyczne konteksty, inspiracje i nawiązania, Poznań 2013;

N. Bouchard, Risorgimento in Modern Italian Culture: Revisiting the Nineteenth-century Past in History, Narrative, and Cinema, 2005;

P. Carnegy, Wagner and the Art. Of the Theater, London 2006;

J. Chomiński, K. Wilkowska-Chomińska, Opera i dramat, Kraków 1976;

J. Fulcher, Le Grand Opera en France. Un Art. Politique. 1820-1870, Paris 1988;

P. Kamiński, Tysiąc i jedna opera, Kraków 2008 (wydanie jednotomowe - 2015);

E. Łętowska, J. Łętowski, Przygoda z operą, Warszawa 1991;

E. Nowicka, Zapisane w operze. Studia z historii i estetyki opery, Poznań 2012;

Od literatury do opery i z powrotem. Studia nad estetyką teatru operowego, red. R.D. Golianek, P. Urbański, Toruń 2010;

Opera polska w XVIII i XIX wieku. Poznań: PTPN, 2000;

Opera polska w XX wieku. Poznań: PTPN, 1999;

Opera wobec historii, red. nauk. R.D. Golianek, P. Urbański, Toruń 2012 (wybrane szkice);

A. Parin, Chożdienije w Niewidimyj Grad. Paradigmy russkoj klassiczeskoj opery, Moskwa 1999 (wybrane szkice);

Idem, Fantom russkoj opery, Moskwa 2006;

R. Parker, The New Grove Guide to Verdi and his Operas, Oxford and New York: Oxford University Press, 2007;

R. Parker, Verdi politico (https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1354571X.2012.690581);

M. Sokalska, Opera a dramat romantyczny. Mickiewicz – Krasiński – Słowacki. Kraków: UJ, 2009;

S. Stewart-Steinberg, Risorgimento in opera (https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1354571X.2012.753010?journalCode=rmis20);

P. Urbański, David musicus i inne studia z pogranicza tradycji antycznej i historii opery, Kraków 2013 (wybrane fragmenty)

Szczegółowa bibliografia do poszczególnych tematów zostanie podana w trybie roboczym, w zależności od kompetencji językowych słuchaczy.

Efekty uczenia się:

Słuchacze uzyskują możliwość prześledzenia na przykładzie dziejów opery - przede wszystkim XIX-wiecznej - procesu budowania nowożytnej tożsamości narodowej, a także oficjalnej narracji historycznej wybranych państw europejskich.

Ważnym efektem będzie opanowanie przez studenta podstaw warsztatu w zakresie studiowanej problematyki historycznej i muzykologicznej, z elementami kulturoznawstwa. Po ukończeniu zajęć student powinien posiadać umiejętność samodzielnej pracy z dziełem operowym jako specyficznym typem źródła historycznego, umieć posługiwać się podstawowym instrumentarium NPH dla źródeł artystycznych i dokumentacji mechanicznej.

Dodatkowym efektem jest nabycie konkretnej wiedzy merytorycznej w zakresie omawianej problematyki historycznej i muzykologicznej.

Metody i kryteria oceniania:

Ocena z zajęć odbywa się na podstawie osiągnięć studenta podczas zajęć wspólnych (aktywność, stopień przygotowania – erudycyjne opanowanie materiału, inwencja, poziom prezentacji wybranego tematu, analiza materiału źródłowego) oraz pracy pisemnej, poświęconej wybranemu zagadnieniu z zakresu omawianej problematyki.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-a1f734a9b (2025-06-25)