Relacje międzykulturowe w regionie - Bałkany
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3005-KU8RELB |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.905
|
Nazwa przedmiotu: | Relacje międzykulturowe w regionie - Bałkany |
Jednostka: | Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe na 2M |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Znajomość języków południowosłowiańskich, pozwalająca na posługiwanie sie literaturą przedmiotu. |
Skrócony opis: |
Przedmiot naświetla wewnętrzną specyfikę kulturową regionu z perspektywy relacji między poszczególnymi etnosami, grupami religijnymi i narodowymi, również z uwzględnieniem sąsiedztwa niesłowiańskiego. Zajęcia ukazują także relację pomiędzy stanowiącym przedmiot studiów obszarem a najważniejszymi dla jego dziejów zewnętrznymi centrami kultury, oraz wewnętrzną złożoność badanego obszaru. Najważniejszym założeniem jest odejście od perspektywy państwa narodowego i narracji nacjocentrycznych i skierowanie uwagi na przepływy, relacje i sieci. |
Pełny opis: |
Przedmiot ma za zadanie pomóc studentom w umieszczeniu znanych im elementów kultury w szerszej perspektywie poprzez śledzenie procesów i efektów komunikacji międzykulturowej z kluczowymi centrami kultury i polityki na poziomie państwowym, regionalnym, europejskim i globalnym. Zajmowanie się relacjami między kulturami zakłada badanie opozycji my/oni, która traktowana jest zarówno w terminach naturalnej różnicy/podobieństwa jak i z wprowadzeniem kategorii konfliktu. W związku z tym pojawią się m.in. takie pojęcia (wraz z konkretną egzemplifikacją) jak: typy wspólnot i czynniki/instytucje integracyjne, geograficzno-kulturowe aspekty relacji międzykulturowych, typy konfliktów (z uwzględnieniem ich związku z etnocentryzmem, stereotypizacją, społeczną stygmatyzacją itp.) oraz strategie ich przezwyciężania, a także specyfika relacji międzykulturowych w warunkach późnej nowoczesności/postnowoczesności (w tym komunikacja w cyberprzestrzeni). W trakcie zajęć poruszone zostaną zagadnienia dotyczące sytuacji mniejszości, generujące napięcia w relacjach między kulturą mniejszościową a dominującą (w tym aspekty prawno-instytucjonalne i społeczno-polityczne). Pojawi się wreszcie niezwykle ważny kontekst przeszłości jugosłowiańskiej (postkonfliktowe relacje). Badania kultury i kontaktów międzykulturowych zostaną zaprezentowane na różnych poziomach: popularnym i elitarnym, politycznym (zagranicznym i wewnętrznym) i codziennym. Celem jest nie tylko pełniejsze zrozumienie współczesnej sfery publicznej omawianych krajów, ale też uwarunkowań historycznych relacji międzykulturowych. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: Filozofia dialogu, Poznań 2006, t. 4: Różnorodność form, dialogu międzykulturowego, red. J. Baniak. M. Dąbrowski, Swój / Obcy / Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001. U. Hannerz, Powiązania transnarodowe, Kraków 2006. Swoje i cudze. Kategorie przestrzeni w literaturach i kulturach słowiańskich, t. 1, 2, 3, red. B. Zieliński, Poznań 2005. A. Jagiełło-Szostak, N. Sienko, T. Szyszlak, Konflikty kulturowe a bezpieczeństwo. Mniejszości etniczne – ludy tubylcze – uchodźcy w przestrzeni postkomunistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2018. B. Jezernik, Dzika Europa: Bałkany w oczach zachodnich podróżników, Kraków 2013. T. Petrović, Dolga pot domov. Reprezentacije zahodnega Balkana v političnem in medijskem diskurzu, Mirovni Inštitut, Ljubljana 2009. Wersja słoweńskojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/edicija/seznam/22/mediawatch22.pdf Wersja anglojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/eng/a_long_way_home.pdf Teksty związane z poszczególnymi zagadnieniami będą udostępniane przed poszczególnymi jednostkami zajęciowymi. |
Efekty uczenia się: |
Student/ka zna i rozumie: - specyfikę relacji międzykulturowych na Bałkanach - wzajemne powiązania różnych dziedzin praktyk społecznych na obszarze bałkańskim oraz bardzo dobrze realia społeczne i polityczne w odniesieniu do sytuacji na Bałkanach Student/ka potrafi: - zastosować nabytą wiedzę do interpretacji zjawisk kulturowych i kulturowo uwarunkowanych faktów politycznych w regionie w ujęciu porównawczym - dokonywać syntezy wniosków analitycznych, płynących z różnych dziedzin badań kultury Bałkanów/ syntetyzować wnioski analityczne wynikające z badań w różnych dziedzinach dotyczących kultury regionu Student/ka jest gotowa/gotów do: zgłębianie kultury czeskiej kontekście relacji czesko-słowackich oraz w odniesieniu do regionu i całej Europy Środkowej |
Metody i kryteria oceniania: |
Przedmiot kończy się egzaminem ustnym. W trakcie semestru weryfikacja efektów uczenia się odbywać się będzie również za pomocą: - pracy na zajęciach - przygotowania do zajęć Dopuszczalne są 2 nieobecności w semestrze, każda kolejna nieobecność musi być zaliczona w sposób uzgodniony wcześniej z prowadzącym. Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. Rozkład pracy studenta: uczestniczenie w zajęciach: 30 h – 1 ECTS praca własna studenta: 80 h – 3 ECTS łącznie: 4 ECTS |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Maciej Falski, Angelika Niewiadomska | |
Prowadzący grup: | Maciej Falski, Angelika Niewiadomska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Konwersatorium - Egzamin |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Tryb prowadzenia: | w sali |
|
Literatura: |
J. Mikułowski–Pomorski, Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie, Kraków 1999. Komunikacja międzykulturowa. Zbliżenia i impresje, red. A. Kapciak, L. Korporowicz, A. Tyszka. Warszawa 1995. Filozofia dialogu, Poznań 2006, t. 4: Różnorodność form, dialogu międzykulturowego, red. J. Baniak. Dialog w kulturze, red. M. Szulakiewicz, Z. Karpus, Toruń 2003. Z. Benedyktowicz, Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu, Kraków 2000. M. Dąbrowski, Swój / Obcy / Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001. Swoje i cudze. Kategorie przestrzeni w literaturach i kulturach słowiańskich, t. 1, 2, 3, red. B. Zieliński, Poznań 2005. B. Jezernik, Dzika Europa: Bałkany w oczach zachodnich podróżników, Kraków 2013. Tanja Petrović, Dolga pot domov. Reprezentacije zahodnega Balkana v političnem in medijskem diskurzu, Mirovni Inštitut, Ljubljana 2009. Wersja słoweńskojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/edicija/seznam/22/mediawatch22.pdf Wersja anglojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/eng/a_long_way_home.pdf Jugoslavija v času. Devetdeset let od nastanka prve jugoslovanske države / Yugoslavia through time. Ninety Years Since the Formation of the First Yugoslavia, red. Bojan Balkovec, Ljubljana 2009. Slovensko-hrvaško sosedstvo = Hrvatsko-slovensko susjedstvo, red. Darko Darovec i Petar Strčić, Koper 2011. S. Škrabec, Krąg z ruchomym środkiem, w: Kraków i Lublana a mit Europy Środkowej, red. J. Purchla, s. 11–24, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury. Elżbieta Znamierowska-Rakk, Pojęcie i tożsamość Europy Środkowo -Wschodniej w: Wolność i bezpieczeństwo narodów Europy Środkowo-Wschodniej w XIX-XX wieku. T. 1, Warszawa 2009. M. Czerwiński, Chorwacja między Europą a Bałkanami. Analiza dyskursu prasowego, w: W poszukiwaniu nowego kanonu. Reinterpretacje tradycji kulturalnej w krajach postjugosłowiańskich po 1995 roku, red. M. Dąbrowska-Partyka, Kraków 2005, s. 97-116. Z. Bauman, Obcy u naszych drzwi, Warszawa, 2016. A. Jagiełło-Szostak, N. Sienko, T. Szyszlak, Konflikty kulturowe a bezpieczeństwo. Mniejszości etniczne – ludy tubylcze – uchodźcy w przestrzeni postkomunistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2018. M. Korzeniewska-Wiszniewska, Serbowie jako mniejszość w warunkach transformacji politycznej w państwach byłej Jugosławii w latach 1995-2016, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2017. Ž. V. Obradović, Minorities in the Balkans: 19th and 20th Century, Čigoja, Belgrade 2015. J. Osti, O Sarajewie, "Krasnogruda" 1997, nr 7. Zakres literatury obowiązkowej do egzaminu zostanie podany uczestnikom w trakcie zajęć. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Marta Cmiel-Bażant, Maciej Falski | |
Prowadzący grup: | Marta Cmiel-Bażant, Maciej Falski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Konwersatorium - Egzamin |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Tryb prowadzenia: | w sali |
|
Literatura: |
W.J. Burszta, Duch Mitteleuropy dzisiaj, w: Procesy autoidentyfikacji na obszarze kultur środkowoeuropejskich po roku 1918, red. J. Goszczyńska, Warszawa 2008 J., Leerssen J., Imagologia. O zastosowaniu etniczności do nadawania światu sensu, tłum. E. Kledzik, „Porównania” 21 (2017), nr 2, s. 9–30. B. Jezernik, Dzika Europa: Bałkany w oczach zachodnich podróżników, Kraków 2013. T. Petrović, Dolga pot domov. Reprezentacije zahodnega Balkana v političnem in medijskem diskurzu, Mirovni Inštitut, Ljubljana 2009. Wersja słoweńskojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/edicija/seznam/22/mediawatch22.pdf Wersja anglojęzyczna: http://mediawatch.mirovni-institut.si/eng/a_long_way_home.pdf S. Škrabec, Krąg z ruchomym środkiem, w: Kraków i Lublana a mit Europy Środkowej, red. J. Purchla, s. 11–24, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury. Elżbieta Znamierowska-Rakk, Pojęcie i tożsamość Europy Środkowo -Wschodniej w: Wolność i bezpieczeństwo narodów Europy Środkowo-Wschodniej w XIX-XX wieku. T. 1, Warszawa 2009. M. Czerwiński, Chorwacja między Europą a Bałkanami. Analiza dyskursu prasowego, w: W poszukiwaniu nowego kanonu. w: Reinterpretacje tradycji kulturalnej w krajach postjugosłowiańskich po 1995 roku, red. M. Dąbrowska-Partyka, Kraków 2005, s. 97-116. Z. Bauman, Obcy u naszych drzwi, Warszawa, 2016. A. Jagiełło-Szostak, N. Sienko, T. Szyszlak, Konflikty kulturowe a bezpieczeństwo. Mniejszości etniczne – ludy tubylcze – uchodźcy w przestrzeni postkomunistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2018. M. Korzeniewska-Wiszniewska, Serbowie jako mniejszość w warunkach transformacji politycznej w państwach byłej Jugosławii w latach 1995-2016, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2017. Ž. V. Obradović, Minorities in the Balkans: 19th and 20th Century, Čigoja, Belgrade 2015. M. Mazower, Saloniki. Miasto duchów, Wołowiec 2017. M. Falski, Niechciana kultura, Warszawa 2022. J. Sujecka (red.), Macedonia - land, region, borderland, Warszawa 2013. Teksty związane z podanymi zagadnieniami będą udostępniane przed poszczególnymi zajęciami. Zakres literatury obowiązkowej do egzaminu zostanie podany uczestnikom w trakcie zajęć. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.