Blok: Prawidłowości rozwoju
1. Teorie i perspektywy teoretyczne (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Klasyczne teorie: Eriksona, Bronfenbrennera, Piageta, Wygotskiego, Bowlbyego
2) Przykłady najnowszych badań przeprowadzonych w ramach tych teorii
3) Krytyczna analiza teorii klasycznych
2. Metody badawcze w psychologii rozwoju człowieka (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Pomiar zmiany rozwojowej w kontekście odmiennych schematów badań rozwojowych (np. podłużne, poprzeczne). Omówione będą badania nad tym samym tematem, ale prowadzone w odrębnych schematach wraz z podkreśleniem odmienności we wnioskowaniu z obu badań
2) Typy badań zróżnicowane pod względem metod pomiaru: naturalne badania obserwacyjne, eksperymenty, badania oparte na metodach samoopisowych. Omówione będą badania nad tym samym tematem, prowadzone w jednym schemacie, ale z wykorzystaniem odmiennych metod pomiaru wraz z podkreśleniem odmienności we wnioskowaniu z obu badań
3) Podsumowanie rodzajów wnioskowania w oparciu o różne schemat/typ badania (jako przykład myślenia krytycznego)
3. Mechanizmy i prawidłowości rozwoju w ciągu życia (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Podstawowe potrzeby psychologiczne jako mechanizm napędowy rozwoju (SDT; Ryan i Deci)
2) Deregulacja biegu życia: przyczyny i wskaźniki (badania z wielu projektów, np. WVS)
3) Zasoby jednostkowe potrzebne do radzenia sobie ze zdarzeniami normatywnymi i nienormatywnymi (np. poczucie kontroli, poczucie własnej skuteczności, odroczenie gratyfikacji)
4) Prężność/odporność (resilience)
4) Rola pozytywnych emocji/doświadczeń w optymalnym rozwoju (Fredrickson)
5) Hipoteza dopasowania kulturowego
4. Normatywność i zmiana (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Zdarzenia normatywne/normatywność (norma rozwojowa a osiągnięcie rozwojowe) oraz pojęcie kryzysu w rozwoju
2) Normatywne i nienormatywne ścieżki rozwojowe;
3) Harmonijność rozwoju w ciągu życia
5. Kryzysy i rozwój (dr hab. Grażyna Katra)
1) Kryzysy w ciągu życia
2) Wyłaniająca się dorosłość
Blok: Obszary rozwoju
6. Samoregulacja w biegu życia (dr hab. Grażyna Katra)
1) Samoregulacja (SR) i jej rodzaje
2) Koncepcja SR intencjonalnej (SRI) i prospektywnej (SRP)
3) SR jako zdolność i jako proces
4) SR a osiągnięcie autonomii w okresie dorastania
5) SRI w fazie wyłaniania się dorosłości i we wczesnej dorosłości SRI a dojrzałość i mądrość
7. Rozwój poznawczy (dr hab. Grażyna Katra)
1) Teorie rozwoju poznawczego
2) Osiągnięcia rozwoju poznawczego okresu dorastania według teorii Piageta
3) Założenie i implikacja teorii przetwarzania informacji jako przejaw rozwoju poznawczego
4) Egocentryzm młodzieńczy
5) Rozwój moralny
6) Koncepcje postpiagetowskie i neopiagetowskie myślenia w dorosłości
7) Czynniki obniżające funkcjonowanie poznawcze w dorosłości – model CALLA
8. Przywiązanie i bliskie związki (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Przywiązanie w dzieciństwie i adolescencji
2) Przywiązanie a miłość romantyczna (wraz z przykładem najnowszych badań);
3) Przywiązanie a behawioralny system seksualny (Badanie Birnbaum i in., 2014);
4) Zasady wspierania rozwoju ufności przywiązaniowej u osób w różnym wieku (przykład programów interwencyjnych opartych na przywiązaniu)
9. Rozwój psychoseksualny (dr hab. Grażyna Katra)
1) Wprowadzenie do seksualności człowieka
2) Etapy rozwoju psychoseksualnego w różnych ujęciach
3) Zachowania seksualne u dzieci
4) Zaburzenia rozwoju seksualnego
10. Osobowość. Rozwój tożsamości i struktury Ja (dr hab. Grażyna Katra)
1) Wybrane koncepcje rozwoju osobowości
2) Istota i funkcje poczucie tożsamości
3) Teorie rozwoju tożsamości w okresie dorastania
4) Formowanie światopoglądu i koncepcji życia
5) Zależności pomiędzy rozwojem struktury Ja a społecznym funkcjonowaniem jednostki
Blok: Konteksty rozwoju
11. Rodzina (dr hab. Anna Cierpka)
1) Zadania rozwojowe systemu rodzinnego w biegu życia
2) Dodatkowe etapy cyklu życia rodziny – rozpad i rekonstrukcja rodziny
3) Znaczenie modeli teoretycznych w badaniach nad rodziną
12. Socjalizacja (dr hab. Anna Cierpka)
1) Znaczenie przejścia z przedszkola do szkoły - potrzeby i kompetencje dziecka
2) Socjalizacja w obszarze edukacyjnym w okresie szkolnym
13. Edukacja (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Potrzeba kompetencji (Ryan i Deci)
2) Znaczenie osiągnięć edukacyjnych jako cel rodzicielski i cel nauczania szkolnego
3) Pracowitość vs talent jako kulturowo uwarunkowane ukryte założenia osiągnięć edukacyjnych (przykłady różnic międzykulturowych)
4) Rola nastawienia w podnoszeniu motywacji osiągnięć (koncepcja Dweck oraz jej krytyka jako przykład myślenia krytycznego);
5) Uczenie się przez całe życie jako cel adaptacyjny
14. Czynniki ekologiczne w rozwoju (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Nisza rozwojowa (Super i Harkness);
2) Status społeczno-ekonomiczny rodziny jako predyktor rozwoju lub czynnik ryzyka (przykłady najnowszych badań);
3) Wpływ stresu ekonomicznego na funkcjonowanie systemu rodzinnego oraz rozwój (koncepcja Congera);
4) Znaczenie innych czynników ekologicznych na rozwój
15. Czynniki kulturowe w rozwoju (dr hab. Katarzyna Lubiewska)
1) Hipoteza dopasowania kulturowego (przypomnienie)
2) Międzykulturowe różnice w celach socjalizacyjnych: niezależność/współzależność;
3) Kulturowo specyficzne modele socjalizacji (Keller, 2015)
4) Kulturowe uwarunkowania klasycznych teorii rozwoju Eriksona, Piageta, Ainsworth (przykład myślenia krytycznego nad trafnością ekologiczną teorii i narzędzi pomiarowych).
5) Różnice w stylach/jakości rodzicielstwa w różnych krajach (krytyczna analiza koncepcji Chua na przykładzie najnowszych badań)
|