Ćwiczenia z widzenia

ogólnouniwersyteckie

Elementarne wiadomości z zakresu mediów wizualnych, ich technik, historii, metod i zasięgów oddziaływania.

Przedmiotem konwersatorium będą próby odpowiedzi na pytania: jak opisać? jak opowiedzieć? jak patrzeć? Teoretyczne zaplecze zajęć stanowić będą proponowane w ramach „studiów wizualnych” analizy procesów widzenia jako elementarnej zdolności poznawczej. Punktem wyjścia zajęć będą konkretne ćwiczenia, których dopełnieniem będą teksty z zakresu literatury i studiów wizualnych.

Konwersatorium będzie połączeniem prostych ćwiczeń (np. „pokaż i opowiedz”) z krytyczną dyskusją na temat wybranych lektur z zakresu „studiów wizualnych”. Ćwiczenia mają cel podwójny. Jednym jest „pokazać widzenie” przez rozwijanie wnikliwości postrzegania otaczającego świata, uważności, krytycyzmu wobec nadmiaru bodźców wizualnych. Chodzi przy tym również o pobudzanie wyobraźni oraz trening pamięci wzrokowej. Korzystać tu będziemy z niektórych doświadczeń dydaktycznych uczelni artystycznych. Ponieważ zajęcia adresowane są przede wszystkim do humanistów, ich drugim celem jest wyrabianie i doskonalenie umiejętności językowych, zdolności „wysłowienia” doświadczeń wizualnych. Niektóre ćwiczenia będą miały charakter zespołowy. W toku zajęć przewiduje się realizację pomysłów i inicjatyw studentów.

Antropologia kultury wizualnej, opracowanie Iwona Kurz, Paulina Kwiatkowska, Łukasz Zaremba, Warszawa 2012 (wybrane artykuły)

Rudolf Arnheim, Sztuka i percepcja wzrokowa, przeł. Jolanta Mach, Gdańsk 2004

Mieke Bal, Wizualny esencjalizm i przedmiot kultury wizualnej, w: Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Questiones”, przeł. Mariusz Bryl, Poznań 2010, s.839-899 (wraz z dyskusją z autorką tamże)

Wojciech Bałus, Czytać czy widzieć? w: tegoż Efekt widzialności, Kraków 2013, s. 11-24

John Berger, Sposoby widzenia, przeł. Mariusz Bryl, Poznań 1997

Johnatan Crary, Zawieszenia percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna, przeł. Łukasz Zaremba, Iwona Kurz, Warszawa 2009

Nicolas Mirzoeff, Podmiot kultury wizualnej, przeł. Mariusz Bryl, w: Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów „Artium Questiones”, Poznań 2010, s.795-815.

W.J.T.Mitchell, Czego chcą obrazy? Pragnienia przedstawień, życie i miłości obrazów, przeł. Łukasz Zaremba, Warszawa 2013

Bohdan Paczowski, Oko Brodskiego. Widzialność słowa, w: tegoż, Zobaczyć, Gdańsk 2005, s.133-148.

Efektami uczenia winny być:

- umiejętność analizy mediów wizualnych i „sposobów widzenia”

- rozwinięty język analizy i opisu

- znajomość problematyki studiów kulturowo-wizualnych i podstawowych tekstów teoretycznych z ich zakresu

Efektem zajęć w zakresie wiedzy będzie poznanie podstawowych założeń „studiów wizualnych” poprzez wspólną (także krytyczną) analizę klasycznych lektur z zakresu „Visual and cultural studies”

Główne efekty konwersatorium leżą w zakresie wyrabiania umiejętności analizy sposobów widzenia, rozpoznawania wizualnych kodów kulturowych, pogłębienia predyspozycji odbiorczych (nie tylko w zakresie sztuk wizualnych). W kontekście programowych założeń studiów Artes liberales szczególne znaczenie powinno mieć rozwijanie zdolności dostrzegania wspólnoty różnych mediów: wizualnych i audialnych.

Rozwijana ma być umiejętność opisu i analizy mediów wizualnych, wzbogacanie języka, także dzięki sięganiu do tekstów literackich i poetyckich.

Podstawą oceny będzie wykonywanie kolejnych ćwiczeń, przygotowania lektur oraz aktywność na zajęciach

Zaliczenie na podstawie kompletu zadań wykonywanych w trakcie zajęć

Oceniane będą:

- każdorazowe przygotowanie do zajęć

- wykonanie ćwiczeń ustnych i pisemnych

- aktywność w czasie zajęć (udział w dyskusji, indywidualne pomysły)