Współczesna literatura latynoamerykańska w świetle teorii kulturowej

seminaria magisterskie

Znajomość języka hiszpańskiego na poziomie zaawansowanym; znajomość podstawowych pojęć z zakresu literaturoznawstwa i historii literatury latynoamerykańskiej; znajomość głównych szkół myślenia i tradycji w humanistyce.

zdalnie

Seminarium przygotowuje do prowadzenia badań i napisania pracy magisterskiej z zakresu współczesnej literatury i kultury hispanoamerykańskiej. Naszym celem będzie analiza tekstów z perspektywy kulturowej teorii literatury, a co za tym idzie, rozpoznanie kulturowych kontekstów ważnych i specyficznych dla literatury hispanoamerykańskiej ostatnich dziesięcioleci. Dyskusje seminaryjne będą toczyć się wokół takich zagadnień jak: tożsamość kulturowa, inność, problem reprezentacji i społeczne sposoby jej konstruowania, hegemonia i transkulturacja, intertekstualność i interdyskursywność, mit i ideologia, itp.

W roku akademickim 2020/2021 zajęcia prowadzone są zdalnie, metodą synchroniczną

Pierwsze spotkania poświęcone będą próbie zdefiniowania głównych pojęć i problemów kulturowej teorii literatury: tożsamości kulturowej, inności, tożsamości i różnicy etnicznej, płci kulturowej (gender), problemowi reprezentacji i społecznych sposobów jej konstruowania, hegemonii i transkulturacji, postkolonializmu, intertekstualności i interdyskursywności, mitu i ideologii.

Ten przykładowy zestaw problemów umieścimy następnie w kontekście kultury hispanoamerykańskiej wykorzystując refleksje teoretyczne latynoamerykańskich kulturoznawców, m.in. Renato Ortiza, Jesúsa Martína-Barbero Néstora Garcíi Cancliniego, José Joaquína Brunnera, Mabel Morañi, Carlosa Rincóna czy Beatriz Sarlo.

Naszym celem będzie analiza perspektyw i problemów specyficznych dla latynoamerykanistycznych studiów kulturoznawczych:

-latynoamerykańskiej nowoczesności peryferyjnej

-kulturowej globalizacji w warunkach ponowoczesności

-kultur hybrydycznych czy metysażu kulturowego

-studiów postkolonialnych i reprezentacji „subalternity“

Kolejny blok zajęć poświęcony będzie prozatorskim ujęciom problemu pozycji człowieka w otaczającej go rzeczywistości (bohatera literackiego w świecie przedstawionym utworu), którą, najogólniej rzecz biorąc, możnaby zdefiniować jako pozycję innego, obcego zdolnego rozpoznać w świecie jedynie to, co dyktuje mu jego kulturowa perspektywa (cf. Ryszard Nycz).

Barbero, Jesús Martín y Hermann Herlinghaus, Contemporaneidad Latinoamericana y Análisis Cultural, Madrid: Iberoamericana, Frankfurt: Vervuert, 2000.

Brunner, José Joaquín, Globalización cultural y posmodernidad. México: Fondo de Cultura Económica, 1998.

Burzyńska, Anna i Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik i antologia. Kraków: Znak, 2006.

Certeau, Michel de, Heterologies: Discourse on the Other. Minneapolis, 2005.

Roberto Follari, Modernidad y posmodernidad: una óptica desde América Latina. Buenos Aires:Aique/Rei/IDEAS, 1990.

García Canclini, Néstor, “Demasiado determinismo o demasiada hibridación? El malestar de los estudios culturales. Imágenes excéntricas de América Latina y Estados Unidos”. En Sarah de Mojica, compiladora, Mapas culturales para América Latina. Bogotá: CEJA, 2001, 65-85.

--------, Culturas híbridas: estrategias para entrar y salir de la modernidad. México: Grijalbo, 1990.

--------, “La épica de la globalización y el melodrama de la interculturalidad”. En Mabel Moraña editora, Nuevas perspectivas desde/sobre América Latina. El desafío de los estudios culturales. Santiago de Chile: Editorial Cuarto Propio, Instituto Nacional de Literatura Iberoamericana, 2000, 31-40.

Geertz, Clifford , Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Kraków 2005.

Goic, Cedomil, Los mitos degradados. Ensayos de comprensión de la literatura hispanoamericana. Amsterdam/Atlanta: Rodopi, 1992.

Lévi-Strauss, Claude, Tristes trópicos. Barcelona: Paidós, 2006

Markowski, Michał Paweł i Ryszard Nycz, redakcja, Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kraków: Universitas, 2006.

Moraña, Mabel (ed.), Nuevas perspectivas desde/sobre América Latina. El desafío de los estudios culturales (Santiago de Chile: Editorial Cuarto Propio, Instituto Nacional de Literatura Iberoamericana, 2000.

Nycz, Ryszard (red.), Odkrywanie modernizmu. Kraków: Universitas, 1998.

-------- (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów. Kraków: Wydawnictwo Baran I Suszyński, 1996.

Ortiz, Renato, Otro Territorio. Buenos Aires: Universidad Nacional de Quilmes, Convenio Andres Bello, 1996.

Rama, Angel, La ciudad letrada. Hanover, N.H., U.S.A: Ediciones del Norte, 1984.

--------, La novella en América Latina. Panoramas 1920-1980. México: Universidad Veracruzana, 1986.

Rincón, Carlos, La no simultaneidad de lo simultáneo: postmodernidad, globalización y culturas en América Latina. Santafé de Bogotá: Editorial Universidad Nacional, 1995.

Wiedza:

Słuchacz ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych w systemie nauk. Zna na poziomie rozszerzonym terminologię używaną w opisie literatury, jak również ma pogłębioną wiedzę o metodologii badań nad literaturą. Posiada poszerzoną rozszerzoną wiedzę na temat współczesnej literatury latynoamerykańskiej. Zna główne nurty, konwencje i tematy w literaturze latynoamerykańskiej i potrafi usytuować je w szerszym kontekście kulturowym. Ma pogłębioną wiedzę o projektowaniu,metodyce i prezentacji badań naukowych wystarczającą do przygotowania pracy magisterskiej (S1K_W01, S1K_W02, S1K_W04, S1K_W 05, S1K_W 06).

Umiejętności:

Student umie:

- określić teoretycznie parametry niezbędne do napisania pracy magisterskiej

- określić i dobrać odpowiednią metodologię do wybranego badania

- zastosować odpowiednie parametry badawcze do wybranego tematu

- zastosować odpowiednie parametry techniczne i stylistyczne

- opisać i uargumentować wybraną tezę pracy

- zanalizować podstawowe zagadnienia związane z wybranym tematem

- wyciągnąć odpowiednie wnioski z przeprowadzonych badań i analiz

(S1K_U01, S1K_U02, S1K_U03, S1K_U05)

Kompetencje społeczne:

Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. Posiada pogłębione kompetencje społeczne i językowe w zakresie komunikacji w społecznościach językowych hiszpańskich. Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie i innych zadania. (S1K_K01, S1K_K02, S1K_W03)

Uczestnicy seminarium będą oceniani na podstawie obecności, aktywności na zajęciach, prezentacji wyników swoich badań, terminowości oddawania kolejnych fragmentów prac magisterskich.

Podstawą do zaliczenia czwartego semestru seminarium będzie złożenie pracy magisterskiej