Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział "Artes Liberales")

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem kursu jest przedstawienie głównych postulatów, postaci i tekstów związanych z tzw. zwrotem kulturowym w humanistyce w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku, a w szczególności wpływem nowego paradygmatu kulturowego na badania literackie. Przyjrzymy się narzędziom i praktykom interpretacyjnym zaproponowanym przez zwolenników Nowego Historyzmu, materializmu kulturowego i szeroko pojętych badań kulturowych.

• Konwersatorium - 30 godzin

Postawienie teologii w ramach dyskursu humanistycznego otwiera perspektywę porównawczą refleksji prawosławnej, katolickiej i ewangelickiej, także w dialogu z innymi tradycjami i religiami; refleksji nad tym, co w nich wspólne i co odrębne. Język teologii jawi się jako samodzielny język humanistyki, będący kluczem do opisania człowieka i świata. Teologia jako jęz. humanistyki posługuje się bezpośrednim doświadczeniem człowieka, przekładając formy życia, twórczości, zachowań, uczuć, relacji społecznych na kategorie dyskursywne, wokół których na nowo budowany jest orbis humanum. Poprzez takie sproblematyzowanie teologii w jej polu zainteresowania są malarstwo, rzeźba, architektura, muzyka, literatura, doświadczenie mistyczne, liturgiczne czy ascetyczne. W ten sposób buduje się system nadrzędnych kategorii, wyznaczających dyskurs filozoficzny. Każda z wymienionych dziedzin, w obszarze teologii zyskuje nową interpretację, dla każdej z nich teologia staje się kluczem hermeneutycznym

• Konwersatorium - 30 godzin

This course is for advanced students who are already able to write papers in English and who wish to learn how to improve their texts by revising and editing them according to standards of international scholarship and publishing.

We will examine three aspects of academic writing in English. 1) Ethics – how to engage critically yet collegially with the writings of others and how to assure that one’s writing is truly one’s own, especially in light of available artificial-intelligence programs for generating prose. 2) Structure – how to articulate a clear, central argument in the paper’s title, abstract, and introduction, and how to support the argument with evidence in the body of the text. 3) English style – how to craft coherent paragraphs with lean, compelling sentences.

Each student should submit to the instructor a short paper before the first class meeting, one that has been written prior to the course and on which the student will focus in the semester.

• Konwersatorium - 45 godzin

Przedmiot poświęcony jest różnorakim manifestacjom adaptacji tekstu kultury, z naciskiem na adaptacje docelowe w formie filmu, serialu, gry wideo, słuchowiska i komiksu. Podczas zajęć słuchaczki i słuchacze analizują strategie adaptacyjne, ujmując je jednocześnie w ramy najważniejszych teorii kulturowych, odsłaniając tym samym nowe konteksty oraz funkcje danego medium i zdobywając kompetencje wymagane do świadomej recepcji tekstu kulturowego.

• Konwersatorium - 45 godzin

The goal of the seminar is to trace the differences between AI simulation and literary fiction.

Computer games immerse us in virtual reality, while films and novels transport us into worlds projected on movie screens and described on printed pages. Generative AI converses with us using the same natural language that is used by fictional characters dialoguing in a novel. Besides the obvious differences in media technology – for instance, a computer screen vs. a theatrical stage – are there distinct features and modes of reception that differentiate simulations generated by machines from fictions staged and described by humans?

• Konwersatorium - 30 godzin

Analiza literacka i modelowanie utworów za pomocą sztucznej inteligencji (ChatGPT) - wspólne uczenie się zastosowań SI do analiz kulturowych. Będziemy analizować ze studentami Fraszki Jana Kochanowskiego i/lub inne utwory, identyfikując w nich motywy i nadając im formę zlematyzowaną na użytek słownikowego zastosowania. Następnie sprawdzimy, jak tę analizę literacką utworu może wykonywać sztuczna inteligencja. Dokonamy tego przez skontrolowanie ze studentami wyników intelektualnej pracy robota na większym korpusie.

• Konwersatorium - 30 godzin

Skrócony opis przedmiotu Konwersatorium poświęcone jest antycznym praktykom rytualnym jako czynnikom kulturotwórczym kształtującym literaturę, widowisko, wzorce zachowań społecznych oraz – współcześnie – film i różne formy sztuki i rozrywki cyfrowej. Studenci będą zapoznawać się z zagadnieniami związanymi z głównym tematem zajęć na podstawie tekstów źródłowych (w przekładach na język polski lub ewentualnie angielski) oraz opracowań naukowych, oraz będą badać współczesną (XX i XXI w.) kulturę popularną pod kątem obecności motywów zaczerpniętych z antycznej tradycji religijnej i ezoterycznej.

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem zajęć jest zaproponowanie metody analizy procesów i zjawisk, którą nazywamy „archeologią spojrzenia wertykalnego”. Polega ona na przyglądaniu się procesom i zjawiskom z góry, z lotu ptaka, z odpowiedniego dystansu za pośrednictwem technologii. Podejmowane w ramach zajęć tematy będą dotyczyły zarówno pierwszych prób obserwacji ziemi z powietrza, jak i współczesnych działań, których celem jest mapowanie terenu, nadzór na populacjami i prowadzenie wojny. Punktem wyjścia będą dla nas teksty teoretyczne oraz projekty badawczo-śledcze, prace artystyczne i materiały audiowizualne.

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem zajęć jest przygotowanie uczestników do ugruntowanej teoretycznie analizy interakcji, jaką podejmujemy z otaczającymi nas przedmiotami. Jak rozpoznajemy obiekty i cele, którym służą? Jak jest możliwe, że potrafimy posłużyć się przedmiotami, które widzimy po raz pierwszy? Jaką rolę odgrywa tu kultura?

Jako teorią wyjaśniającą posłużymy się koncepcją afordancji. Sprawdzimy, w jakim stopniu pomaga nam zrozumieć otaczające nas rzeczy i kulturowy sens, który nadajemy im podczas codziennych interakcji. Każde z zajęć podzielone jest na dwie części: a) warsztatową, podczas której poddamy rekonstrukcji założenia konkretnego obiektu materialnego, traktując go jako kulturowy artefakt, b) teoretyczną, której celem jest powiązanie wniosków z części warsztatowej z elementami teorii dotyczącej artefaktów i ich afordancji.

• Konwersatorium - 30 godzin

Zajęcia na ciekawych, współczesnych i istotnych przykładach będą służyć omówieniu biologicznych podstaw zagadnień opisywanych przez humanistykę i nauki społeczne. Efektem będzie poznanie i zrozumienie ogólnych zasad działania mechanizmów biologicznych, umiejętność rozróżnienia i posłużenia się metodologią nauk przyrodniczych na tle metodologii nauk społecznych i humanistyki. Pokażemy historię metody naukowej i jej założenia, rozwój nauk biologicznych, omawiając wybrane zagadnienia z filozofii nauki i filozofii przyrody, przeanalizujemy pojęcia dowodu naukowego, prawdy w nauce, paradygmatu w naukach przyrodniczych, jak również postprawdy, pseudonauki i tzw. fake news. Zajęcia jednocześnie pozwolą przyjrzeć się ewolucyjnym korzeniom człowieka. Spuścizny każdego etapu ewolucji nosimy w sobie, wiedza o nich, mierzalna na bardzo fundamentalnym poziomie, pomaga zrozumieć, jak działamy. Z punktu widzenia biologii omówimy m.in. świadomość, empatię, sprawiedliwość, komunikację.

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem przedmiotu jest monograficzne ujęcie historycznych zagadnień dotykających związków między chrześcijaństwem a szeroko rozumianą chronologią. Kurs, mający formę hybrydową i łączący wykład monograficzny z konwersatorium, ma na celu zmapowanie kluczowych momentów w dziejach chrześcijaństwa, w których dochodziło do istotnych sporów dotyczących różnie pojmowanego czasu oraz wskazanie tego, w jaki sposób kontrowersje te przekładały się na poczucie tożsamości poszczególnych wspólnot chrześcijańskich i relacje pomiędzy nimi.

• Wykład konwersatoryjny - 30 godzin

Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze zmiennymi formami istnienia ciał, rzeczy i obrazów jako kategorii poznawczych w kulturze od epok archaicznych po współczesną technoscience. W oparciu o analizę wybranych dzieł sztuki, tekstów literackich i naukowych uczestnicy będą rozwijali umiejętność ich (re)interpretacji w ujęciu inter- i transdyscyplinarnym. Skupimy się na badaniu, w jaki sposób trzy podstawowe dla człowieka kategorie jak ciało, rzecz i obraz działają jako narzędzia poznawcze, umożliwiając wchodzenie w złożone relacje ze światem oraz budowanie wiedzy o otaczającej ich rzeczywistości.

• Konwersatorium - 30 godzin

Dostępność i rosnąca popularność narzędzi do zautomatyzowanego generowania tekstów i obrazów z wykorzystaniem narzędzi opartych na generatywnej sztucznej inteligencji (AI), przede wszystkim LLM takich jak np. ChatGPT, może prowadzić do nieuczciwych praktyk, zwłaszcza prezentowania tekstów wygenerowanych automatycznie jako prac własnego autorstwa.

Zajęcia mają na celu praktyczne przygotowanie do wykorzystania dostępnych narzędzi generatywnych w sposób zgodny z dobrymi praktykami akademickimi i prawami autorskimi.

• Konwersatorium - 60 godzin

Studia nad zagadnieniami teorii cywilizacji: komunikacja transcywilizacyjna, kategorie czasu i jednostki ludzkiej w cywilizacjach Wschodu i Zachodu.

• Konwersatorium - 30 godzin

Kurs poświęcony będzie prezentacji wybranych utworów fantastycznych, w których pojawia się wątek robotów (i/lub sztucznej inteligencji) i ich (przyszłego) miejsca w cywilizacji ludzkiej. Na zajęciach teksty literackie omawiane będą w kontekście tekstów teoretycznych i teoretycznoliterackich poświęconych relacjom ludzi i maszyn, a także pojęciom takim jak sztuczna inteligencja czy osobliwość. Ekranizacje omawianych tekstów literackich oraz wybrane epizody fantastyczno-naukowych seriali wzbogacą nasze dyskusje.