Język muzyczny baroku (moduł I)

obowiązkowe

Przedmiot „Język muzyczny baroku” łączyć będzie w sobie elementy wykładu (jako wprowadzenie do poruszanych zagadnień), ćwiczeń (w celu wdrażania proponowanych metod analizy) i konwersatorium (w celu dyskusji).

Celem zajęć jest przygotowanie studentów do trafnego rozpoznawania elementów właściwych dla stylu komponowania właściwego dla czasów baroku. Zajęcia mają przygotować studentów do samodzielnego odczytania i zrozumienia wszystkich warstw przekazu muzycznego, literackiego oraz - w zależności od omawianych dzieł - filozoficznego, teologicznego i symbolicznego w utworach muzycznych epoki baroku.

Realizacja zajęć odbywać się będzie w dwóch fazach:

1/ Wprowadzenie i objaśnienie podstawowych problemów, zaprezentowanie właściwych metod i narzędzi analitycznych

2/ analiza wybranych dzieł baroku z wykorzystaniem przedstawionych metod i narzędzi analitycznych

Analiza ma być skoncentrowana na zagadnieniach formalnych, problemach technik kompozytorskich oraz symbolice analizowanych utworów.

w sali

Zajęcia będą miały charakter analityczny. Podjęta zostanie problematyka stylu (styl koncertujący, recytatywny i dramatyczny, style narodowe, stile antico i moderno itd.), nauki o afektach i retoryki muzycznej. Zagadnienia teoretyczne zostaną skonfrontowane z wybranymi utworami muzycznymi, które będą przedmiotem szczegółowej analizy.

Przedmiot „Język muzyczny baroku” łączyć będzie w sobie elementy wykładu (jako wprowadzenie do poruszanych zagadnień), ćwiczeń (w celu wdrażania proponowanych metod analizy) i konwersatorium (w celu dyskusji).

Celem zajęć jest przygotowanie studentów do rozpoznawania elementów właściwych dla stylu komponowania właściwego dla czasów baroku. Zajęcia mają przygotować studentów do samodzielnego odczytania i zrozumienia wszystkich warstw przekazu muzycznego, literackiego oraz - w zależności od omawianych dzieł - filozoficznego, teologicznego i symbolicznego w utworach muzycznych epoki baroku.

Realizacja zajęć odbywać się będzie w dwóch fazach:

1/ Wprowadzenie i objaśnienie podstawowych problemów, zaprezentowanie właściwych metod i narzędzi analitycznych

2/ analiza wybranych dzieł baroku z wykorzystaniem przedstawionych metod i narzędzi analitycznych

Analiza koncentrować się będzie na zagadnieniach formalnych, problemach techniki kompozytorskiej oraz symbolice analizowanych utworów.

Podjęte zostaną następujące zagadnienia teoretyczne przygotowujące do analizy:

a) Problemy stylu w muzyce baroku

1/ styl koncertujący

- polichóralność wenecka i rzymska

- pojęcie concerto

- koncert wokalny w połowie wieku XVII

- koncert instrumentalny w epoce baroku

2/ stile antico i stile moderno

3/ style kościelny, kameralny i instrumentalny

4/ style narodowe: włoski, francuski, niemiecki, polski i inne

b) Retoryka muzyczna w epoce baroku

1/ podstawy teorii afektów w muzyce

2/ klasyfikacje figur retorycznych

3/ związek nauki o figurach z nauką o afektach

c) Problemy tonalności muzyki w epoce baroku

1/ system modalny około roku 1600

2/ etos tonacji

3/ problemy stroju muzycznego

Zagadnienia teoretyczne zostaną skonfrontowane z wybranymi dziełami muzycznymi, które będą przedmiotem szczegółowej analizy. W zależności od liczby studentów uczestniczących w zajęciach, analizowane będą następujące dzieła:

Vespro della Beatae Vergine Claudia Monteverdiego,

wybrane kantaty i inne utwory Johanna Sebastiana Bacha

wybrane fragmenty z kompozycji Georga Friedricha Händla, Henry'ego Purcella i in.

Manfred Bukofzer, Muzyka w epoce baroku, Kraków 1970;

Danuta Szlagowska, Muzyka baroku, Gdańsk 1998,

Szymon Paczkowski, Nauka o afektach w myśli muzycznej I połowy XVII wieku, Lublin 1998

Zygmunt M. Szweykowski (red.), Historia muzyki w XVII wieku, t.1-5, Kraków 2000-2007

Alfred Dürr, Kantaty Jana Sebastiana Bacha, tłum. A. Teske, Lublin 2004;

Christoph Wolff, Johann Sebastian Bach. Muzyk i uczony, tłum. B. Świderska, Warszawa 2011.

Dodatkowa literatura (wybrane artykuły i rozdziały książek) będą podawane na poszczególnych zajęciach. Dodatkowa literatura do prac pisemnych będzie ustalana indywidualnie.

1/ Studenci zapoznają się z podstawowymi problemami analizy muzyki wokalno-instrumentalnej epoki baroku.

2/ Po zajęciach (wykładach) wprowadzających do zagadnień związanych z prezentacją podstawowych kwestii teoretycznych, takich m.in. jak cele i zadania, jakie sobie stawiali kompozytorzy epoki baroku; sposoby powiązania treści literackich z warstwą dźwiękową; symbolika muzyczna; retoryka muzyczna; faktura dzieła muzycznego; tonalność muzyki w epoce baroku, style muzyczne itp., otrzymują podstawową wiedzę do wykorzystania w praktyce analizy muzycznej.

3/ Studenci potrafią zastosować otrzymany aparat analityczny w praktyce; rozumieją jak identyfikować najważniejsze zadania analityczne w konfrontacji z zadanymi do analizy utworami; potrafią dostrzec wszystkie warstwy semantyczne dzieła wokalno-instrumentalnego, odczytać przesłanie symboliczne utworu itd.

4/ Studenci potrafią przedstawić wyniki swojej analizy w formie referatu oraz w formie pracy pisemnej.

Podstawą oceny na zaliczenie jest przedstawienie analizy wybranego dzieła w formie ustnej (prezentacja podczas zajęć) i pisemnej (jako pracy zaliczeniowej).

Przedstawiona praca musi odpowiadać wymogom stawianym wobec tego typu prac na poziomie uniwersyteckim:

1/ praca powinna spełniać warunki formalne (poprzez zastosowanie właściwej edycji, umiejętność poprawnego formułowania myśli w języku polskim, prawidłowe stosowanie przypisów, prawidłowe posługiwanie się bibliografią, określenie źródeł muzycznych stanowiących podstawę analizy, prawidłową i estetyczną edycję przykładów nutowych itd.) .

2/ praca powinna spełniać warunki merytoryczne (poprzez treść adekwatną do zadania analitycznego, poprzez adekwatne do analizowanego dzieła zastosowanie metod analitycznych, poprzez właściwą analizę warstwy literackiej dzieła i właściwą analizę warstwy muzycznej, poprzez rozpatrywanie dzieła we właściwym mu kontekście historycznym i społecznym itd.).

3/ praca musi być oddana terminowo i nie powinna przekraczać 5 stron znormalizowanego maszynopisu.