Przedmioty oferowane przez Kolegium Artes Liberales (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział "Artes Liberales")

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

This course is offered to students who are willing to extend their knowledge about the history and form of the literary essay, read literary essays in English on a regular, class-to-class basis, and learn how to write a literary essay by emulating the writing styles of major essayists. Students will be offered tutorials on the literary essay, critical reading sessions, and creative writing workshops.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem zajęć jest przybliżenie uczestnikom problematyki zdrowia psychicznego, zaburzeń psychicznych oraz form organizacji opieki psychiatrycznej z perspektywy nauk społecznych. Empiryczną podstawą konwersatorium będzie etnograficzne doświadczenie prowadzącego, związane z badaniem psychiatrycznej opieki rodzinnej w Polsce.

Uczestnicy zajęć zapoznają się ze specyfiką psychiatrii jako pola badań społecznych, a szczególnie z jej społecznym postrzeganiem i radykalną krytyką, która przeciwstawiała ją konwencjonalnej/naukowej medycynie. Instytucjonalna psychiatria przedstawiana była jako forma przemocy, choroby psychiczne jako mit etc. (antypsychiatria, postpsychiatria). Tworzy to złożone sytuacje badawcze, w których na jeden obraz składają się: społeczne i medyczne definiowanie chorób psychicznych, traktowanie osób z zaburzeniami i ich indywidualne doświadczenia, kontekst ekonomiczny, w jakim funkcjonuje instytucjonalna psychiatria, zorganizowane formy pomocy i terapii.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

“All societies live by fictions taken as real”, writes anthropologist Michael Taussig. This course explores how things are made to be taken as real, how they are granted the unquestionability and authority of fact as opposed to fiction; and how this ‘reality effect’ is achieved, and how it may get challenged. In other words, how what we accept as ‘real’ or ‘reality’ is socially, culturally, and symbolically produced.

The goal of this class is twofold: first, to begin to critically apprehend the conventions of producing the ‘reality effect’ that legitimizes some and delegitimizes other parts of social experience; and second, to trace the ways in which different strands of social theory have grappled with this problem.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

This course is for advanced students who are already able to write papers in English and who wish to learn how to improve their texts by revising and editing them according to standards of international scholarship and publishing.

We will examine three aspects of academic writing in English. 1) Ethics – how to engage critically yet collegially with the writings of others and how to assure that one’s writing is truly one’s own, especially in light of available artificial-intelligence programs for generating prose. 2) Structure – how to articulate a clear, central argument in the paper’s title, abstract, and introduction, and how to support the argument with evidence in the body of the text. 3) English style – how to craft coherent paragraphs with lean, compelling sentences.

Each student should submit to the instructor a short paper before the first class meeting, one that has been written prior to the course and on which the student will focus in the semester.

Rok akademicki 2023/24

• Konwersatorium - 60 godzin

Wprowadzenie do wiedzy/badań nad człowiekiem w świecie i nad światem powstałym w następstwie ludzkich działań. Zajęcia transdyscyplinarne obejmujące: teo- bio- antropo- i eko- logie oraz historię, czyli podejmujące sprawę istnienia człowieka w czasoprzestrzeni. Spojrzenie interdyscyplinarne na człowieka w świecie z perspektywy XXI wieku. Próba ujęcia Świata jako dzieła człowieka.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Człowiek w naszej erze jest gatunkiem wpływającym w sposób istotny i mierzalny na przekształcenia wszystkich ekosystemów naturalnych Ziemi, zakłócającym funkcjonowanie biologicznej homeostazy i wprowadzającym trwałe efekty antropogeniczne do środowiska naturalnego, zubażające bioróżnorodność na kuli ziemskiej i powodujące wymieranie innych gatunków organizmów żywych w tempie szybszym niż w czasach przed industrializacją i urbanizacją. Zapoznanie z biologicznymi pojęciami takimi jak bioróżnorodność, gatunki chronione, inwazyjne i obce, procesy wymierania i ekspansji gatunków zwierząt. Przedstawienie procesu udomowienia zwierząt oraz form zniewolenia gatunków przez Homo sapiens. Ekologiczne znaczenie relacji człowiek- zwierzę i typy tej relacji.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem Konwersatorium jest pokazanie literackiej figury potwora (chtoniczne bestie, ogry, wampiry, obcy przyjmujący postać sobowtórów ludzi, strzygi, mutanci, itd.) i rozmaitych ról, jakie tradycja potworności narzuca w kulturze współczesnej. Figura potwora służyć będzie rozważaniom nad transgresyjną naturą stworzeń „pomiędzy” człowiekiem a zwierzęciem, cywilizacją a przyrodą, świadomością i nieświadomością, Ziemią a innymi planetami, życiem a śmiercią. Choć część omawianych na Konwersatorium tekstów literackich powstała w epokach dawnych (średniowieczny epos, powieść gotycka i końca XIX wieku), to zajmiemy się przede wszystkim współczesnym odczytaniem dawnych tekstów – spojrzymy np. na Beowulfa przez pryzmat eseju autorstwa J.R.R. Tolkiena, a na Draculę w kontekście opowiadań Angeli Carter.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem konwersatorium jest przedstawienie nowego podgatunku literackiego zwanego cli-fi (climate fiction). Podczas zajęć będziemy czytać zarówno wczesne teksty cli-fi, napisane nim narodziła się współczesna świadomość ekologiczna (J.G. Ballard, John Christopher), a poświęcone różnym scenariuszom zagłady klimatycznej, jak i teksty z przełomu wieków. Przeczytamy utwory ostrzegające przed skutkami „zimy nuklearnej” (Frederik Pohl, Cormac McCarthy, Kurt Vonnegut), a także wybrane najnowsze utwory cli-fi opisujące ofiary tzw. „eco-anxiety”, czyli depresji klimatycznej (Margaret Atwood, Pablo Bacigalupi). Kontekstem dla naszych rozważań będą teoretyczne teksty pisane od lat 70. ubiegłego wieku autorstwa m.in. Jamesa Lovelocka, Michelle Bastian i E. Ann Kaplan.

Rok akademicki 2023/24

• Konwersatorium - 60 godzin

Guy Debord domagał się krytyki kina Godarda, za którym nie przepadał, albowiem uważał, że reprezentuje ono karykaturalną wolność i karykaturalną krytykę. „Krytyka” Godarda – zdaniem Deborda – nie wykracza „poza humor typowy dla komików z nocnych klubów”: ponadto nieudolnie posługuje się cytatem. W rezultacie jedyną funkcją godardyzmu jest „zapobieganie sytuacjonistycznemu wykorzystaniu kina i interpretacja pojęcia détournement w taki sposób, aby doprowadzić do jego przechwycenia przez kulturę dominującą”. W największym skrócie powiedziałbym, że głównym zadaniem proponowanego cyklu spotkań, będzie weryfikacja tego szorstkiego (ale czy sprawiedliwego?) sądu Deborda nad Godardem.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 45 godzin

“Who am I?” Understood in terms of identity, such question may become an exercise in piecemeal particularization: by animal species; by gender designation; by sexual orientation; by ethnicity; by race; by class; by nationality; by profession, etc. Or, in a reverse movement of intersectional empowering, the question of identity may easily be converted into a search for a collective belonging (“Who are we?”), often set in discriminatory terms (“Who are we, as opposed to them?”).

How the relationship between identity and collectivity plays out in our times of ecological crisis and political hatred, when the existence of body politic and the survival of the body tout court are at stake? And how our postmodern conundrum looks when considered from the historical perspective of early modernity torn apart by religious wars, colonial conquests, and metaphysical anguish?

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze zmiennymi formami istnienia ciał, rzeczy i obrazów jako kategorii poznawczych w kulturze od czasów przedfilozoficznych po współczesną technoscience. W oparciu o analizę wybranych dzieł sztuki, tekstów literackich i naukowych uczestnicy będą rozwijali umiejętność ich (re)interpretacji w ujęciu inter- i transdyscyplinarnym. Skupimy się na badaniu, w jaki sposób trzy podstawowe dla człowieka kategorie jak ciało, rzecz i obraz działają jako narzędzia poznawcze, umożliwiając wchodzenie w złożone relacje ze światem oraz budowanie wiedzy o otaczającej ich rzeczywistości.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Zajęcia są wstępem do poznania roku kościelnego. Według nauki chrześcijańskiej Kościół został założony przez Chrystusa żyjącego i działającego na Ziemi w konkretnym czasie. Rok kościelny to czas obchodzony w Kościele w postaci świąt, których centralnym punktem jest Pascha (Wielka Noc)– misterium paschalne: śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Oprócz cyklu rocznego na zajęciach omówione zostaną tradycje liturgiczne cyklu dobowego oraz tygodniowego, którego centralnym dniem jest niedziela, zwana na Wschodzie Małą Paschą. Studenci poznają tradycje roku liturgicznego w czterech chrześcijańskich tradycjach: prawosławnej, katolickiej, anglikańskiej oraz ewangelickiej. Pomocą w rozważaniach będzie wybrana literatura przedmiotu, filmy, zdjęcia różnych celebracji liturgicznych w ciągu roku.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Dostępność i rosnąca popularność narzędzi do zautomatyzowanego generowania tekstów i obrazów z wykorzystaniem narzędzi opartych na generatywnej sztucznej inteligencji (AI), przede wszystkim LLM takich jak np. ChatGPT, może prowadzić do nieuczciwych praktyk, zwłaszcza prezentowania tekstów wygenerowanych automatycznie jako prac własnego autorstwa.

Zajęcia mają na celu praktyczne przygotowanie do wykorzystania dostępnych narzędzi generatywnych w sposób zgodny z dobrymi praktykami akademickimi i prawami autorskimi.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Materię prowadzonych w toku konwersatorium dyskusji stanowić będą wybrane przykłady polskiej i obcej twórczości dla młodych czytelników mówiące zarówno o realnych konfliktach (około)wojennych, takich jak II wojna światowa, stan wojenny i tzw. kryzys uchodźczy, jak i konfliktach kulturowych i pokoleniowych. Realizacje tytułowego zagadnienia przybierają również bardziej uniwersalne formy, ponadto wojna traktowana jest też symbolicznie. Prowadzone dyskusje poświęcone będą rozwiązaniom artystycznym, zarówno na poziomie tekstu, jak i książki jako całości, łączącej tekst i obraz. Wieloaspektowa analiza wybranych publikacji – zakorzeniona głównie w rozpoznaniach literaturoznawczych, ale odwołująca się również do bibliologii i pedagogiki – pozwoli na ukazanie bogactwa współczesnej twórczości dla młodych czytelników mówiącej o tematach pozostających wedle niektórych w sferze tabu.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem przedmiotu jest monograficzne ujęcie historycznych zagadnień dotykających związków między chrześcijaństwem a szeroko rozumianą chronologią. Kurs, mający formę hybrydową i łączący wykład monograficzny z konwersatorium, ma na celu zmapowanie kluczowych momentów w dziejach chrześcijaństwa, w których dochodziło do istotnych sporów dotyczących różnie pojmowanego czasu oraz wskazanie tego, w jaki sposób kontrowersje te przekładały się na poczucie tożsamości poszczególnych wspólnot chrześcijańskich i relacje pomiędzy nimi.