Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Teoria literatury I (H)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3305-TL1-H-1U
Kod Erasmus / ISCED: 09.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0231) Języki obce Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Teoria literatury I (H)
Jednostka: Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Grupy: Plan specjalności hiszpańskiej 1 rok 2 stopnia
Plan specjalności latnoamerykańskiej 1 rok 2 stopnia
Zajęcia specjalizacyjne dla specjalności hiszpańskiej studiów 2 stopnia
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: hiszpański
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne
proseminaria

Założenia (opisowo):

Celem zajęć jest analiza zagadnień teorii i krytyki literatury, takich jak literatura a „doświadczenie”, literackość a społeczny charakter tekstu literackiego, kategoria autora i podmiotu literackiego, intencja i znaczenie, recepcja/lektura/czytelnik, poetyka przedstawieniowa, écriture, tekst i dyskurs, intertekstualność i interdyskursywność, mit i ideologia, etc., w świetle głównych kierunków teorii literatury XX wieku. W czasie zajęć omawiane będą konkretne lektury, których znajomość, jak również rozumienie występujących w nich pojęć i terminologii, będzie podstawowym warunkiem zaliczenia.


Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Program przedmiotu obejmuje przegląd najważniejszych kierunków w teorii literatury XX wieku od przełomu antypozytywistycznego po teorie kulturowe. Omówione zostaną założenia fenomenologicznej filozofii literatury, hermeneutyki, formalizmu, strukturalizmu, teorii języka i tekstu Bachtina, socjokrytyki, psychoanalizy, postrukturalizmu oraz formacji kulturowych (poetyka kulturowa, feminizm, badania genderowe, nowy historyzm, studia postkolonialne). W świetle tych teorii będą analizowane kluczowe problemy i kategorie literaturoznawstwa, takie jak intencja i znaczenie, „doświadczenie” i rzeczywistość literacka, autor i podmiot literacki, recepcja/lektura/czytelnik, écriture, tekst i dyskurs, intertekstualność i interdyskursywność, mit i ideologia, etc. Przyjęta metoda łączy syntetyczny ogląd w/w szkół i kierunków z  analizą wybranych tekstów teoretycznych.

Pełny opis:

Zakres tematów w I semestrze:

I.. Wprowadzenie

1. Co to jest literatura?

2. Teoria literatury a poetyka, krytyka literacka, historia literatury i literatura porównawcza

3. Tradycja i kanon literacki

4. Główne problemy teorii literatury: autor i podmiot literacki, intencja i znaczenie, dzieło i tekst, czytelnik i interpretacja, literatura i „doświadczenie”

II. Formacja fenomenologiczna

1. Ontologiczna teoria literatury Ingardena

2. Estetyka recepcji: Iser, Jauss

3. Hermeneutyka posthusserlowska: Gadamer, Heidegger, Ricœur, Merleau Ponty

III. Zwrot lingwistyczny w nauce o literaturze: formalizm rosyjski, strukturalizm:

1. Lingwistyka de Saussure’a i literatura

2. Podstawowe założenia formalizmu rosyjskiego

3. Mechanizmy strukturalizmu

4. Narratologia strukuralistyczna

IV. Literatura i nieświadomość:

1. Freud, nieświadomość i twórczość artystyczna

2. Mechanizm marzeń sennych i psychoanaliza

3. „Niesamowite” (das Unheimliche) czyli literacki efekt obcości

4. Jung: archetypy i symbole

5. Lacan: realne, wyobrażone, symboliczne; Lacanowska kategoria inności

Literatura:

Dla I i II semestru:

BAJTÍN, M., Teoría y estética de la novela, Madrid, Taurus, 1989.

BARTHES, B.: “La muerte del autor”, en: El susurro del lenguaje. Más allá de la palabra y la escritura, Barcelona, Paidós, 1999, pp. 65-71.

---- “Introducción al análisis estructural de los relatos”, en: Silvia Niccolini (comp.) El análisis estructural, Buenos Aires, CEAL, 1977, pp. 65-101.

---- “El mito hoy”, en: Mitologías, Buenos Aires, Siglo XXI, 2003, pp. 199-257.

BAUDRILLARD, J.: “Precesión de simulacros”, en: Cultura y simulacro, Editorial Kairós, Barcelona 1978, pp. 9-24.

BENJAMIN, W. “El narrador”, en: Para una crítica de la violencia y otros ensayos, Iluminaciones IV, Madrid, Taurus, 1999, pp. 111-134.

BLOOM, H. “Prefacio y preludio” y “Del canon”, en: El canon occidental, Barcelona, Anagrama, 2005, pp. 11-51.

Burzyńska, A i Markowski, M. P. Teorie literatury XX wieku, Kraków, Znak, 2006.

CERTEAU, M. de: La invención de lo cotidiano, México, Universidad Iberoamericana, 1996.

CULLER, J.: Sobre la deconstrucción, Madrid, Cátedra, 1984.

ECO, U. “El extraño caso de la intentio lectoris”, en: Los límites de la interpretación, Barcelona, Ed. Lumen, 1990, pp. 19-46.

EAGLETON, T. Una introducción a la teoría literaria, Madrid, Fondo de Cultura Económica, 1993.

FOUCAULT, M.: “Qu’est-ce qu’un auteur”, en: Dits et ecrits, t. I, Gallimard, Paris, pp. 789-821.

---- Las palabras y las cosas, Siglo XXI, México 1998.

FREUD, S.: “El poeta y los sueños diurnos” [en:] Obras completas, t. 2, Madrid, Biblioteca Nueva, 1973, pp. 1343-1348.

---- “Lo siniestro” [en:] Obras completas, t. 3, Madrid, Biblioteca Nueva, 1973, pp. 2483-2505.

GENETTE, G.: “La literatura a la segunda potencia”, [en:] Intertextualité. Francia en el origen de un término y el desarrollo de un concepto, selección y traducción de Desiderio, UNEAC, Casa de las Américas, Embajada de Francia en Cuba, La Habana 1997, pp. 53-62.

HUTCHEON, L.: The Politics of Postmodernism, Londres, Routledge, 1989.

INGARDEN, R.: “Z teorii dzieła literackiego”, w: A. Burzyńska i M. P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków, Znak, 2006, pp. 43-72.

JAMESON, F.: Postmodernism, or, the Cultural Logic of Late Capitalism, Durharm, Duke University Press, 1991.

LACAN, J.: El seminario de Jacques Lacan, Libro 20, Aun, 1972-1973. Texto establecido por Jacques-Alain Miller, Barcelona, Paidós, 1985.

McHALE, Brian, Postmodernist Fiction, London, Metuen, 1987.

Navarro, D. (ed.): Intertextualité. Francia en el origen de un término y el desarrollo de un concepto, UNEAC, Casa de las Américas, Embajada de Francia en Cuba, La Habana 1997.

RICŒUR, P.: „O interpretacji”, w: A. Burzyńska i M. P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków, Znak, 2006, pp.193-212.

WHITE, H.: El texto histórico como artefacto literario y otros textos, Barcelona, Ed. Paidós Ibérica, 2003.

Efekty uczenia się:

Efekty kształcenia:

Wiedza: Student poznaje programy głównych nurtów dwudziestowiecznej teorii literatury; otrzymuje słownik najważniejszych jej pojęć. (K_W02, K_W03)

Umiejętności: Student zdobywa umiejętność definiowania koncepcji kluczowych dla nowoczesnych i ponowoczesnych badań literackich, a także zastosowania ich do analizy tekstów literackich oraz innych tekstów kultury; potrafi przeprowadzić krytyczną analizę tekstu literaturoznawczego, osadzić go w kontekście metodologicznym. (K_U01, K_U03, K_U04, K_U06, K_U07, K_U08)

Kompetencje społeczne: Student jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności i rozumie także potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju; śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w języku, kulturze i literaturze Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej (K_K01, K_K04)

Metody i kryteria oceniania:

1. Bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność - 50%

2. Egzamin ustny (egzamin zdalny za pomocą rekomendowanego przez Uniwersytet komunikatora) - 50%

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Proseminarium, 30 godzin, 13 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Flisek
Prowadzący grup: Agnieszka Flisek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Proseminarium - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-2b06adb1e (2024-03-27)