Kultura Psychiatryzacji. Od depresji po neuroróżnorodność
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3700-AL-KPDN-QSP |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Kultura Psychiatryzacji. Od depresji po neuroróżnorodność |
Jednostka: | Wydział "Artes Liberales" |
Grupy: |
Przedmioty dla studentów studiów II stopnia r. akad.2024/25 semestr zimowy Przedmioty do społecznego modułu kształcenia - II stopień Artes Liberales |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Skrócony opis: |
Niniejsze zajęcia stanowią wprowadzenie do interdyscyplinarnego, społeczno-kulturowego spojrzenia na psychiatrię i zdrowie psychiczne, w szczególności tak dziś powszechne dziś zjawisko depresji i pojęcie neuroróżnorodności, Są zarazem wprowadzeniem do krytycznych badań nad zdrowiem psychicznym, dzięki którym, przyglądając się zjawisku „zaburzeń” możemy dowiedzieć się więcej o społeczeństwach i kulturach, w których występują, warunkach egzystencjalnych, jakie stwarzają, oraz postawić pytania o naturę współczesnego technokapitalizmu. |
Pełny opis: |
Depresja i neuroróżnorodność, np. w postaci spektrum autyzmu czy ADHD, pojawiają się na przecięciu procesów psychologicznych, biologicznych, społecznych, kulturowych i ekonomicznych. Ich opis i zrozumienie wymagają połączenia różnych perspektyw. Nasze podejście będzie zatem interdyscyplinarne, choć oparte głównie na analizie kulturowej i społecznej. Przyjrzymy się wybranym historycznym i kulturowym formom „niezdrowia psychicznego”, sposobom ich doświadczania, kategoryzacji, leczenia i całej ich społecznej konstrukcji. Zajmiemy się związkami między zdrowiem psychicznym a warunkami materialnymi i imaginarium symbolicznym. Zastanowimy się nad przyczynami rozpowszechnienia wspomnianych kategorii diagnostycznych, przemianami ich form i znaczeń na tle innych procesów społecznych. Czytać będziemy głównie, ale nie tylko teksty z dorobku antropologii i pokrewnych jej dziedzin. Format zajęć – konwersatorium – łączyć będzie dyskusje i elementy wykładu oraz prezentacje studenckie, a formą zaliczenia będą samodzielne mini-projekty badawcze. |
Literatura: |
***Tentative*** overview of planned course literature: [changes will reflect a greater emphasis on neuroatypicality] 1. Introduction – what's wrong with us? - Rose, Nicolas. 2006. “Disorders without borders. The expanding scope of psychiatric practice” BioSocieties - Davies, James. 2021. Sedated. How Modern Capitalism Created our Mental Health Crisis. (excerpts) 2. Psychiatric histories - Shorter, Edward. 2009. Before Prozac. excerpts 3. Antipsychiatric histories - Szasz, Thomas. The Myth of Mental Illness, excerpts - Foucault, Michel. Madness and Civilization / Discpipline and Punish, excerpts - [Kazimierz Jankowski, Od psychiatrii biologicznej...] - Cohen, Bruce. 2018. „Introduction” in: Routledge International Handbook of Critical Mental Health 4. What “is” depression – an interdisciplinary perspective - Lewis, Bradley. 2012. Depression. Integrating Science, Culture, and Humanities. - Sokół, Grzegorz. 2023. Working Through What Is. Ch.3. / 2021 “Prawdziwa depresja I paternalism kliniczny.” LUD - DSM-5, ICD-10 diagnostic definitions - Metzl / Chodoff, open essays on Medicalization 5. Depression and cross-cultural psychiatry - Kleinman & Good. 1985. Culture and Depression, chs by Schieffelin (New Guinea), Obeyesekere (Sri Lanka), Good & Good (Iran). 6. A Western history: from Acadia to Melancholia to Prozac - Jackson, Stanley. 1985. “Acedia the Sin…” in Culture and Depression - Radden, Jennifer, ed. 2000. The Nature of Melancholia. From Aristotle to Kristeva (excerpts) - Lawlor, 2012, From Melancholia to Prozac, excerpts / Jansson, From Melancholia to Depression 7. Psychologies - Freud, Sigmund. “Mourning and Melancholia”, “Loss” in: The Standard Edition; - Beck, Aaron. - Klein, Melanie. “The Depressive Position” (in Radden) - Rose, Nicolas. 1998. Inventing Our Selves. Psychology, Power and Personhood (excerpts). 8. Diagnosing gender - Metzl, Jonathan. 2003. Prozac on the Couch. Prescribing Gender in the Era of Wonder Drugs (exceprts) - Showalter, Elaine. 1985. The Female Malady. Women, madness, and English culture, 1830–1980 - Galasinski, Dariusz. 2008. Men’s Discourses of Depression. 9. Normalcy and pathology. - Horwitz and Wakefield, 2007. The Loss of Sadness - Rose, Nicolas. 2010. “Normality and pathology in a biomedical age” - Benedict, Ruth. “Anthropology and the Abnormal” Recommended: - Canguilhem, The Normal and the Pathological; (Margree, 2003 “Normal and Abnormal”) 10. Depression and Disability - Davis, Lennard. 2015. “Depression and Disability” in The End of Normal. 11. A global epidemic - Watters, Ethan. 2010. Crazy Like Us. - Kitanaka, Junko. 2012. Depression in Japan. - Zhang, Li. 2020. Anxious China - Lakoff, Andy. “Anxieties of Globalization. Antidepressant Sales and Economic Crisis in Argentina.” 12. Serotonin! - Debating the serotonin theory – Healy, David. The Antidepressant Era or Let Them Eat Prozac; - Moncrieff, 2009, “The myth of the chemical cure”; 2022, “The serotonin theory of depression” 13. Pharmaceutical cultures - Jenkins et al., The Pharmaceutical Person, selected chs - Petryna et al., Global Pharmaceuticals, selected chs. - Martin, Emily. “Pharmakon” - Dumit, Drugs for Life 14. Socialism and postsocialism - Skultans, “The appropriation of suffering” - Matza, Tomas. 2018. Shock Therapy. Psychology, Precarity and Well-Being in Postsocialist Russia. - Sokół, Working Through What Is, ch 1 15. Depression and capitalism - Rose, 2018. Our Psychiatric Future ch 3; - Fisher, Mark. 2009, Capitalist Realism (excerpts) - Cohen, Bruce. 2016. Psychiatric Hegemony |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu zajęć student/-ka: W zakresie wiedzy: - Rozumie różnorodność czynników składających się na kategoryzację zdrowia i zdrowia psychicznego oraz zna narzędzia, jakie oferują badania interdyscyplinarne i społeczno-kulturowe do ich analizy - K_W01, 02, 03, 04 W zakresie umiejętności: - potrafi stworzyć własny projekt badawczy na temat związany z tematyką zajęć i przedstawić wyniki swoich badań przed publicznością oraz w formie pisemnej K_U03, 04, 06, 07 W zakresie kompetencji spolecznych: - rozumie uwarunkowania historyczno-kulturowe oraz różnorodność kategorii zdrowia psychicznego i jego roli w społeczeństwie, K_K07, 08, 10 |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena końcowa składa się z kilku elementów w następujących proporcjach: Udział (przygotowanie do zajęć, udział w dyskusji na zajęciach) – 40% Projekt końcowy – 40% Prezentacja zajęć – 20% Zakończenie kursu następuje po spełnieniu wszystkich wymagań kursu (udział, prezentacja i praca końcowa) |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Grzegorz Sokół | |
Prowadzący grup: | Grzegorz Sokół | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
|
Pełny opis: |
W ciągu ostatnich lat i dziesięcioleci to, co rozumiemy jako „zaburzenia psychiczne”, rozprzestrzeniło się do tego stopnia, że można słusznie zakwestionować tradycyjne rozróżnienie między „normalnym” a „nienormalnym”. Kluczową częścią tej zmiany była depresja – kategoria odnosząca się do tego, co można nazwać najbardziej zauważalną medykalizowaną dziedziną ludzkiego doświadczenia. Kurs ten ma na celu wyjaśnienie przemian zaburzeń zdrowia psychicznego, objawiających się wzrostem depresji, z perspektywy społeczno-kulturowej, biorąc pod uwagę nasze kategorie dobrostanu i normalności, rozumienie zdrowia i praktyki uzdrawiania, w tym samą psychiatrię, jak zjawiska zmieniające się historycznie. Będziemy czytać zarówno klasyczną, jak i najnowszą literaturę dotyczącą tych zagadnień z zakresu antropologii, socjologii i filozofii i spróbujemy krytycznie ocenić naszą współczesność w świetle jej ustaleń. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.