Historia starożytna II [2900-L-HST2] Semestr letni 2023/24
Ćwiczenia, grupa nr 7

Ogólnie: A. Ziółkowski, Historia Rzymu, 2004.

Szczegółowo:

J. Linderski, Rzymskie zgromadzenia wyborcze od Sulli do Cezara, 1966.

M. Beard, J. North, S. Price, Religie Rzymu, 2017.

E. Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, wiele wydań).

Poza tym artykuły, głównie po angielsku, na poszczególne tematy.

Rzym: religia państwowa a życie polityczne.

1. Inauguracja Numy Pompilliusa jako króla Rzymu. (Plutarch, Numa; Livius ks. 1).

2. Status religijny patrycjuszy: polemika w sprawie dopuszczenia plebejuszy do kolegiów pontyfików i augurów. (Livius ks. 10).

3. Jak przywrócić pax deorum? Aparat religijny republiki w obliczu klęsk lat 218–216. (Livius, ks. 21–23; Plutarch, Fabius Maximus, Marcus

Marcellus).

4. Znaki od bogów (signa) a wybory urzędników: sprawa Caiusa Flaminiusa cos. 223, 217; wybory konsulów na rok 162. (Fasti Capitolini; Cicero, De natura deorum, De divinatione; Plutarch, Marcus Marcellus; Valerius Maximus, ks. 1); Granius Licinianus.

5. Religia państwowa jako narzędzie walki politycznej: pierwszy konsulat Cezara (59 r.). Cassius Dio ks. 38; Appianos, Wojny domowe ks. 2;

Plutarch, Pompeius, Cezar, Cato Młodszy; Cicero, Listy, pro Plancio, de domo sua; Suetonius, Cezar.

6. Religia armii rzymskiej za pryncypatu: Feriale Duranum. (w internecie tekst po angielsku).

7. „Oficjalne” prześladowania religijne w cesarstwie: manichejczycy i chrześcijanie za tetrarchii. (teksty źródłowe w: K. Stebnicka, P. Janiszewski, Imperium Romanum. Władza, propaganda, konflikty ideologiczne 2003; oraz Eusebios, Historia kościelna ks. 8, 9; Lactantius, de mortibus persecutorum: stare wydanie po polsku, nowsze w innych językach)

Wspólna analiza tekstów źródłowych i ich komentowanie na podstawie literatury przedmiotu oraz indywidualne referaty.

prof. dr hab. Adam Ziółkowski