Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Podręczniki i programy polonistyczne w szkole podstawowej. Prawo oświatowe

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3007-N1A2PR
Kod Erasmus / ISCED: 05.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0114) Kształcenie nauczycieli ze specjalizacją tematyczną Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Podręczniki i programy polonistyczne w szkole podstawowej. Prawo oświatowe
Jednostka: Instytut Polonistyki Stosowanej
Grupy: Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia, II rok
Przedmioty I roku specjalizacji "nauczycielskiej" (II rok studiów) - filologia polska, stacjonarne
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 1.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Celem kursu jest wykształcenie umiejętności oceniania programów i podręczników. Punkt wyjścia stanowi rozmowa na temat istoty reformy edukacji z 2017 r. oraz analiza obowiązujących podstaw programowych dla II etapu edukacyjnego. Podczas zajęć ustala się właściwości programu nauczania i podręcznika szkolnego oraz analizuje, porównuje i ocenia wybrane przykłady. Poruszone zostaną następujące zagadnienia: szkoła tradycyjna a współczesne jej koncepcje; cele nauczania i ich formułowanie; program i jego realizacja, planowanie pracy dydaktycznej oraz budowanie rozkładu treści nauczania; podręczniki szkolne i ich wykorzystanie w nauczaniu-uczeniu się; projektowanie lekcji i zasady pisania scenariuszy zajęć z wykorzystaniem podręczników; organizacja działań edukacyjnych w pracy z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych; nauczycielskie narzędzia diagnozy procesu i efektów uczenia się. Ponadto studenci zapoznają się z podstawowymi treściami dotyczącymi obowiązującego prawa oświatowego.

Pełny opis:

1. Analiza i ocena programów nauczania języka polskiego dla szkoły podstawowej:

- Ewaluacja programu – istota i zadania ewaluacji;

- Realizacja treści z podstawy programowej w wybranych programach (porównanie);

- Analiza treści programowych w wybranych programach a realizacja nowych wymogów: kształcenie zintegrowane, wykorzystanie nowych mediów, potrzeby uczniów z dysfunkcjami, potrzeby uczniów szczególnie uzdolnionych;

- Układanie fragmentu programu do wybranej treści programowej (np. oficjalne i nieoficjalne sytuacje mówienia).

2. Analiza i ocena podręczników do języka polskiego dla szkoły podstawowej:

- Funkcje podręcznika: dla kogo przeznaczony jest podręcznik, jakie są kryteria wyboru?

- Szacowanie wartości podręcznika (wady, zalety podręczników do gimnazjum) na podstawie wybranych przykładów.

- Dialogowość podręczników szkolnych: funkcje odbiorcy i nadawcy w podręczniku szkolnym.

- Analiza treści pod względem: powiązania z podstawą programową i programem nauczania, aktualności i zasadności treści, potrzeb i zainteresowań uczniów.

- Kształcenie językowe w szkole podstawowej – jakie sprawności powinien kształcić podręcznik?

- Kształcenie literacko-kulturowe w szkole podstawowej; sposób ujęcia w podręczniku.

3. Realizacja programu i wykorzystanie podręcznika na lekcji i w samokształceniu:

- Podręcznik a realizacja programu.

- Różnorodność metod nauczania.

- Różnorodność zadań i ćwiczeń zawartych w podręczniku.

- Pomiędzy teorią a praktyką: język i przydatność warstwy teoretycznej.

- Roczne rozkłady materiału.

- Wykorzystanie podręcznika w samokształceniu.

Literatura:

Piotr Ciborski, Karta nauczyciela komentarz problemowy, Gdańsk 2017.

Elżbieta Czyż, Prawa i obowiązki ucznia w statutach szkolnych, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2017, Vol. 16 Nr 2, s. 223-257.

Łukasz Korzeniowski (red.) Statut nieumarły. Wzór statutu szkoły z komentarzem, Kraków 2023.

Agnieszka Mikołajczuk, Edyta Bańkowska (red.) Kompetencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole, Warszawa 2006.

Jolanta Nocoń, Dialogowość podręczników szkolnych, [w:] Kształcenie porozumiewania się; red. S. Gajda, J. Nocoń, Opole 1994, s. 179-183.

Magdalena Trysińska, Katarzyna Maciejak (red.) Kompetencje nauczyciela polonisty w nowoczesnej szkole. Między schematem a kreatywnością, Warszawa 2019.

Urszula Żydek-Bednarczuk Koncepcja kształcenia językowego w gimnazjum [w:] Podręcznik jako narzędzie kształcenia polonistycznego w gimnazjum; red. H. Kosętka, Z. Uryga, Kraków 2002, s. 133-144.

Efekty uczenia się:

W zakresie wiedzy Student/Studentka zna i rozumie:

- zagadnienie klasy szkolnej jako środowiska edukacyjnego w odniesieniu do przedmiotu język polski i jego miejsca w ramowych planach nauczania na poszczególnych etapach edukacyjnych;

- współczesne koncepcje nauczania w odniesieniu do obowiązującej podstawy programowej nauczania języka polskiego w szkole podstawowej (klasy 4-8);

- zagadnienie lekcji jako jednostki dydaktycznej i konieczność projektowania działań edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanych potrzeb i możliwości uczniów, w tym doboru odpowiednich programów nauczania, podręczników i pomocy naukowych.

Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.:

C.W2, C.W3; C.W4, C.W5, C.W7

W zakresie umiejętności Student/Studentka potrafi:

- przeanalizować rozkład materiału,

- dokonać analizy oraz oceny programu i podręcznika pod kątem potrzeb ucznia danego poziomu nauczania, uwzględniając własne założenia metodyczne.

Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.:

C.U1, C.U2, C.U3, C.U4, C.U5

W zakresie kompetencji społecznych Student/Studentka:

- wyraża gotowość do adaptowania pomocy dydaktycznych i metod pracy do potrzeb i różnych stylów uczenia się uczniów;

Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.:

C.K1

Grupa zajęć z rozporządzenia MNiSW w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela z 25 lipca 2019 r.: C.

Metody i kryteria oceniania:

Nakład pracy:

Udział w zajęciach: 15 godzin

Przygotowanie do zajęć (w tym czytanie wskazanej literatury): 10 godzin

Przygotowanie pracy zaliczeniowej: 5 godzin

Metody i kryteria oceniania:

1. Obecność na zajęciach

a. osoba studiująca ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze;

b. jeśli osoba studiująca ma więcej nieusprawiedliwionych nieobecności, nie otrzymuje zaliczenia z zajęć;

c. jeśli osoba studiująca chce usprawiedliwić nieobecności, musi w ciągu tygodnia udokumentować ich obiektywne przyczyny (np. zwolnieniem lekarskim);

d. osoba studiująca ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.;

2. Aktywność podczas zajęć (ocenie podlegają: treść wypowiedzi, umiejętność pracy w grupie, umiejętność pracy indywidualnej, etyczność zachowania, umiejętność przekazywania informacji – również zwrotnych);

3. Praca pisemna*: recenzja wybranego podręcznika szkoły podstawowej z przykładami wykorzystania w toku lekcji.

Zasady korzystania z narzędzi SI:

1. Jeśli osoba studiująca chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:

a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,

b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.

2. Osoba studiująca nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.

3. Jeśli osoba studiująca wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:

a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub

b. w sposób z nią nieuzgodniony,

osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.

Podstawa:

1. Uchwała nr 170 Rady Dydaktycznej dla kierunków studiów: filologia bałtycka, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, filologia polska, filologia polskiego języka migowego, kulturoznawstwo – wiedza o kulturze, logopedia ogólna i kliniczna, slawistyka, sztuka pisania, sztuki społeczne z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia na Wydziale Polonistyki

2. Uchwała nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia

3. Uchwała nr 14 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 13 lipca 2020 r. w sprawie wytycznych dotyczących standardów i procedur postępowania w przypadku przygotowywania prac zaliczeniowych i dyplomowych z naruszeniem prawa na Uniwersytecie Warszawskim.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin, 42 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Helena Balcerek
Prowadzący grup: Helena Balcerek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Tryb prowadzenia:

w sali

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-01-25
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin, 34 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Helena Balcerek
Prowadzący grup: Helena Balcerek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Tryb prowadzenia:

w sali

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-bc9fa12b9 (2025-06-25)